Ulaşımda konfor arayan özel araçlara yöneliyor

Güncelleme Tarihi: Kasım 30, 2004 00:01

Oluşturulma Tarihi: Kasım 30, 2004 00:00

İnsanlar aynı, yollar aynı ama araç sayısı her gün artıyor. Geçen yıl İstanbul’da 1 milyon 700 bin olan araç sayısı bu yıl 2 milyonu bulmuş. İstanbullu ulaşımda hızı, güveni ve konforu arayınca, özel araç kullanmaktan başka çaresi kalmıyor. Böyle olunca da trafikte sorun yaşaması kaçınılmaz oluyor.Hülya Avşar: Büyükşehirlerde, özellikle de İstanbul’daki trafik sorunu, kış aylarında iyice ortaya çıkıyor. Bir işim olduğu zaman evden 1,5 saat önce çıkıyorum. Trafik sorunu hem iş yapmamı engelliyor, hem sinirlerimi bozuyor, hem de bu şekilde gittiğim bir işte ne kadar verimli çalışabilirim, o da tartışılır! Ben çocuğumu bu sorun yüzünden yakın bir okula göndermek zorunda kaldım. Yani artık eğitimi bile engelliyor. Buna bir çözüm bulabilecek miyiz?Rafet Bozdoğan (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanı): Kısa vade, orta vade ve uzun vade programlarıyla bu sorunlara çözüm aranıyor. Büyükşehir Belediyesi bu problemi çözemek için milyarlarca dolarlık yatırımlar yapıyor. Bunların bazılarını vatandaşlarımız görürken, bazıları da yerin altında olduğu için göremiyorlar. İstanbul, dünya metropolleri arasında ilk 20 arasında yer alıyor. Araç yoğunluğu bakımından istatistiklerine bakıldığı zaman da 2 milyonun üzerinde araca sahip bir şehir. Yıllardır süren akademik çalışmalara göre, ulaşım sorununun 7 ana maddeden oluştuğu belirlendi. Bunlardan birincisi yetki kargaşası. İstanbul’da ulaşımdan sorumlu 17 farklı birim var. Herkes kendisine göre ulaşım sorununu çözmek için bir şeyler yapıyor. Örneğin ana caddenin bakımı ve sorumluluğu bize ait, fakat arka sokağınki ilçe belediyesine ait. Bunu çözmek için bir tasarı hazırlandı, bu tasarıya göre ulaşımla ilgili problemleri de tek bir kurum üstlenecek.Bilet entegrasyonumuz yok ki ulaşım ucuz olsunİkinci problem, toplu taşıma araçlarıyla ilgili. İstanbul’daki toplu taşımalar gelişmiş ülkelerdekine göre hiç cazip değil. Dünyanın birçok metropolünde insanlar arabalarını kullanmaktan ziyade, toplu taşıma araçlarıyla gitmek istedikleri yerlere gidebiliyorlar. Bizde de toplu taşımanın cazip olması gerekir. Bunun için de gerekli olan 5 ana unsur; konforlu, temiz, güvenilir, ucuz ve hızlı olmasıdır. Böyle bir sistem bizde hala oturmadı. Bir kere bilet entegrasyonumuz yok ki, ucuz olsun. Bizim bir vatandaşımız bir yere gitmek istediği zaman minibüsten in, otobüse bin, raylı sisteme bin, ondan da in her bindiğinde para ver... Bu malesef böyle bir şehir için uygun bir metot değil. Biz Büyükşehir Belediyesi olarak kendi işlettiğimiz sistemlerde bilet entegrasyonunu işletmeye koyduk. Yani deniz otobüsleri, metro sistemleri, İETT otobüslerinde bir saat içerisinde elektronik bileti kullanırsanız, ücret ödemiyorsunuz. Bu beş kriteri sağlayan ulaşım aracı, raylı sistemdir. Her gün trafiğe çıkan 1 milyon 600 bin araçtan