Yahudi Günü’nde nerede, ne yemeli?

Yahudi Kültürü Avrupa Günü bu pazar 22 ülkeyle birlikte Türkiye’de de kutlanacak. Musevi kültürünü tanıtmak için üçüncü kez düzenlenen etkinlik çerçevesinde Galata’da birçok dinleti, sergi ve panel düzenlendi. Ama bu yılın asıl konusu Yahudi mutfağı. Normalde sadece Musevi evlerinde piÅŸen, baÅŸka zaman baÅŸka yerde bulunamayacak yemekleri tatma fırsatı bulacağız.Yahudi Günü’ne bu yıl Galata çevresindeki 6 lokanta birden katılıyor. Peki bu lokantalardan hangisinde, ne var? Erikli balık nasıl bir ÅŸeydir, sütlü fıstık irmiÄŸi nerede yenir? Hangisi pahalı, hangisi daha hesaplı? Ä°ÅŸte size damak tadınıza göre bir günde Yahudi mutfağı rehberi.1 MÃœCVERCÄ°LER KARAKÖYÃœM’E25 LÄ°RAM VAR: Fongos (ıspanak, peynir ve patatesli mücver), Fritada de Tomat (domatesli mücver), Ojaldres (peynirli üçgen börek), salata, Fijon (börülce yemeÄŸi), Piskado Frito (balık kızartma), Agristada (limonlu sos), Ajada (sarmısaklı tarator), Aroz de Fiesta (bademli beyaz pilav), Trigonas (ballı cevizli üçgen), Mustaçudos (ceviz ezmesi), kavun ve karpuz. 20 LÄ°RAM VAR: Boyos, pasteles (etli poÄŸaça), Fritada (kabaklı mücver), Uveos rosos (esmer yumurta), Avikas kon Yaprak (yaprak sarmalı kuru fasulye), Aroz kon tomat (domatesli pilav), travados (kalbura basma), Mustaçudos, kavun ve karpuz. 10.30-23.00 arası açık, bira 5 YTL, (212) 244 68 08 2 PIRASA KÖFTE İÇİN ENGÄ°NAR’AEnginar ise beyaz soslu balık, pırasa köftesi ve patlıcanlı sarmadan oluÅŸan set mönüyü 17,5 liradan satıyor. Yahudi Günü’ne özel tatlı olarak da cevizli ve hamursuz kurabiye ile sütlü fıstık irmiÄŸi var. 12.00-00.00 arası açık, bir bira 4 YTL, (212) 251 73 213 GALATA EVİ’NDE ERÄ°KLÄ° BALIK Galataevi festivale bu yıl ilk defa katılıyor. Normalde Rus, Gürcü ve Tatar yemekleri yapıyorlar ama Yahudi Günü’ne özel bir mönü hazırladılar. Erikli balık, fırında peynirli patlıcan ve kurufasulyeli ıspanak’dan oluÅŸan mönü kiÅŸibaşı 20 YTL.12.00-24.00 arası açık, bir bira 6 YTL, (212) 245 18 614 BÖREKÇİLER ART ENA’YAFestivale bu yıl ilk kez katılan kafelerden biri de Art Ena. Sahibi Emine Hanım pazar günü için Sefarad mutfağının börek ve kurabiyelerinden oluÅŸan bir mönü sunuyor. Fiyatları da çok ucuz. Mesela patlıcanlı ve patatesli gül böreÄŸi 2 buçuk YTL, patlıcan ve patatesin kabuklarından yapılan börekas 2 YTL, Almodrote (kabak böreÄŸi) 2 YTL, Kuçarikas (fırında kaÅŸarlı patlıcan) 2 YTL.09.00-21.00 arası açık, bir çay 2 YTL, (212) 243 53 185 KURABÄ°YECÄ°LER TIMARHANE’YE3 ay önce açılan Tımarhane de festivale ilk kez katılanlardan. Yemek servisi yapmıyorlar. Ama enfes Sefarad kurabiyelerini burada tadabilirsiniz. Cevizli kurabiye 3, hamursuz ve karabiberli kurabiye ise 3 buçuk YTL. 10.00-22.00 arası açık, bir pot çay 3 buçuk YTL, (212) 243 77 426 VENTA DEL TORO’DA KATALAN MUTFAÄžIVenta del Toro’da ise Katalan mutfağı ağırlıklı bir fiks mönü olacak. Yazının hazırlandığı saatte mönülerinin tam içeriÄŸi belli deÄŸildi. Telefon açıp bilgi almanız gerekiyor. 