Vasiyetimi dokuz kez deÄŸiÅŸtirdim

Sakıp Sabancı’nın ölümünden önce yazdığı 14’üncü ve son kitabı ‘Her Åžeyin Başı SaÄŸlık’, DoÄŸan Kitap etiketiyle piyasaya çıktı. Sabancı kitapta vasiyetini 9 kez deÄŸiÅŸtirdiÄŸini de söylüyor.30 bin kiÅŸinin çalıştığı Sabancı Holding’in patronu, aslında çok erken yaÅŸlarda ciddi hastalıklarla tanııştı. Lise ikiye geçtiÄŸinde yakalandığı zatürree hastalığı, 3 yıl üst üste tekrarlayınca eÄŸitimini yarım bırakmak zorunda kaldı. Romatizmal kalp hastalığı vardı. ‘Ne olacaksın?’ diye sorduklarında ‘Doktor olmak istiyorum’ diyen çocuk, doktor olmasa da saÄŸlık sorunları nedeniyle yaÅŸamının önemli bir kısmını bu meslek grubuyla birlikte geçirmek zorunda kaldı. Ä°ÅŸadamı Sakıp Sabancı’nın ölümünden önce kaleme aldığı 14’üncü ve son kitabı ‘Her Åžeyin Başı SaÄŸlık’, dün piyasaya çıktı. Hastalıkla ilk tanıştığı lise yıllarından baÅŸlayarak saÄŸlık serüvenini anlatan ünlü iÅŸadamı, anı kitabında itiraflarda bulunuyor: ‘SaÄŸlığıma gerekli önemi vermedim. Halbuki herÅŸeyin başı saÄŸlıktır. Vücut ve kafa saÄŸlığı düzgün olmayan insan kendine, ailesine ve ülkesine karşı sorumluluklarını yerine getiremez... Biz ‘aman yatırımlar saÄŸlıklı olsun, aman üretim saÄŸlıklı olsun’ diye kendi saÄŸlığımızı o kadar çok ihmal ettik ki, bir de baktık ciddi sorunlar ortaya çıkmış.’ Sabancı’nın anılarında çok sıkıntılı anlar yaÅŸadığını, hatta ‘bırakın rahat öleyim’ dediÄŸini, sonra yine hayata dört elle sarıldığını ama ölüme hazırlanmayı da ihmal etmediÄŸini okuyorsunuz. Sabancı hastalıklarıyla savaşında destek olan ailesi, dostları, doktorları, hastane personeli, ziyaret eden, mektup ve mesaj yollayan tanıdığı, tanımadığı herkesin adını yazarak teÅŸekkür ediyor: Hesapta olmayan yenibir ömür kazandımÇocuklukta geçirdiÄŸim hastalığın kalbim üzerindeki tahribatını inceletiyordum. Houston’da ünlü doktor Cooley bir akÅŸamüstü muayene etti ve ‘Yarın sabah ameliyat olacaksın’ dedi. Åžimdi buna sadece ÅŸans, tesadüf, kader demek yetmez. O tesadüfü yaratan benim davranışım... Babam hazırlıklı deÄŸildi. Ölümü kabul etti. ‘Zenginiz diye ölmeyecek miyiz?’ diyordu. Modern tıp tekniÄŸinin, insan ömrüne yeni bir süreç kazandırdığından o da bizler de pek haberli deÄŸildik, bundan 15-16 yıl önce. Oysa ben hiç hesapta olmayan yeni bir ömür kazandım. 1981 baharında... Tesadüflerin, fırsatların, ÅŸansın ancak onların kullanmaya yakalamaya hazırlıklı olanlara gülmesi, çağımızın bir dramıdır... Vasiyetimi en son2003’te yeniledimEvvela karım ve çocuklarımla mutabakata vardım. Onlarla notere gittim. Düşüncelerimi, arzularımı, benden sonra ekonomik iÅŸlerle beraber bilhassa yaptığım ve devam etmekte olan sosyal iÅŸlerin daha iyi idamesi için nelerin, nasıl ve kimlerin sorumluluÄŸunda yapılacağını madde madde tespit ettirdim... Bu vaziyet iÅŸini evvela 17 Åžubat 1981’de yaptım. Sonra aralıklarla dokuz defa deÄŸiÅŸtirdim, en son 13 Ekim 2003’te yeniledim. Çünkü koÅŸullar deÄŸiÅŸmiÅŸti... Torunum Melissa’nın boncuÄŸu moral verdi‘Böbreklerinizden birini almak zorundayız’ diyen ABD’li doktora gülerek ‘Madem ki alacaksınız.... Bir an önce alın’ dedim. 10 Temmuz 2003 PerÅŸembe sabahı sol böbreÄŸimi almak için ameliyata karar verildi. Kadere inanan biri olmama, daha önce iki ameliyat geçirmiÅŸ olmama raÄŸmen hiç heyecanlanmadım’ diyemem. Ama arkadaÅŸlarım ve ailem beklenenin üzerinde bir davranış ve rahatlık sergilediÄŸimi söylediler... Ameliyat önlüğü içinde, ameliyata hazırlanma bölümüne beni götürürlerken torunum Melissa’nın kendi dizdiÄŸi mavi boncuklu bileziÄŸi bileÄŸime takması bana ameliyat öncesi büyük moral verdi. Bir ara ‘Bırakın rahat öleyim’ dedimKanamanın olduÄŸu gün yeniden MR ve bazı testler için beni birçok makineye soktular. Moralim sıfıra inmiÅŸti. Bir ara ‘Beni alın, çıkarın buradan, bırakın rahat öleyim’ demiÅŸim. Özellikle o sessiz