Twitter’da edebiyat böyle oluyor

Yıllar önce ölmüş şairlere ait profillere muhakkak bakmışsınızdır. Cemal Süreya’dan Nâzım Hikmet’e, Necip Fazıl Kısakürek’ten Turgut Uyar’a birçok şairin birden fazla hesabı var. Şiirlerini paylaşıyorlar bizimle, başka tweet’leri retweet ediyorlar... Zaman zaman garip durumlara yol açan bu hesapları yakından inceleyelim...

Sosyal medya mecralarına dahil olduğumuz günlerden bu yana yaşadığım ilk tuhaf his, öğrencilik yıllarımıza ait içkili bir fotoğrafa, Facebook listemde bulunan bir akrabamın “Mübarek kandil günü, yakışıyor mu bu fotoğraf?” yorumunu yazmasıydı. Beterin beteri var diye düşünüp önemsememiştim ki, çok sürmedi yenilerine tanık oldum... Bundan birkaç ay önce Orhan Veli’den bir alıntı yaparak, tweet atmıştım. Söz konusu tweet’ten sonra Orhan Veli tarafından takip edildiğim mesajını gördüğüm zaman, ikinci tuhaf hissin kafa karışıklığı içindeydim...
Her ne kadar, gündelik ihtiyacımı karşılayacak kadar Twitter’ın ne olduğundan az çok, Orhan Veli’nin 1950’de 30 küsur yaşındayken öldüğünden fazlasıyla haberdardım. Yani söz konusu takipçinin bir ‘Orhan Veli sever’ olduğunu tahmin etmek hiç de zor değildi. Bir başkası tarafından açılmış bu hesapta, çoğunlukla Orhan Veli’nin şiirlerinden seçkilerin paylaşıldığını anlamak, büyük bir deha gerektirmiyordu... Zaten profiline baktığım zaman ‘Orhan Veli Kanık anısına’ ifadesini görünce, yanılmadığımı anlamıştım...
Yani tehlike yoktu. Gerçek Orhan Veli tarafından takip edilmediğimi huzur içinde idrak ettim(!) Ama edebiyat tarihinde büyük bir yeri olan ve yıllar önce ölmüş birisinin sizi takip ediyor olması bir o kadar da matrak geliyor. Dahası, buna Cemal Süreya, Nâzım Hikmet, Can Yücel gibi isimler de eklenince iyice alışıyorsunuz duruma. Sizi takip edenler arasında bütün bir Garip hareketinin, Beş Hececiler’in, II. Yeni’nin olduğunu görünce bütün bir edebiyat tarihi gözünüzün önünden film şeridi gibi akıyor.
Tam bu durumu kabullenmeye başlarken, Nâzım Hikmet’in ‘kendi şiirlerini paylaştığı’ hesabından, Cemal Süreya’nın 140 karaktere sıkıştırılmış bir dizesini retweet ettiğini görünce iş daha da eğlenceli hale gelmişti benim için. Yelpazeyi biraz daha genişletince, karşıma çıkan tablo birbirinden tuhaf sonuçlar veriyor. Buyrun siz de inceleyin...

Tek profili olanlar

Behçet Necatigil, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Ziya Osman Saba ve Melih Cevdet Anday için sadece birer tane Twitter hesabı açılmış! Necatigil en son mart ayında bir şiirini paylaşmış. Kendi şiirinden yapılan bir alıntıyı retweet etmiş bir yıl önce. Ziya Osman Saba ve Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın profili açılıp bırakılmış. Melih Cevdet Anday profili; 200 küsur takipçisi ve yaklaşık 100 tweet ile çok aktif değil. Oktay Rifat’a ait profil olmaması ise Garip şairleri arasında, Twitter kullanıcıları tarafından ihmal edildiğini gösteriyor...

Az ve öz!

Metin Eloğlu, II. Yeni’nin büyük şairlerinden Ece Ayhan ve Can Yücel ikişer profille, Twitter’da karşımızda. Metin Eloğlu adına olanlar pek aktif kullanılmadığı gibi, en son aylar önce şiirler tweet atılmış. Ece Ayhan adına açılandan birinde ‘hayran sayfası’ deniyor. Yaklaşık bin takipçisi var iki profilinin de. Az ve öz tweet atılıyor. Tıpkı yazdığı gibi... Can Baba’nın profillerindeyse tuhaf sonuçlara ulaşmak sürpriz değil. İkisinde de Can Yücel sözleri, şiirleri paylaşılıyor. Biri 40 bine yakın takipçiye sahipken kuvvetle muhtemel sayfanın gerçek kullanıcısını takip ediyor. İki bin takipçisi olan diğer Can Yücel profilinde ise MetÜst ve Yılmaz Özdil takip ediliyor!

Şaşırtan sonuç!

