Savaş ÖZBEY
Oluşturulma Tarihi: Kasım 17, 2007 00:00
Dünyanın farklı noktalarına uzaydan görülebilen dev heykeller yapan Andrew Rogers, son çalışmasını Kapadokya’da yaptı. Toplam 1 kilometre uzunluğundaki heykelin yapımında civar halkı ve pancar toplamak üzere bölgeye gelen Urfalı mevsimlik işçiler çalıştı. İşçiler sezon sonunda gelen ekstra yevmiyelerden memnun ama kimsenin heykelin ne ifade ettiği ya da neye yarayacağı konusunda tam bir fikri yok.
Avustralyalı çılgın bir heykeltıraş Kapadokya’da kuyuya bir taş attı, kimse çıkaramıyor. Andrew Rogers adındaki bu adam dünyanın farklı yerlerine, uzaydan görülebilecek büyüklükte işaretler inşa ediyor. Bunlardan sonuncusunu Nevşehir’in Göreme beldesine yaptı. Jeolif denilen 100’er metrelik yer işaretleri için 200 işçi iki hafta boyunca beldenin Karadağ Çaltı mevkiinde taş taşıdı. Çoğunluğu Güneydoğu’dan pancar, kabak toplamak için bölgeye gelen işçiler sezon sonunda çıkan bu ekstra işten memnun. Ama kimsenin yapılanın tam olarak ne olduğu ve ne işe yarayacağı konusunda bir fikri yok.
Göreme’de Sultan pidecisinin sahibi Mustafa Bey heykeli görmeye gitmemiş bile. Keza, Best Bakkal da bilmiyor neye benzediğini. Kimine göre bunlar avuçiçi çizgileri, kimine göre hayatın başlangıcının temsili. Beldenin belediye başkanı Fevzi Günal heyecanlı: Projenin Göreme’nin tanıtımı için iyi olacağını, daha çok turist geleceğini düşünüyor.
Şu ana kadar iki heykel bitti. Bunlardan ilki Hayatın Ritmleri adını taşıyan asıl heykel. Dünyanın diğer bölgelerine yapılanla aynı, sol anahtarı gibi bir şekil. İkincisi ise bir at. Kapadokya "güzel atlar diyarı" anlamına geldiği için, bu bölgeyi temsil ediyor. Edindiğimiz bilgiye göre Göreme’deki yer işaretleri için 100 bin doların üzerinde para harcandı. Ama ne Andrew Rogers’ın kendisi, ne de şantiyenin başında duran İsrailli mimarlar projenin kaç liraya mal olduğunu ve kim tarafından finanse edildiğini açıklamıyor. Bu konu kendisine sorulduğu zaman Rogers gizemle cevap veriyor: "Projenin arkasında sanat ve tarihe düşkün, iyi insanlar var."
Önümüzdeki Mart’ta üçüncü bir şeklin inşasına başlanacak. Fakat tahmin edeceğiniz üzere, üçüncü şeklin ne olacağı da yine bir sır.
GERÇEKTEN UZAYLILAR İÇİN Mİ?İlk iki heykelin bitmesiyle Göreme’de hayat şimdilik normale dönmüş görünüyor. Kutlamalar bitti, işçiler memleketlerine gitti, Andrew Rogers da Avustralya’ya döndü. Ama ardında birçok soru bırakarak: 450 kilomtere yükseklikten görülebilen bu heykeller söylenildiği gibi uzaylılar için mi inşa edildi? Kimsenin bir anlam veremediği bu şekiller bir çeşit kozmik
trafik işareti mi? Sık sık UFO görülen, UFO müzesi bile bulunan Kapadokya niçin seçildi? Şu an için emin olduğumuz tek şey var: Bir sabah uyandığımızda Göreme’den uzaylı istilası başlamışsa, bunun sorumlusu olarak kimi bulacağımızı biliyoruz!
2700 TON TAŞ TAŞINDI
Göreme’de iki hafta süren hummalı çalışmada 250 işçi çalıştı. Şantiyede iş günü sabah 07.30’da başladı, akşam 16.30’a kadar sürdü. Önce kazık ve iplerle heykelin ana hatları belirlendi. Sonra plandaki yüksekliklere göre duvar örüldü. Toplam 1 kilometre uzunluğundaki duvarlar için 2700 ton taş taşındı. Bu taşlar elden ele aktarılarak yine araziden temin edildi. Kesme ve kırma yok. 1 metreden 2.20 metre yüksekliğe kadar değişen duvarlar, taşlar içiçe geçecek şekilde örüldü. Şantiyede çalışan kadınlı-erkekli 15-60 yaş arası işçilerin bir kısmı Göreme ve Nevşehir’de, bir kısmı ise şantiye yakınına kurulan çadırlarda kaldı.
á Mehmet Acet (Taşeron): Daha önce belediye istinat duvarı falan yapmıştım ama böyle bir şeyde ilk defa çalışıyorum. Para için değil sanat için buradayız.
á İbrahim Çiftçi (İşçi): Biz aslında Urfa’dan pancara gelmiştik. Pancar bitti, bu iş çıktı. Valla neye benzediğini tam anlayamadım.
á Ali Çiftçi (İşçi): İnsan doğar, yaşar, ölür. Yani hayatın başlangıcıdır. Onu anlatıyor bu heykel. Sağlam yaptık, yağmurda falan yıkılmaz.
á Medire Çiftçi (İşçi): İnsanın avucunun içindeki çizgiler bunlar. Ortadaki yuvarlak da dünyayı anlatıyor. Keşke bunlardan bizim Urfa’ya da yapsalar.
á Bayram Bıçak (İşçi): 33 senedir duvarcıyım ilk defa böyle bir işte çalışıyorum. İnsanın tabiatını andırıyor bu heykel. 11 kişiyiz, bitince İzmir’e gideceğiz.
BAŞKA NERELERE YAPILDI?
İsrail Arava Çölü (1999-2004)
Şili Atacama Çölü (Eylül 2004)
Bolivya Altiplano (Mart 2005)
Sri Lanka Krunegala bölgesi (Kasım 2005)
Avustralya’nın Geelong yöresi (Şubat 2006)
İzlanda’nın Akureyri noktası (Eylül 2006)
Çin’deki Gobi Çölü (Eylül 2006)