Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Nisan 19, 2008 00:00
2007’yi 6.3 milyar dolarlık eser satışıyla kapatan, 142 yıllık müzayede şirketi Christie’s, Türk koleksiyonerlerin İslam ve oryantal sanatların dışında; empresyonist sanat, modern tasarım ve mücevhere ilgi göstermesini hayretle izliyor. Christie’s Türkiye’deki faaliyetlerini artırmaya hazırlanıyor.
43 ülkede 85 temsilci ofis ve 14 satış salonu bulunan, 2007 yılını 6.3 milyar dolarlık eser satışıyla kapatan, dünyanın en büyük müzayede şirketlerinden Christie’s, Türk koleksiyonerlerden gelen ilgiyi hayretle izliyor. Christie’s Avrupa ve Ortadoğu Başkanı Jussi Pylkkanen, "Türkler İslam sanatları ve oryantal sanatların dışına çıkıp; güncel, empresyonist sanat; modern tasarım ve mücevhere ilgi göstermeye başladı" dedi. Kökleri 1766’ya kadar giden, Rus Çariçesi Katerina’nın Hermitaj Müzesi’nin resim bölümünün temellerinin atılmasına da katkı sağlayan Christie’s, kralların, kraliçelerin ve pekçok ünlü ismin eşyalarını ve eserlerini müzayedelerde satıyor. 2006 yılından buyana Christie’s LIVE ile müzayedelerde İnternet üzerinden de satış yapıyor. 2007 yılında 517 müzayedede Christie’s LIVE kullanıldı, 39 bine yakın teklif alındı ve 158 milyon dolarlık satış yapıldı. Christie’s Avrupa ve Ortadoğu Başkanı Jussi Pylkkanen ile antikalar, sanat eserleri ve koleksiyonerler üzerine konuştuk.
ÇARŞAF VE ÜTÜ DE SATMIŞLAR
Christie’s 2007 yılında yaptığı müzayedelerde ne kadarlık satış gerçekleştirdi?
- Christie’s dünyanın lider sanat işletmesi olarak 2007 yılını 3.1 milyar sterlin (6.3 milyar dolar) global müzayede satış toplamıyla kapattı. Christie’s adı olağanüstü sanat eserleri, eşsiz servis ve uluslararası cazibeyle özdeşleşmiştir.
Kökleriniz 1766’ya kadar gidiyor. İlk müzayedede çarşaf ve ütü de satılmış.
- Aralık 1766’da James Christie ilk satışını Londra’da Pall Mall’da gerçekleştirdi. Porselen ve mobilyanın yanı sıra, müzayedede bir çift çarşaf ve 4 ütü de satıldı. Christie’s satış odaları kısa süre içinde Kral Geogre İngilteresi’nin toplandığı, en bilgili koleksiyoner ve sanat tüccarlarının kaynaştığı bir mekan oldu. John Christie sanatçılara destek olmuş ve satış salonlarını onların eserlerine aşmış. Dönemin önemli sanatçıları Sir Joshua Reynolds, Thomas Chippendale ve Thomas Gainsborough şu an J. Paul Getty Müzesi’nde asılı olan Christie portresinin ünlü ressamı James Christie’nin yakın arkadaşları olmuşlar.
TÜRKLERİN İLGİSİ ARTIYOR
Türkiye’deki faaliyetleriniz neler?
- İki yılı aşkın bir süredir Türkiye’de devamlı temsilcimiz var. 10 yıldır çok sık olmasa da İstanbul’da sergi ve özel organizasyonlar düzenliyoruz. Bunlara ağırlık vereceğiz.Yakında 2 sergi daha düzenleyeceğiz.
Türk koleksiyonerler en çok hangi eserlere ilgi gösteriyor? Mücevher, resim...
Türk koleksiyonerler bizim için çok önemli. Özellikle geçtiğimiz yıl İslam ve Oryantal sanat gibi uzun süredir özdeşleştikleri kategorilerin dışında, farklı kategorilerde de alım yapmaya başladıklar. Özellikle güncel sanat, empresyonist sanat, modern tasarım ve mücevher kategorilerine ilgi hızla artıyor. Türk koleksiyonerlerle uzun suredir güçlü ilişkilerimiz var ve önümüzdeki yıllar içinde bu bağlantıyı daha da geliştirmek istiyoruz.