10.00-02.00 arası açık, bir bira 3 YTL, (212) 243 60 49YAHUDÄ° GÃœNÃœ NEREDEN ÇIKTI?Yahudi kültürünü tanıtmak amacıyla ilk kez Fransa’nın Alsace bölgesinde 1996 yılında yapılan etkinlikler sonraki yıllarda Avrupa Yahudi Cemaatleri Konseyi öncülüğünde yaygınlaÅŸtı. Türkiye’de üç yıldır Galata’da kutlanıyor. Her ülkedeki Yahudiler programlarına kendileri karar veriyorlar. Bu yılki Ä°stanbul programında 9 müzik dinletisi, 2 fotoÄŸraf sergisi, bir panel, bir ÅŸiir dinletisi ile bir film gösterimi var.Rock’n Coke ve EFI’de son bilet durumuKola firmalarının rekabeti Ä°stanbul’u iki hafta arka arkaya sallayacak. Coca Cola sayesinde Hezarfen’de üç yıldır Avrupa’nın en önemli rock festivallerinden birini ağırlar olduk. Önümüzdeki hafta ise bu kez Parkorman’da Pepsi’nin elektronik müzik festivali var. Seneye Cola Turka da alaturka festivali düzenlese ne güzel olur deÄŸil mi? Neyse, vakit az, faraziyeleri bir kenara bırakıp her iki festivalde de son bilet durumu nedir ona bir bakalım:Rock’n Coke’ta kapıda bilet satışı yapılmayacak, biliyorsunuz. Kamp alanı için artık ÅŸansınız yok, 10 bin kamp bileti çoktan tükendi. Ama günlük ve kombine bilet satışları Biletix üzerinden hálá devam ediyor. Son fiyatlar şöyle: Günlük 45, kombine 65 YTL. Pepsi’nin Electronica Festival Ä°stanbul’unda (EFI) ise 50 milyon liradan satışa çıkan ilk 2 bin 500 kombine bilet tükendi. Ama iyi bir haber var, 70 yeni liralık kombine ön satışların süresi uzatıldı, Biletix’ten hálá aynı fiyata (70 YTL) alabiliyorsunuz. Günlük bilet fiyatlarında ise bir deÄŸiÅŸiklik yok: 9 Eylül Cuma 40; 10 Eylül Cumartesi 45 YTL. (Biletix: 216. 556 98 00). Geçen yıl 12 bin kiÅŸinin katıldığı festivale bu yıl 20 bin kiÅŸi bekleniyor.EN Ä°YÄ°LER Ä°STANBUL’DABu hafta mantıÇıraÄŸan Oteli Anadolu’nun ünlü lokantalarını TuÄŸra Restaurant’da ağırlıyor. Bu hafta (4 Eylül’e kadar) Kayseri’nin ünlü mutfağı Nostalji Sofrası’ndan mantı ziyafeti var. Hatırlayacaksınız, Nostalji Sofrası Hürriyet’in en iyi on mantıcısından birinci seçilmiÅŸti. Bir yemek kaşığına 40 mantı sığdırmakla meÅŸhurlar. Size iÅŸin sırrını da söyleyeyim, Kayserili hanımlar tarafından yumurtalı hamurdan açılan bu mantının içinde reyhan var. Haftaya tandırÇıraÄŸan’ın önümüzdeki hafta (6-11 Eylül) konuÄŸu ise Ankara’dan Orman ÇiftliÄŸi Merkez Lokantası. Açılışını 1933’te Atatürk yapmıştı. Bizim en iyiler listemize kurufasulyeleriyle girmiÅŸlerdi ama ÇıraÄŸan’a tandır ve su börekleriyle geliyorlar. Mönülerin fiyatları kiÅŸibaşı 145 YTL. Kayseride porsiyonu 3 buçuk lira olan mantıya ben 145 lira vermem. Ama parasına kıyan mutlaka gitsin, bir daha gelmez. Servis 19.00-23.00 arasında. Rezervasyon: 212. 