Yaşa bağlı sarı nokta hastalığında Fotodinamik tedavisi

Hastalar okuyamıyor, araba kullanamıyor, silüet halinde görebiliyorlar. İlerleyici olan yaşa bağlı sarı nokta hastalığı 50 yaşın üzerinde görülüyor. Kuru ve ıslak olmak üzere iki tipi bulunuyor. Kuru tipine diğerine göre daha sık rastlanıyor. Ancak ıslak tipi hızlı ilerliyor ve daha çok görme kaybına yol açıyor. Bugün ıslak tipinin tedavisi olan fotodinamik üzerinde duracağız.

Sarı nokta hastalığı gözün neresinde ortaya çıkıyor?

Göz küresinin arka duvarında görmeyi sağlayan retinanın merkezinde, tıp dilinde makula denilen, sarı nokta üzerinde görülüyor. Sarı nokta, okuma, yazma, araba kullanma, televizyon seyretme gibi işlevlerde önemli. Ayrıca kontrast hassasiyeti ve renkli görmeden de sorumlu önemli bir bölge. Bu yüzden hastada ilk olarak görme kalitesi bozuluyor. Kişilerin yüzlerini seçemiyorlar. Nesneleri gri tonda ve silüet halinde görüyorlar.

Hastalığın başka belirtileri var mı?

Işık çakması, sinek uçuşması hissi, karanlık gölgelerin belirmesi, eğri görme, renkli görmenin bozulması da diğer şikayetlerden. Tüm bu sorunlar nedeniyle kişi tek başına evden çıkamaz hale bile gelebiliyor.

Hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştıran faktörler neler?

Yaş ve kalıtım en büyük rolü oynuyor. Ayrıca sigara, hipertansiyon gibi çevresel faktörler hastalığı olumsuz etkiliyor. Menopozda östrojen kullanımıysa hastalığın ıslak tipe geçişini azaltıyor.

Hastalığın tipini nasıl belirliyorsunuz?

Damlalı gözdibi muayenesini de içeren detaylı göz muayenesi, anjiyosu ve sarı nokta tomografisiyle tanı konur. Hastaların yüzde 90’ında kuru tipi, yüzde 10’unda ıslak tipi görülür. Islak tipi hızlı gelişimi nedeniyle daha tehlikeli. Bunlarda sarı nokta altında yeni damarlar gelişir. Zarlardan ortaya çıkan sızındı nedeniyle göz dibinde kanamalar gelişebilir. Sızıntının uzun süre devam etmesi ve kanamaların tekrarlamasıyla görmeyi sağlayan hücreler bozulur. Hastalığın tipini belirlemek tedavi seçenekleri açısından önemli. Her hastaya fotodinamik tedavi uygulanmaz.

Fotodinamik tedavi nasıl yapılıyor?

Hastanın kolundan verilen ilaçla gözdeki hastalıklı doku toplanıyor. Göz dışından uygulanan özel bir lazer ışını yardımıyla ilaç 83 saniyede etkili hale gelerek, dokudaki serbest oksijeni açığa çıkarıyor. Bu da hastalıklı dokuyu tahrip etmeye başlıyor. Böylece hastalığın ilerlemesi durduruluyor. İşlem sırasında hasta herhangi bir ağrı, sızı duymuyor. Gerekirse tedavi 3 ayda bir uygulanıyor. Hasta doktoru tarafından en az 2 yıl izleniyor.

Koruyucu tedavi olarak ne öneriyorsunuz?

Doktor kontrolünde yüksek doz A, C ve E vitaminleriyle, çinko veriyoruz. Ayrıca balık, bol yeşillik ve zeytinyağı ağırlıklı beslenmeyi öneriyoruz.

Hazırlayan:Mesude ERŞAN