Müzayedeler eserlere ulaşımı kolaylaştırıyor
İnsanlar neden antikalar ve nadir eserlerle ilgileniyor ve müzayedelere katılmaktan zevk alıyorlar? Nasıl bir güdü ile hareket ediyorlar?
- Müzayededen eser almanın çeşitli nedenleri var. Örneğin güncel sanat koleksiyoneriyseniz ve bir Damien Hirst almayı düşünüyorsanız, karşınızdaki ilk engel uzun bekleme listeleri olacak. Bunun ötesinde eğer sanatçıyı temsil eden galeriyle yakın bir ilişkiniz yoksa, Hirst eserine ulaşma ihtimalleriniz de o denli azalacaktır. Arzulanan bir sanatçının eseri halka açık bir müzayedeye çıktığında bir Hirst’e sahip olma ihtimaliniz oluşuyor ve Christie’s ile alışveriş yapmak sanatçının önemli bir eserine sahip olmanızı garantiliyor.
Katarina’nın Hermitaj Müzesi’nin temelini oluşturdu
Çariçe Katerina’nın Hermitaj Müzesi’ni kurmasında Christie’s’in büyük katkısı olmuş.
- James Christie’s’in düzenlendiği önemli müzayedeler arasında 1778’de Rus Çariçesi Katerina ile şahsen müzakere edilerek düzenlenen Sir Robert Walpole’un resim koleksiyonu da bulunuyor. Bu koleksiyon Hermitaj Müzesi resim bölümünün temelini oluşturdu. James Christie ayrıca arkadaşı Sir Joshua Reynold’in eserlerinin ve 1795’te Madame du Barry’nin mücevherlerinin satışını da idare etti. 1823 yılında Christie’s halen şirketin merkez ofisi olan 8 King Street adresine taşındı. 1848’te Buckingham Duke’ün eşyalarının 40 günde satılması ise bir rekordu.
En pahalı eser Badminton 36.6 milyon dolara gitti
2006 yılında Prenses Margaret’ın mücevher ve mobilyalarını sattınız. Ne kadar gelir elde edildi?
İki gün süren, mücevher, Faberge, gümüş, mobilya ve sanat eserlerinden oluşan Prenses Margaret’in özel koleksiyonu Haziran 2006’da satışa sunuldu ve 13.7 milyon sterlin gelir elde edildi. Bu tarihi müzayede satış öncesi yapılan tüm tahminleri aşarak katalogdaki tüm eserlerin satılmasıyla sonuçlandı. Birçok müşterimiz satışa katılmak için uzun mesafelerden geldi. Toplam 2.500 müşterimiz yazılı teklif bırakarak, telefonla satışa katılarak, internet üzerinden veya şahsen gelerek satışın parçası oldular. Kayıtlı alıcıların yüzde 30’u Birleşik Krallık’tan (İngiltere), yüzde 44’ü Avrupa’dan, yüzde 17’si Amerika’dan ve yüzde 9’u da Asya ve Ortadoğu’dandı.
Bugüne kadar sattığınız en pahalı eser hangisiydi?
Badminton Dolabı, Christie’s’de 36.6 milyon dolara satılarak, tarihte satılmış en pahalı dekoratif obje oldu. Müzayede odasında bizzat bulunan, Viyana’nın Lihtenstein Müzesi’nin Direktörü Johan Kraeftner dolabı müzenin koleksiyonuna Prinz Hans-Adam II adına satın aldı.
Marilyn Monroe’nun eserlerini de sattı
Şu sıralar en çok dikkat çeken müzayedeleriniz hangileri?
- Longleat koleksiyonu, Rothschild ailesinden parçalar, Sir Elton John, Frank Sinatra, Rudolph Nureyev, Marilyn Monroe, Eric Clapton ve Ellen Barkin gibi ünlü yıldızların sahip oldukları eserleri sattık. Genellikle pahalı parçalar satmakla ünlü olmasına rağmen Christie’s’te her bütçeye uygun ve en acemi koleksiyonere dahi hitap edecek eserler satılıyor. Müzayedede teklif vermek, ve satın almak kolay, keyifli,ve uygun bir alışveriş metodudur. Özellikle Haziran 2006 uygulamaya başladığımız interaktif Christie’s LIVE ile, dünyanın dört bir yanındaki müşterilerimiz evlerinin konforundan ayrılmadan sanal olarak dünyanın çeşitli yerlerindeki satışlarımıza katılma kolaylığın sahipler.