saatlerdeki insanın içini ısıtan ezan sesini çok özlemiÅŸtim. Yatakta yatarken resmi geçitlerde MehmetçiÄŸimin rap rap yürüyüşleri, ÅŸerefli sancak geçerken ayaÄŸa kalkışımı, Ä°stiklal Marşı’nı ve Onuncu Yıl Marşı’nı coÅŸku ile söylediÄŸimi hatırladım. Gerek yürürken, gerek arabamdayken okul servisindeki çocuklardan, yaÅŸlısı, genci, tanıyan, tanımayan insanların sevecen bakışları gözlerimin önünden birer birer geçti. EÅŸim, çocuklarım, torunum, yeÄŸenlerim karşımdaydı. Güçlü olmalıydım. Ali Haydar’ın uykusuzluk, yorgunluk dinlemeyen çabasını ve içine akıttığı gözyaÅŸlarını, her ÅŸeyi hissediyor ve kendi kendime ‘Sakıp’ diyordum, ‘Arkanda milyonların duası olduÄŸunu unutma. Sen bunları yeneceksin, yenmelisin!’ Ben bir iÅŸkoliÄŸimfrene basamıyorumElli senedir cumartesi-pazar, bayram seyran demeksizin sabahın köründen gecenin geç vaktine kadar çalıştım, çalışıyorum... İçkim yok denecek derecede... Sigara içerdim, bıraktım. Åžimdi en büyük iptilam, alışkanlığım çalışmak... Bunun da kötü bir alışkanlık olduÄŸunu kimse söyleyemez... Kısacası ben bir ‘iÅŸkolik’im. Yani bir türlü frene basamıyorum... Açıkçası ben çalışmayı öyle seviyorum ki, neredeyse ‘TV’nin 32’inci Günü’ gibi, ben de yirmibeÅŸinci saati arar hale geldim... Paraya doyulur, çalışmaya doyulmaz...Pat diye gelen ölüm güzeldirBen hep derim ki, sürünerek deÄŸil de pat diye gelen ölüm güzeldir. Allah bana hastalık verecekse, hastalık hastası olup, mızmızlanıp moralimi bozmam. Hastalığın yüzde ellisi moraldir, buna inanırım...DoÄŸrusunu isterseniz, ‘öldüm, öleceÄŸim’ diye korkmam. Bir alın yazısı var. ‘Allah’ın dediÄŸi olur’ sözünü içime o kadar sindirmiÅŸim ki, ne bir nefes fazla alacağım, ne de noksan...Koreli papaz elimi tutunca aÄŸlayarak Ä°ngilizce dua ettimO çok sıkıntılı günlerden birinde hastanedeki yoÄŸun bakım odamda kırk yaÅŸlarında nur yüzlü bir Koreli papaz geldi... New York’daki hastanede böbrek ameliyatım öncesi papaz odaya girdiÄŸinde odada eÅŸim, kızım Sevil, Ali Haydar TaÅŸlı, yeÄŸenlerim Güler Sabancı, Mehmet Civelek ve Raffi Portakal vardı... Dua etmek için elimi tuttuÄŸunda ben onun konuÅŸmaya baÅŸlamasına fırsat bırakmadan ve gözlerinin içine bakarak ve aynı zamanda duygu seli içinde aÄŸlayarak Ä°ngilizce dua etmeye baÅŸladım. O susmuÅŸ beni dinliyordu... Ortalık biraz sakinleÅŸtikten sonra duygusallığından ÅŸaÅŸkına dönmüş olan papaz elimi sımsıkı tutarak benim için dua ederek şöyle dedi: ‘Sen ülken ve ülkenin insanları için devamlı hizmet etmiÅŸ ve hep bölüşmüşsün. Tanrı’nın gözü yaptığın bu iyilikler için hep senin üstündedir. Korkma ve cesaretli ol, daha çok hizmet edeceksin.’ O günden sonra hastaneden çıkana kadar hergün papaz gelerek beni ziyaret etti... Koreli papaz New York’taki zor günlerimde bana çok moral verdi. Bir Jan için bir Jon içinBir programa katılmak üzere Tayvan’a gittim... Beni ÅŸeref konuÄŸu olarak Milliyetçi Çin’in Sanayi Bakanı’nın yanına oturtmuÅŸlar. 108 kiloluk vücudumla, diÅŸimi kırmayacak ne bulursam tabağıma doldurup, hızla bitiriyorum... Bakan nazikçe bana, ‘Sakın alışık olmadığınız yemekler dokunmasın’ dedi. GöbeÄŸimin durumunu bakana gösterdim: ‘Beni çocuk bekleyen hem de ikiz çocuk bekleyen bir hanım kabul edin. Bir lokma kendim için. Bir lokma karnımdaki Jan için. Bir lokma da Jan’ın kardeÅŸi Jon için...’Gençler için 10 altın anahtar1. SaÄŸlıklı olun. Hayatta her ÅŸeyin başı saÄŸlıktır. 2. Manevi güce inanın. 3. Birlik konusuna önem verin.4. Bilgili olun, lisan öğrenin. 5. Hedefinizi belirleyin. Sonra o hedefe ulaÅŸmak için gerekeni yapın. 6. Ä°ÅŸinize sahip çıkın. 7. Hangi iÅŸi yapacaksanız, o iÅŸi ‘en iyi bilenlerle’ iÅŸbirliÄŸi yapın. 8. Beraber çalıştıklarınıza güven verin. 9. Kurumlaşın. ‘Duvara dayanma yıkılır. Adama güvenme ölür.’ 10. Tasarruf yatırım demektir. Yatırım demek, üretim demek, istihdam demektir. Â