Yaramaz değil hasta

Çocuğunuzun ilgisiz, dikkatsiz olduğunu ve bu nedenle ders çalışamadığını ya da daha küçükse oyun dahi oynayamadığını düşünüyorsanız, sebebi, Dikkat Eksikliği Hastalığı (Attention Deficit Disorder/ADD) olabilir. Hiperaktif çocuklarda daha sık görülüyor. Nörolojik bir hastalık. Genetik olduğu da, beyindeki bir kimyasal maddenin eksikliğinden kaynaklandığı da düşünülüyor. Çocukların yüzde beşinin ADD'den mustarip olduğu tahmin ediliyor. Bu hastalıkla ilgili bazı basit bilgiler:BelirtileriTüm çocuklar bu belirtileri zaman zaman gösterebilirler. Ancak ADD'li çocuklarda sık sık karşılaşılır. Teşhisi zor ve hastalığın derecesi çocuğa göre değişebiliyor.Dikkati toplayamama: Özellikle rutin ve sıkıcı işlere yoğunlaşamama, dinleyememe, işe başlayamama veya bitirememe. Çocuk dikkatini nereye vereceğini veya dikkatini nasıl yoğunlaştıracağını veya nasıl sürdüreceğini veya dikkatini birden fazla işe nasıl dağıtacağını bilemez.Fevri davranış: Sırasını beklemez. Düşünmeden davranır. Bir işten öbür işe koşar. Sınıfta yersiz soru sorar. Başkalarının sözünü keser. Saçmalıklar yapar. Öfkelenir, kendini kontrol edemez. Fevri davranışlar çocuğu tehlikeye sürükleyebilir. Örneğin, sokakta aniden karşıdan karşıya koşar.Hiperaktivite: Her çocukta hiperaktiflikle karşılaşılmayabilir. Bazı ADD'li çocuklar hiperaktif olmayıp tam tersine aşırı sakindirler.Organize olamama: Fevri davranan ve dikkatini toparlayamayan çocuk organize olamaz. Sık sık unutur, eşyasını kaybeder. Kendisine çok iş verilirse, nereden başlayacağını bilemez, bir kısmını unutur.Sosyal becerilerde eksiklik: Çocuk olgun davranamaz ve sürekli ilgi peşindedir. Çabuk sinirlenir, çevre ile ilgilenmez. Duygularını ifade etmekte zorluk çeker. Sorumluluk alamaz. Sık sık kavga eder. Davranışlarının sonuçlarını pek hesaplayamaz.TedavisiÖnce bilgi sahibi olmak: Bu çocuklara dikkatli davranmak gerekiyor. Belirtiler görüldüğü anda teşhisi için çaba gösterilmeli.Davranışı yönlendirmek: ADD'li çocuklar ödüle çabuk cevap veriyorlar. Çocuğun içinde bulunduğu ortam organize olmalı, kurallar ve beklentiler açıkca belirtilmeli. Yaptıklarının sonucunun ne olacağı çocuğa çok iyi anlatılmalı. Bunun için sorunlu davranışların listesini yapın. Zamanında yatmak, ödev yapmak, sabah okula hazırlanmak gibi. Bunların bir kaç tanesini seçin ve onların üzerine yoğunlaşın. Seçilen davranışların iyileşmesi halinde çocuğa bir hediye verin ve bu hediyeleri sık sık değiştirin. Onun için heyecanlı olmalı.Çocuğa asla para cezası verilmemeli ve öfkeyle yaklaşılmamalı.Çocuk kontrolden çıktığı anda daha önceden saptanan bir yere Sakinleşmesi için gönderilmeli. Örneğin bir köşe olabilir. Asla karanlık bir yer veya dolap olmamalı. Okul öncesi çocuklar beş dakika, daha küçükler bir dakika kalabilir.İlaç terapisi: Çeşitli ilaçların bu hastalığa iyi geldiği tespit edilmiş durumda. Tedaviye en düşük dozdan başlanıyor.Uygun eğitim ADD'li bir çocuğun okul sistemine ayak uydurması pek kolay değil. Öğretmen ile aile işbirliği içinde olmalı. Sınıf kuralları ve beklentileri açık, kolay olmalı, gerekirse yazılı asılmalı. Çocuk ilgi dağıtan şeylerden uzak, öğretmene yakın oturmalı. Az ödev verilmeli, çocuğa ödev için daha fazla zaman verilmeli.Aileye öğütlerBu hastalıkla ilgili bilgiyi psikiyatrist, pedagog ve nörologlardan edinebilirsiniz.Bakış açınızı değiştirin, çocuğun davranışlarının kişiliğiyle değil, ADD ile ilgili olduğunu sık sık hatırlayın.Sakın öfkelenmeyin.Çocuğun olumlu davranışlarını destekleyin.Çocuğa yeni ilgi alanları siz yaratın.Sportif veya sanatsal etkinliklere katılması için destek verin.Çocukla oyun oynayın.