Yaygın bir sorun: Uçuk ve Aft

Uçuk Herpes Simplex virüsü tarafından oluşturulan bir hastalıktır. Sıklıkla dudaklarda kaşıntı ve ağrı ile başlar ve içi sıvı dolu baloncuklar oluşturur. Genellikle 7-10 günde kendiliğinden iyileşir. Etkenin virüs olması nedeniyle bulaşıcıdır. Dudağımızdaki uçukla oynayıp elimizi gözümüze, genital bölgeye dokundurursak buralarda da yakınmalara yol açabilir. Başka insanlara da bulaşabilir. Uçuk virüsü bir kere vücudumuza girdikten sonra bu bölgeye yerleşip vücut direncimiz herhangi bir nedenle zayıfladığında yeniden aktif hale geçer. Vücut direncimiz vitamin eksikliği, stres, gribal enfeksiyonlar, aşırı yorgunluk, uykusuzluk gibi nedenlerden ötürü zayıflar. Aşırı güneş ışınına maruz kalmak da uçuk çıkmasına neden olabilir. Dudağımızda kabarcık oluştuktan sonra bunun üzerine sürülen antiviral pomatların iyileşmenin süresine etkisi ne yazık ki sanıldığı kadar çok değildir. Ancak uçuk çıkmadan önce ilk belirtiler başladığında tedaviye başlanırsa uçuk ya hiç çıkmayacak ya da son derece hızlı iyileşecektir. Bu öncü belirtiler kaşınma, karıncalanma, yanma ve sızlamadır. Uçuk bulaşıcı bir hastalık olduğundan bulaşmayı önlemek için dikkat etmek gerekir;

·                 ÂUçuk üzerindeki kabukla oynanmamalıdır. Uçuk virüsü elimize geçeceÄŸi gibi elimizdeki mikroplar da uçuÄŸu enfekte edebilir.

·                 ÂÖzellikle uçuk olduÄŸu süre içinde elimizi son derece iyi yıkamaya özen göstermeli ve uçuÄŸa dokunduktan sonra gözlerimize elimizi sürmemeliyiz.

·                 ÂÖzellikle bebekler ve çocuklar öpülmemelidir.

·                 ÂUçuklu insanların kullandığı havlu, çatal , bıçak gibi eÅŸyalar ayrılmalı ve baÅŸkaları tarafından temizlenmeden kullanılmamalıdır.

 

Uçuk hemen her zaman dudaklarda yerleÅŸmesine raÄŸmen çok nadir olarak ağız içerisinde de oluÅŸabilir. Aftlar ise her zaman ağız içerisinde yerleÅŸirler ve son derece aÄŸrılıdırlar. Aftlar ağız içerisindeÂoluÅŸan ülserlerdir. Beyaz görünümlü ve büyüklükleri deÄŸiÅŸkendir. Aftların oluÅŸumuna neden olan bir virüs ya da bakteri belirlenememiÅŸtir. Bu nedenle aftlar bulaşıcı deÄŸildir. Genellikle tek olmasına karşın bazen birkaç tane birden olabilir. Bayanlarda daha sık görülür.

 

Aft oluşumunda da vücut direnci son derece önemlidir. Özellikle stres faktörü, sigara içilmesi, vitamin eksikliği, bazı gıda maddeleri (özellikle asitli, acı ve ekşi), tahriş edici maddeler içeren diş macunları aft oluşumunda rol oynar. Sürekli yanaklarını ve dilini ısıranlarda ve sert gıda maddelerinin travması nedeniyle de aft oluşumu görülebilir. Aftlar bazı hastalıkların bulgularından biri de olabilir. Örneğin genital bölge ve gözde hastalık oluşturan Behçet hastalığının bulgularından biri de ağız içinde sürekli tekrarlayan aftlardır.

 

Bazen aftlar o kadar yaygın ve aÄŸrılı olabilirler ki kiÅŸi yemek yemede bile ciddi zorluk yaÅŸayabilir. Aftlara neden olan bir virüs yada bakteri olmadığından tedavi genellikle yakınmaları gidermeye yöneliktir. Özellikle çok sıcak ve baharatlı gıdalardan kaçınmak gereklidir. Aftlar üzerine ağız içine uygulanabilen kortikosteroidli pomadlar uygulanabileceÄŸi gibi yemek öncesinde aÄŸrıyı azaltmak için bazı uyuÅŸturucu kremler de kullanılabilir. Tıpkı uçukta olduÄŸu gibi aft oluÅŸumunu engellemek içinÂvücut direncimizin zayıflamasına neden olabilecek faktörlerden olabildiÄŸince uzak durmalıyız. OluÅŸan aftların üzerini ağız içi için özel hazırlanmış antiseptik solüsyonlar ile temizleyerek enfekte olmalarını engelleyebiliriz.

 

AftlarÂherhangi bir tedavi yapılmasa da 7-10 gün içinde kendiliÄŸinden iyileÅŸir. Ancak hem aft hem de uçuklar için uzun süren ve sık tekrarlayan durumlarda mutlaka doktora gidilmeli ve nedeni araÅŸtırılmalıdır. Yaraların cerahatlenmesi, büyümesi, derinleÅŸmesi de uyanık olup vakit geçmeden doktora baÅŸvurmamızın gerektiÄŸini iÅŸaret eden sinyallerdir. Ayrıca ağız hijyenimize dikkat etmemizin hem diÅŸ saÄŸlığımız hem de ağız içerisinde oluÅŸabilecek hastalıklar açısından son derece önemli olduÄŸunu unutmamalıyız.