Ne yalan söyleyeyim, Twitter’da yer alan şair profillerine dair düşündüğümüz zaman Orhan Veli Kanık için onlarca sayfayla karşılaşacağımı sandım. Orhan Veli Kanık, Orhan Veli, Bir Garip Orhan Veli... ve benzer adlı profiller arasında kaybolacağımı düşündüm. Ama yedi farklı Orhan Veli Kanık vardı. Bunun dördü hiç aktif değil. Geriye kalanların ikisinde Orhan Veli şiirlerinden bölümler varken, 4.500’ün üzerinde olan ve açıklama bölümüne, hakikaten Orhan Veli’ymiş gibi “1914’te doğdum Galatasaray ve Ankara Liseleriyle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültelerinde okudum” ifadesi bulunan profilde, gündeme dair Orhan Veli gibi cümlelerin kurulduğuna bile denk gelebiliyorsunuz. Ahmed Arif’ten, Nâzım Hikmet Ran’dan da başka kullanıcılardan da retweetler yapıyor.

Yalnızlık paylaşılmaz

Özdemir Asaf da Twitter’da birkaç profille karşımızda. Altı kullanıcı tarafından açılmış Özdemir Asaf profillerinin dördü yalnızlığına terk edilmiş. Ama aktif olarak kullanılan iki profilden birinin yaklaşık altı bin takipçisi bulunurken diğerinin 60 binin üzerinde. 60 bin takipçiye sahip profilde her gün bir Özdemir Asaf şiiri paylaşılıyor.

Gün gelir Attilâ İlhan tweet atar!

Attilâ İlhan, Twitter’a yetişseydi ne derdi çok merak ediyorum aslında. Ama sekiz farklı hesap açılmış ‘Kaptan’ için. Biri eserlerinden alıntı paylaşıyor. Sadece şiirlerinden değil, ‘Hangi’ serisi ağırlıkta olmak üzere diğer düzyazılarından da tweet’ler okumak mümkün. Diğer yedi hesapsa bir hevesle açılıp birkaç gün şiirlerin paylaşıldığı, sonra ise bir kenara terk edilmiş profillerden oluşuyor...

II. Yeni’nin ağır topları

İkinci Yeni’nin iki ağır topu Turgut Uyar ve Edip Cansever de Twitter’da birkaç hesaba sahip. Uyar’a üç ayrı hesap açılmış olsa da ikisi aktif. Şiir ve sözlerinden alıntılar, yine Uyar’dan alıntı yapanlardan retweet’ler yer alıyor. Aktif hesaplardan biri yaklaşık 15 bin takipçiye sesleniyor... Edip Cansever ise dokuz farklı profille antolojimizde. Fakat bu hesapların sadece ikisi aktifken, diğerleri gerek takipçi sayısı, gerek yazılan tweet’le artık unutulmuş gibi görünüyor... 26 Nisan’da bir şiir paylaşılan profilinse takipçi sayısı 16 bini geçmiş.

Yine karşı karşıyalar

Necip Fazıl Kısakürek ve Nâzım Hikmet Ran isimleri yaşarken karşı karşıya gelmiştir. Sadece şiirleri ve şairlikleri açısından değil, siyasi görüşleri itibariyle de gündemleri olmuştur. Twitter’da da benzer bir durum var. Nâzım Hikmet aktif 23 hesaba sahip. Altı aktif hesabın en az takipçisi olanı bile beş binin üzerinde. Rekorsa 22 bin takipçide. Nâzım’ın şiirlerinin yanı sıra, Cemal Süreya ve diğer şairlerin şiirleri de retweet ediliyor. Üstad, sultanışşuara, adlarıyla da anılan Necip Fazıl Kısakürek profilleri Twitter’daki en bereketli şair hesapları. Gündeme denk düşen sözleri de, siyasi düşünceleri de şiirleri de din temalı cümleleri de paylaşılıyor... 26 farklı hesabına denk gelmek mümkün, neredeyse hepsi aktif. Hesap sayısı kadar, takipçi oranında da Kısakürek’in ezici bir etkisi var. 14 farklı hesapta en az beş binin üzerinde. İki tane 60 binin üzerinde takipççisi olan hesap var. Ama 156 binin üzerinde takipçi sayısı olan profiliyle şairin Türk şiirindeki etkisini bir kere daha görüyoruz...

Kazanan Cemal Süreya!

Adına açılmış, 31 farklı hesapla Twitter’ın şairi Cemal Süreya gibi. Kimi hesaplar okurları tarafından bir heves açılmış. Arada ‘korumalı’ olanları var. Cemal Süreya’nın şiirlerini sadece onaylanabilenler okuyor(!) Ama yine de en aktif ve sadık profiller Cemal Süreya adıyla karşımızda. Birkaç farklı kullanıcı tarafından ‘Cemal Süreya Anısına’ ifadesi paylaşılıyor. 177 binin üzerinde takipçisi olan profiliyle, antolojinin kazanan ismi Cemal Süreya oluyor.