326 46 46Sultanahmet’in Nevizade’siYaz neredeyse bitti. Açıkhava keyiflerinin bu son demleri için iÅŸte size bir sokağı toptan öneriyorum: Ä°ncili ÇavuÅŸ Sokak. Sultanahmet’te tramvay yolunun paraleli. Ben buraya Sultanahmet’in Nevizade’si diyorum. Öyle ÅŸirin bir sokak ki. İçinde 10-12 tane meyhane-bar var. Mezeler Kumkapı’yı, Nevizade’yi aratmıyor. Masalar ferah, tıkış tıkış oturmuyorsunuz. Gürültüsü, kalabalığı az; ortam nezih. SaÄŸ masanızda Fransızlar, solunuzda Almanlar. Sokakta 31 numarada Topkapı Palace var mesela (212. 514 11 07). Bunlar daha çok deniz ürünlerinde iddialılar ama domatesli fıstıklı kebapları da süper (14 YTL). Rakıyı 6 buçuk, ahtapot salatayı 13 yeni liradan satıyorlar. Sokaktaki bir baÅŸka mekan da Enjoyer (212. 512 87 59). Bunların da sac tavası meÅŸhur. 13 liraya tavada servis yapıyorlar, doyurucu. Rakı 6, mezeler 7, ana yemekler 13 YTL. Sokağın başına doÄŸru Palmiye Restoran dikkatinizi çekecek (212. 527 64 76). Ama yemekleri konusunda bir fikrim yok, denemesi size kalmış. GÄ°TMÄ°ÅžKENKONSER:Sinagog Maftirim Korosu (10.30, Ä°talyan Sinagogu’nda, Maftirim Klasik Türk MüziÄŸi’ne göre bestelenmiÅŸ Yahudi ilahisi demek)Seferad Sinagog Ä°lahileri Korosu (12.30, Ä°talyan Sinagogu)Açıklamalı Sefarad MüziÄŸi Konseri (14.00, Schneidertempel Sanat Merkezi)Renan Koen ve Melodias Epicas TopluluÄŸu konseri (14.45, AÅŸkenaz Sinagogu)YeÅŸua Aroyo (bariton) - Jerfi Aji (piyano) ve Aytaç KahyaoÄŸlu (soprano) konseri (15.30, AÅŸkenaz Sinagogu)Berna Sidi piyano resitali (17.10, Neve Åžalom Kültür Merkezi)Los PaÅŸaros Seferadis konseri (18.00, Galata Kulesi Meydanı’nda, bu grup 1978’den beri Yahudi müzikleri derliyor, yurtdışında birçok konser verdiler)Sultan İçin Klezmer Grubu (21.30, Nardis Caz Kulübü’nde, darbuka, def, zarp, kanjira gibi OrtadoÄŸu çalgılarıyla müzik yapıyor, Arabic Percussion diye bir eÄŸitim DVD’si var, tüm dünyada satılıyor)SERGÄ°: Jak Belman’ın ‘Sessiz Senfoni’ fotoÄŸrafları (11.00-18.00, Schneidertempel Sanat Merkezi)Ä°zzet Keribar’ın ‘FotoÄŸraflarla Yahudi YaÅŸamı’ sergisi (11.00-18.00, Osmanlı Bankası Müzesi)SÄ°NEMA:Yönetmen Eytan Ä°peker’in Dantelacı adlı filmi (Her saat başı, 500. Yıl Vakfı Müzesi’nde; 50’li yılların mahalle ortamını yansıtan bir kısa film)PANEL:Åžehrin Ötekisi: Ayhan Aktar, Mehmet Ali Kılıçbay, Mario Levi (14.30, Osmanlı Bankası Müzesi)Â