en az 600-700 binini kullanmamalarını sağlamalıyız. İngiltere’deyken araba parası kadar ceza ödedimBen altı yıl İngiltere’nin Birmingham şehrinde yaşadım. Cambridge’den gelirdim, arabamı Londra’nın en kenar mahallesine bırakırdım, oradan şehrin içerisine metroyla giderdim. Bunu sadece orada değil, bulunduğum 22 ülkede de gördüm. Üçüncü unsur, ulaşım alt yapısı yetersizliği. Yani bir taraftan araç sayısı artarken, bizim de yolları, kavşakları, otopark sistemleri gibi ulaşım unsurlarını da artırmamız gerekmektedir. Dördüncü sorunumuz; trafik yönetimimizin ve denetimimizin de yetersiz olması. Bugün İstanbul nüfusu kadar nüfusa sahip bir devlet olan Hollanda’da, park yapmak için durduğunuz yerin otopark olduğunu bilmeniz gerekmektedir. Arabanızı otopark harici bir yere bırakmanız, sizi çok büyük sıkıntılara sokabilir. Ben İngiltere’de yaşarken ilk yaptığım hatada 25 sterlin ödedim, ikinci yanlışımda 125 sterlin ödedim. Arabamı 200 sterlin’e almıştım ve neredeyse arabam kadar ceza verdim. Yola çıktığınız zaman gitmek istediğiniz zaman trafik akışı itibariyle yönlendirmek, bilgilendirmek için bir alt yapı yok. Beşinci unsur sürücü, yaya ve yolcular trafik konusunda yeterli bilince sahip olmalı. Bunun İstanbul’un trafiğine verdiği zarar, ortalama yüzde 15, zaman zaman yüzde 25, bazen de yüzde 80’e ulaşıyor. Geçen gün yağan kardan sonra bölgeleri gezdim. Buzlanma nedeniyle nerede trafik tıkandı diyorum, buzlanma nedeniyle trafik tıkanıklığı yok diyorlar. Bilinçsiz kullanım, sürücü ve yayalar yüzünden oluşan bir trafik sorunu oluşuyor. Demek ki, yüzde 15-60 oranında lokal olarak bu değişebilir. Gelişmiş ülkelerde şehir yalnız bir kere planlanırAltıncı önemli sorun; İstanbul’da sürdürülebilir bir kent planlaması olmaması. Yani bu şehrin şurası konut bölgesi, şurası sanayi bölgesi, burası eğlence bölgesi diyerek şehir planlaması yapılması gerekir. Önceden yapılmış ama değiştirilmiş, konut bölgesi denmiş içine fabrika koyulmuş, bir bakarsınız küçük küçük binalar arasına gökdelenler yapılmış. Siz yol alt yapısını orada oturan insanlar göre modelliyorsunuz. Ama bir anda 100 kişinin yaşayacağı yerde 1000 kişi yaşatırsanız, alt yapı yeterli olmaz. Gelişmiş ülkelerde bunlarla karşılaşılmaz çünkü oralarda şehir bir kez planlanıyor ve bütün yapılar o plana göre yapılıyor. Deprem hadisesi bizi kent planlamasına itiyor. Yedinci ve son önemli faktör kent nüfusunun kontrolsüz ve hızlı artması. Bunu hem aile planlaması hem de göç etkiliyor. İstanbul’un nüfusu 1981’de, yılda 400 bin ile 600 bin oranında artmış. Kent nüfusu artıyor fakat artış da planlı değil. Büyükşehir Belediyesi bu söylediğim yedi maddeyle ilgili çalışmalar yapıyor. Rafet Bozdoğan20 yılda trafiğe 297 bin ölü verdikn Hülya Avşar: Denetim mekanizması sizin alanınıza giriyor sanıyorum. Önce mesleğinizle ilgili aldığınız eğitimden ve trafik konusundaki çalışmalarınızdan bahseder misiniz?Ali Kemal Hanlı (İstanbul Trafik Denetim Şube