Uygarlığın büyüttüÄŸü hastalık: Astım

Dünyadaki yaÅŸam ÅŸartlarının düzelmesine baÄŸlı olarak astımlı hasta sıklığında artış var. Dünyada ve Türkiye’de her 4 Mayıs’ta, Dünya Astım Günü’nde hastalığa dikkat çekiliyor.Astımın Türkiye ve dünyada görülme sıklığı nedir?Astımın görülme sıklığı ülkeden ülkeye deÄŸiÅŸiyor. Avrupa’da nüfusun yüzde 10’unun üzeri astımlı. Sıklık o ülkenin geliÅŸmiÅŸliÄŸi ve yaÅŸam koÅŸullarıyla birebir ilgili. Ãœlkemizde astım çocuklar arasında yüzde 5- 8 ve eriÅŸkinlerde ise yüzde 2- 5 oranlarında görülüyor. Türk Toraks DerneÄŸi Astım AraÅŸtırma Grubu olarak ülkemizin 12 ilinde çocuk ve eriÅŸkinlerde hastalığa etki eden risk analizi araÅŸtırılıyor. Sonuçlar 2-3 Aralık 2004 tarihinde Ä°stanbul’da ilk kez yapılacak olan Uluslararası Astım Sempozyumu’nda bilim dünyasına sunulacak. Astımın geliÅŸmesi ve seyrinde çevresel ve genetik faktörlerin rolü nedir?Astım esasen genetik temeli olan ancak belirli yaÅŸam koÅŸulları ve çevrenin etkisiyle kendini gösteren bir hastalık. Anne ya da babadan birinin astımlı olmasında, çocuÄŸun astım olma ihtimali yüzde 25 dolaylarında. Tedavi edilir hastalıklar içinde mi?Astım günümüzde tedavi edilebilen bir hastalık. Tedavisinde kullanılan her türlü ilaç ülkemizde var. YaÅŸam koÅŸullarında radikal deÄŸiÅŸiklikler gerektirebilir. Kortizon içerikli ilaçlar hastalar ve yakınlarında korkuya, dolayısıyla da bazen tedaviyi uyumu bozmalarına yol açıyor. Bu ilaçların uzun süreli kullanımları güvenli mi?Bu ilaçlar bugün için bilinen en etkili ilaçlar.Çocuklarda ve gebelerde kullanılmıyor. Astım için geliÅŸtirilen sprey veya toz biçimi kortizonlu ilaçlar bu hastalık için özel olarak üretiliyor. Bunların yan etkileri mutlaka var. En sık yan etkiler lokal olarak boÄŸazda tahriÅŸ, ses kısıklığı veya pamukçuk oluÅŸumu. Bu yan etkilerin hepsi, ilaçları her kullanım sonrası bir bardak su alıp her yudumda ağız ve boÄŸazın gargara yapılıp çalkalanması ve bu suyun tükürülmesi ile önlenebilir. Çocuklarda büyümeye engel olmaz. Astım ilaçları kaç grupta toplanır? Hangileri esas tedavi, hangileri yardımcı?Esas olarak tedavi eden (kortizonlu ilaçlar ve bunların benzerleri ) ve nefes açan yani rahatlatan olmak üzere iki grup ilacımız bulunuyor. Arı sütü, bıldırcın yumurtası, maÄŸara terapileri gibi yöntemlerin tedavide yeri var mı?Dünyanın hemen her yerinde eÄŸilim olsa da astım tedavisinde bunların rolü yok. Kimi bitkisel ilaçlardan tedavi olarak deÄŸil ama nefes açıcı veya rahatlatıcı olarak yararlanılabilir. Astımlı hastalar için umut veren geliÅŸmeler var mı?Çalışmalar, hastalığın ortaya çıkmadan önlenebilmesi ve erken tedavisi üzerine yoÄŸunlaşıyor. Çıkan her yeni ilacı bizler daha çıkmadan takip ediyoruz ve çıktıktan kısa süre sonra veya aynı anda ülkemizde de kullanıma çıkıyor. Atakların önüne geçebilmek için hastalara önerileriniz neler?Uygun tedavi gören bir astımlı atak geçirmemeli. EÄŸer sık sık atak geçiriyorsa ya tedavisi eksiktir ya da bu tedaviyi almıyordur. Atak tedavisi her hastanenin acil servisinde yapılıyor. Atak tedavisinden sonra hasta, duruma göre bir iki hafta kortizon tablet alarak bu tedaviyi perçinlemeli. Esas tedavi eden ilaçlarını düzenli olarak kullanmalılar. Ä°mkan varsa evlerinde basit nefes gücü ölçen PEFMETRE aletinden almalı ve nefeslerini ölçmeliler. Bu basit aletlerle nefesler ölçülebilir. Hazırlayan: Mesude ERÅžANÂ