Uyurken değil uykusu geldiğinde yatağına yatırın

Mesude ERŞAN
 
Zor, stresli ve sabır istese de başarabilirsiniz. Medical Park Hastaneler Grubu’ndan Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Yeşim Coşkun, bu işin püf noktaları olduğunu söylüyor.

İlk adım uykuya bazı ritüellerle hazırlanmak. Bebeğin beslenmesi, alt değiştirilmesi ve uyutulması gibi aynı saatte ve rutin yapacağınız işlemler bebeği uykuya hazırlar. Bebeği uyurken değil, uykusu geldiğinde yatağına yatırın. Uyumasını kolaylaştırmak için bebeğin sallanması, emzik verilmesi ya da emzirilirken uyutulması uygun değil. Dr. Çoşkun bunu şöyle açıklıyor:

“Eğer bebeğinizi sallayarak uyutuyorsanız, bilin ki bebeğiniz her uyandığında tekrar sallanmak isteyecektir. Bebeğiniz emzik ile uyuyorsa uyuduğunda mutlaka emziği ağzından çıkarın. Emzik bebeğinizin emme refleksini tatmin etmesine yönelik bir araçtır. Uyumasını sağlayan bir araç olmamalı. Bebeğinizi emzirerek uyutmak da hatalı bir yöntem. Çünkü bebeğiniz memeden ayrılmayı hisseder ve hemen uyanır ya da her uyandığında tekrar uyumak için yine emmek isteyebilir.”

Bebekler doğduklarında günde yaklaşık 16-18 saat uyur. Beslenme, alt değiştirilmesi ya da çevreyle ilgilenmek için 2-3 saatte bir uyanır. Bu dönemde gece ve gündüz ayrımını yapamaz. Dolayısıyla sizin de 2-3 saatte bir uyanıp bebeğinizi beslemeniz, altını değiştirmeniz ya da onunla ilgilenmeniz gerekir. Dr. Çoşkun, “En zor dönem bu. Bebeğiniz 2 haftalık olduğunda artık ona gece ve gündüz ayrımını öğretebilirsiniz. Bunun için gündüzleri uyuduğunda uyuduğu ortam karanlık olmamalı. Çevrede gürültüyü azaltmak için özel çaba göstermenize gerek yok. Televizyon izliyorsanız ya da müzik dinliyorsanız devam edin, çamaşır makinası ya da bulaşık makinesini kapamayın. Gündüz uykusundan uyandığında onunla oynayın, her zamanki ses tonunuzla konuşun” diyor.

Gece de duruma uygun davranın. Bunun tam tersi gece ortam loş veya karanlık, mümkün olduğunca sessiz olmalı. Ayrıca bebeğiniz uyandığında yanına gidin. Acıkmışsa besleyin. Altını değiştirmeniz gerekiyorsa değiştirin. Bütün bunları mümkün olduğunca sessiz yapın. Sadece yapmanız gerekeni yerine getirin ve yanından ayrılın. Bu dönemde bebeğinizle aynı odada kalabilirsiniz. Gece uykusu öncesi banyo yaptırmak, müzik dinletmek ya da ninni söylemek bebeğinizi rahatlatabilir.

ODASINI 6 AYLIKKEN AYIRIN

Bebekler 3-6 aylık olduklarında günde yaklaşık 15 saat uyur. Sürenin yaklaşık 10 saati gece, kalanı gündüzdür. Gündüz uykusu parçalar halindedir. Bu dönemde gece iki kez bebeğinizi beslemek ve altını değiştirmek için uyanmanız gerekebilir. Dr. Çoşkun, “Gece uykusu öncesi bebeğinizi rahatlatacak aktiviteler (banyo yaptırmak, ninni söylemek ya da hafif müzik) yapmaya devam edin. Üç aylık bir bebek gece kesintisiz 4-5 saat uyuyabilir” diyor. Ve ekliyor; eğer sizinle aynı odada kalıyorsa, 6. ayını doldurduktan sonra ayrılmalı ve kendi odasına geçmeli.

Bebeğiniz 6-9 aylık olduğunda günde 14 saat uyur. Gece kesintisiz 7 saat uyuyabilir. Gündüz ise sabah ve öğleden sonra olmak üzere 2 kez uyumalı. Geceleri uyku öncesi yaptığınız aktivitelere devam etmenizde fayda var. Mümkün olduğunca uyguladığınız aktiviteleri aynı sıra ile ve aynı saatte yapmaya özen göstermelisiniz. Banyo yapıp, pijamalarını giydikten sonra ninniyi duyduğunda artık uyuması gerektiğini anlayacaktır.

BÜYÜDÜKÇE GÜNDÜZ UYKULARI AZALIR

Bebekler büyüdükçe gündüz uykuları azalır. Bu durum 4-5 yaşına kadar böyle devam edebilir. 9-12 aylık olduğunda geceleri 10-12 saat, gündüzleri ise 3-4 saat uyur. Gündüzleri öğleden önce bir kez ve öğleden sonra bir kez olmak üzere 1.5-2 saat uyur. Gece uykusu artık daha da düzene girmiştir. Bu dönemde bebeğiniz artık uyku öncesi aktivitelerden sonra uyuması gerektiğini biliyordur. Bu dönem için yapacağınız en iyi şey bebeğinizin uyku düzeninin bozulmaması için hem gece hem de gündüz beraber yaptığınız tüm aktiviteleri aynı sıra ile ve aynı zamanda yapmak. 12-18 aylık olduğunda artık günde 13-14 saat uyuyacaktır. Gündüz yine 2 kez uyumakla beraber gündüz uyku süresi kısalır. Gece uykusu ise kesintisiz olabilir ve sizin de uyanmanız gerekmeyebilir. 18-24 aylıkken günde 13-14 saat uyumalı. Bu sürenin yaklaşık 11 saati gece, kalanı ise günde bir kez öğleden sonra 1.5-3 saat kadar gündüz uykusu şeklindedir. Uyku düzeni 4-5 yaşına kadar bu şekilde devam etmeli.

Uykusuzluk aşırı hareketlilik yapabilir!

- Gündüz uykusunun fazla uzun sürmemesini sağlayın.

- Sallayarak uyutmak, memede emzirerek uyutmak gibi beraber yapacağınız bir aktivite ile uyutmak bebeğinizi size bağımlı hale getirir.

- Akşam saat 20.00-20.30 civarında yatırın. Uyku zamanının geçmesi, bazı bebeklere huzursuzluk bazılarında ise aşırı hareketlilik yapabilir. Uyku saati geçen bebek her ne kadar hareketli görünse de aslında uykusuzluktan o haldedir. Zaman ilerledikçe uyuması daha zor olacaktır.

- Uyanıp her ağladığında yanına koşmayın. Biraz bekleyin, belki de kendi kendine tekrar uykuya dalacaktır.

- Mümkünse kendi odasında ve kendi yatağında uyusun. Uyurken odası serin ve loş-karanlık olmalı. Yatağı yumuşak olmamalı ve yastık kullanılmamalı. Uyku için en uygun pozisyon yan yatma. Yüzüstü yatma, ani bebek ölüm riski nedeniyle önerilmiyor.

- Bebeğinizin uyumasını sağlamak için herhangi bir ilaç kullanmayın.

- Uykudan uyanırken ısrarla şiddetli ağlaması oluyorsa mutlaka doktorunuzla görüşün.