Uyku bozukluğuna dikkat

Zaman zaman hepimiz uyku bozukluğu yaşarız. Bu durum sürekli bir hale dönüşürse önlem almak gerekiyor. Levent Cerrahi ve Tanı Merkezi Beyin ve Sinir Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Serdar Dağ, belli başlı uyku hastalıklarını şöyle sıralıyor:

Insomnia: Uykuda zorluk çekme ya da yetersiz uyku izlenimi bırakan durumdur. Hasta uykuya dalmaya zorlanır. Bunun yanında hastada huzursuzluk, sinirlilik ve genelde depresif bir sorun olabilir. Sabahları erken uyanma durumunda hasta normal olarak uykuya dalar ancak çok erken uyanır ve tekrar uyuyamaz. Bu da genellikle depresyonla birliktedir.

Uyku ritminin tersine dönmesi, durumu özellikle yaşlı kimselerde çok zaman uykusuzluğa çare olarak bilinen ilaçların uygun olmayan bir şekilde kullanılması neden olur. Hastalar sabahları dalgındır. Günün büyük bir bölümünü uyuklayarak geçirirler. Geceleri ise kesintili olarak uyurlar veya uyuyamazlar.

Karabasanlar (kabuslar): Aşırı yorgunluk durumunda aşırı alkol aldıktan sonra ve ateşli hastalıklar sırasında olur. Hastayı bu durum aşırı huzursuz yapar.

Gece korkuları: Genellikle çocuklarda görülür. Bunlara uykuda gezme eşlik edebilir. Çocuklarda kendi kendine düzelme eğilimindedirler. Büyüklerde ise genellikle psikolojik sorunlarla veya alkolizm ile beraberdir.

Uyku apnesi: Hava yolunu tıkanmasına veya beyindeki nörolojik hasara bağlı olarak gelişen uyku sırasında nefesin geçici durması ve buna bağlı gelişen ani uyanmalar ile karakterizedir. Bazen apne (uykuda nefes durması) uzar. Hastanın bu durumu hayatını tehdit eder. Ölüme kadar götürebilir. Altta başka bir problem yoksa genelde şişmanlarda görülür kilo vermeyle semptomlar geçer.

Narkolepsi: Tekrarlayan uyku nöbetleri ve kas gücünün birden bire kayıp olması yani uyku felciyle karşımıza çıkan ve genellikle uykunun başlangıç dönemini kapsayan bir hastalıktır. Nedeni tam bilinmez. Genelde adolesans veya genç erişkin çağında başlar. Kadınlarda daha fazla görülür.

Yaşam kalitesini etkileyen bu hastalıkların mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Tedavisi için uyku sorununun hangi türe girdiğini iyi tespit etmek gerekir. Aksi takdirde tedavi uygun sonuç vermez.

Ayrıca hastalığın ayırıcı tanısının iyi yapılması gerekir. Örneğin bazı epilepsi türleri (Sara hastalığı) bu uyku hastalıkları ile karışabilir. Bunun için gerekli tetkikleri yapılır. (Örneğin uyku EEG’si) Hastalığın türünü belirleyip tedaviyi etkin yapmak gerekir. Hastalığın tedavisi hastanın yaşam kalitesini arttırdığı için hayati önem taşıyan kötü sonuçlardan korur.