Mesude Erşan
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 16, 2009 00:00
Yaz tatilinin yaklaşması birçok ailede sünneti gündeme getiriyor. Sünnet cerrahisindeki tüm gelişmelere rağmen anne-babaların kaygıları, çocukların korkuları hep aynı. Aslında sünnetin çocuklar için uygun zamanda, uygun koşullarda ve alanında yetkin uzmanlar tarafından yapılması halinde riskleri ortadan kaldırmak mümkün. Uzmanlar sünnet için iki yaş döneminin en uygun zaman olduğunu söylüyor. İlk önerilen zaman 0-2 yaş. Bu yaş aralığını kaçıranların, çocuğun 6-7 yaşına gelmesini beklemeleri öneriliyor.
Çocuk Cerrahı Doç. Dr. Selami Sözübir, “Sünnet hem cerrahi yönü hem de psikolojik yönüyle üzerinde önemle durulması gereken bir işlem olduğu için uzman ellerde yapılması şart” diyor. Sünneti yapacak kişinin uzman olması, penisin anatomi ve fizyolojisini iyi bilmesi gerekiyor. Sünnet esnasında gerekli cerrahi özenin gösterilmemesi, önemli komplikasyonlara yol açabiliyor. Sterilizasyonun tam uygulanmaması, cerrahi teknik konusunda yeterli bilgiye sahip olunmaması ve özellikle toplu sünnetler bu komplikasyonların görülme oranını arttırıyor. Doç. Dr. Sözübir, “Ülkemizde her yıl yüzlerce çocuk sünnet sonrası komplikasyonlarla hastanelere başvuruyor” diyor.
EN İDEALİ GENEL ANESTEZİ
Çocuğun sünnete hazırlanması, operasyonun uygun ortamlarda gerçekleştirilmesi kadar önemli. Psikolojik olarak olumsuz etkilenen çocuk, ilerideki cinsel hayatına yansıyabilecek bir takım sorunlar yaşabiliyor.
Sünnetle ilgili ailelerin en sık sorduğu soru, sünnetin hangi tip anesteziyle yapılması gerektiği. Doç. Dr. Sözübir, “Gerek cerrahi işlem olarak gerekse psikolojik etkiler açısından sünnette lokal anestezi bir an önce terk edilmeli. Lokal anestezi genel kanının tersine genel anesteziye göre daha risklidir. Çünkü lokal anestezik olarak kullanılan maddenin penis damarlarında spazm yaparak penisin kaybına bile sebep olması mümkündür. Ayrıca, bir çocuğa bu korku ve heyecanı yaşatmadan cerrahi işlem uygulamak çok daha yararlı ve çağdaştır” diyor.
Yenidoğan sünneti en uygun zaman mı?
Türkiye’de genellikle sünnet için 6-7 yaş sonrası bekleniyor. Ancak giderek daha fazla aile erkek çocuklarını doğar doğmaz sünnet ettirmeyi tercih ediyor. Cerrahi işlemin ve bakımın kolaylığı, bebekte yara iyileşmesinin çabuk olması ve psikolojik travma oluşturmaması yenidoğan sünnetinin ilk akla gelen avantajları. Ayrıca yine bu dönemde uygulanan “çan yöntemi” yani dikişsiz sünnet, estetik görünüş ve komplikasyonlar açısından güvenli.
Sünnetsiz çocukta enfeksiyon riski sünnetliden 8-15 kat fazla
Sünnetin yararları ve gerekliliği son yıllarda yoğun olarak tartışılıyor. Bu tartışmalar sonucunda yayınlanan bilimsel çalışmalara göre, sünnetin erken dönemde yapılması önemli. Çünkü çocuğun erken yaşta sünnet edilmesi, idrar yolu enfeksiyonu geçirme riskini azaltıyor. Sünnet derisinin çepeçevre alınmasıyla, cinsel organın temizliği daha kolay sağlanıyor ve idrar yolu enfeksiyonları ile cinsel yolla bulaşan hastalıklar daha seyrek görülüyor. Sünnetsiz çocukların idrar yolu enfeksiyonuna yakalanma oranı sünnetlilere göre 8-15 kat daha fazla. Özellikle yenidoğan sünnetinin, HIV virüsünü de içeren cinsel yolla bulaşan hastalıklarda çok etkin koruyucu etkisinin olduğu kanıtlandı. BM bile sünneti öneriyor.
Yenidoğan sünnetinin, sünnet derisinin iltihabı, idrar yolları enfeksiyonları, genital kanserlerle bağlantısı olan human papilloma virüsü, HIV ve klamidya enfeksiyonlarına karşı koruyuculuğunu belirten makaleler peşisıra yayınlanıyor. Yine bu dönemde cerrahi komplikasyon oranlarının düşük olduğu bildiriliyor.
Bu çocuklar sünnet edilmemeli
? Halk arasında doğuştan sünnetli/yarım sünnetli/peygamber sünnetli diye tanımlanan, yarım sünnet derisine sahip çocukların sünnet edilmesi tıbbi açıdan sakıncalı. Ayrıca, mevcut yarım sünnet derisi, bu çocuklarda sıklıkla görülen idrar yolu kusurunun (hipospadyas) cerrahi onarımı için gerekiyor.
? Ailede kan hastalığı ya da kanama hastalığı varsa çocuk hiçbir yakınması olmasa bile bir doktora başvurulmadan sünnet ettirilmemeli.
? Düşme ya da diş çekimi sonrası uzun süre kanaması olan, iğne yapıldıktan sonra veya bir darbe sonrası büyük şişlik ve çürükleri oluşan, kendiliğinden diş eti ya da burun kanaması olan çocukların mutlaka kan testleri yapıldıktan sonra sünnet edilmesi gerek.
? Ailede bulunan kronik hastalıklar, önceden geçirilmiş önemli rahatsızlıklar ve ameliyatlar da girişimi yapacak doktor tarafından bilinmeli.