Müdürü): Polis Akademisi’nden sonra Yeditepe Üniversitesi’nde işletme dalında İngilizce önlisans yaptım. Şimdi de aynı üniversitede yaratıcı zeka dersleri veriyorum. Avrupa’da ufkumuz açıldıktan sonra Türkiye’de Yunus’ların kurulmasıyla birlikte bir hava değişikliği oldu. Yunuslar olarak 1995 yılında Amerikan polisiyle birlikte görev yaptık. Döndüğümüzde İsrail polisiyle çalışmalar yaptık. Güney Afrika, Bulgaristan, Arnavutluk’taki Yunus birliklerini oluşturduk. Avrupa Birliği’ne polis standardını getirdik. 2002 yılında da Türkiye’nin en genç ve en başarılı kamu üyelerinden biri seçildim. Daha sonra da İstanbul Trafik Denetleme Şubesi’ne aldılar. İstanbul’da 2 milyon araç var Bir kaç noktada önemli saptamalarımız oldu. Önemli olan trafiğin durmaması, akması. Bizde trafik güvenliği stratejisi yok. Vatandaşın trafik güvenliği algılaması yok. Örneğin; Emniyet kemeri takmayız, arabamızın ışık donanımına dikkat etmeyiz, kar yağmasına aldırmadan zincirsiz araç kullanırız, yollara otopark yaparak insanların ve otomobillerin dolaşmasını engelleriz. Bir yıl içinde 2 milyon 250 bin araca, yanlış yere park ettiklerinden dolayı otopark cezası yazdık. İstanbul’da yollar aynı fakat araç sayısında önemli oranda bir artış var. Yani ekonomiyle birlikte araç sayısında bir artış da olacak tabii. Siz bugün insanları banliyö trenlere bindiremiyorsanız, onların ferdi araçlarıyla seyahat etmelerine engel olamazsınız. Çünkü insanlar konfor istiyorlar. İstanbul’da geçen yıl araç sayısı 1 milyon 700 binden 2 milyona çıkmış. Türkiye genelinde 18 aylık bilançolarda kaza sayısı 263 bin. Yaralı sayımız ortalama yüzde 16, ölü sayımız yüzde 12,73. Benim trafik politikam şu; İnsanları evlerinden işlerine, işlerinden evlerine ölmeden, yaralanmadan getirebilir miyim? Hızlı olmasına gayret etmeliyim ama o biraz da beni aşıyor. Yarış pistleri daha güvenliBoğaz Köprüsü’nden bir gidiş istikametine, standartlara göre 60 bin araç geçiyor diyorlar, belirli bir hızda ve 24 saatte. Siz, o günde 90 bin araç geçirmeye çalışmamalısınız. Sonuçta Boğaz Köprüsü de üç şeritli bir kara yoludur. Ayrıca yanlış bir düşünce var; turnikeler köprüyü tıkıyor diye. Peki dönüş yolunda köprüde turnike var mı? Yani insanlarımız bilgi sahibi olmadan fikir sahibi oluyorlar. 20 yılda Türkiye’de 110 bin kişi ölmüş. 1 milyon 865 bin kişi yaralanmış. Bunların yüzde 10’unun da hastanelerde veya ambulanslarda öldüğünü farz edersek, çok iyimser bir tahmin oluyor. Biz 20 yılda trafiğe 297 bin ölü vermişiz. Ölümlerin sebebinin yüzde 54’lük kısmı, araçların hızlı olmasından kaynaklanıyor. Bana göre yarış pistleri daha güvenli. 90 km ile gideceğimiz bir yerde biz 130-140’la gidiyoruz. Sonra da televizyonlarda bu ‘Trafik canavarı yine yollardaydı’ diye açıklanıyor. Oysa trafik canavarı diye bir şey yok. Ali Kemal HanlıYARINTrafik sorunu nasıl çözülecek �

Haberle ilgili daha fazlası:

Ulaşımda konfor arayan özel araçlara yöneliyor

BAKMADAN GEÇME!