Türkiye’yi MAN’ın merkezi yapan adam

1980’li yılların başı...Ercan Holding, savunma sanayiinde olabilecek gelişmeleri ve verilen sözleri dikkate alarak, Ankara’da MAN Motor fabrikasını kurdu...1983 yılında MAN Motor’un Genel Müdürlüğüne Tunç Koman’ı getirdi... Ancak, ‘evdeki hesap’ tutmadı, verilen sözler değişti...MAN Motor, bir anlamda Ercan Holding’e ‘uğursuz’ geldi, çöküş günlerinin başlangıcı oldu. Ercan Holding, o zor günlerde Tunç Koman’ı İstanbul Piston’un da Genel Müdürü yaptı...Ercan Holding, bankalarla borç pazarlığı yapıyor, küçüldükçe küçülüyordu... Sonuçta Ankara’daki MAN Motor, İstanbul’daki MAN Kamyon ve Motorlu Araçlar fabrikası kapanma noktasına geldi...Yapılan anlaşmalar sonucu, İş Bankası’nın başı çektiği bankalar grubu, MAN Kamyon ve Motorlu Araçlar’ı Tunç Koman’a emanet etti.Tunç Koman, bir yandan zor şartlarda çarkı döndürmeye çalışıyor, diğer taraftan da MAN’ı Türkiye’de ayakta tutacak formül arıyordu.Formül 1990’lı yılların ortalarında ortaya çıktı... Tunç Koman, MAN’ın Almanya’daki merkezini ikna etti, Türkiye’ye yüzde 100 yabancı sermayeli giriş yapma kararı aldırdı...Tunç Koman, ‘MAN’da tam 22 yıl çalıştım’ demekle birlikte, MAN’ın kısa tarihçesini anlatırken, 1995’ten önceki ‘tatsız’ günleri hatırlamak yerine, son 10 yılı özetlemeyi yeğledi:Son 10 yılda Türkiye’nin 4 önemli krizini yaşadık...Buna karşın MAN’ın üretim kapasitesi 10 yılda 10 katına çıktı.Çalışan sayısı 800’lerden 2 bin 500’lere ulaştı.Dünyadaki tüm MAN Grubu’nun ürettiği her iki otobüsten biri Ankara’daki bantlarımızdan çıkar hale geldi.Ankara, MAN Grubu için en önemli üretim merkezine dönüştü.İhracat sıfırdan 160 milyon Euro’ya yükseldi.Koman, son 10 yıllık tarihçeyi çok özet geçmeye çalışırken, 80 milyon Euro’ya ulaşan yatırımın üzerinde durmayı unuttu...Sonra, Koman’dan veda sözcükleri geldi:‘MAN’da 22 yılım geçti, Ocak 2005 itibariyle emekli oldum. MAN Türkiye İcra Kurulu’ndaki görevimi genç arkadaşım Orhan Düzgün’e bıraktım. MAN Türkiye’ye sadece Yönetim Kurulu Üyesi ve Danışman olarak hizmet vereceğim. Özellikle son 10 yılda MAN’ın Türkiye’de ulaştığı nokta beni mutlu ediyor. Devamını genç arkadaşlarım getirecek, MAN Türkiye daha da büyüyecek.’22 yılın küçük bir özetini yapınca, Tunç Koman’ın Alman otobüs ve kamyon devi MAN’ın Türkiye’yi ‘üretim merkezi’ne dönüştürmesinde büyük katkısı olduğu ortaya çıkıyor...Bir yanda 500 milyon doları aşan yatırımıyla Mercedes-Benz Türk...Diğer yanda MAN Türkiye...Türk işçisi, teknik elemanı, mühendisi çalışıyor...Onlarla birlikte yan sanayileri de gelişiyor...İkisi de ‘dünyanın otobüsü’nü üretiyor...Sıra ‘dünyanın kamyonu’na geliyor...Hem onlar, hem Türkiye kazanıyor...Çobanın başına dert açan eski HazineciBİR eski bürokrat aradı, takıldı: ‘Bu TMSF emekli çoban Enver Güney’den ne istiyor... Yazık değil mi o çobana 7 trilyon lirayı ondan istiyorlar. Gidip asıl Enver Güney’i neden bulmuyor?’Anlaşılan bürokrat dostumuzun bir bildiği vardı, devam etti:‘Enver Güney, Mülkiye mezunudur. Maliye Müfettişi kökenlidir. Sonra Hazine’de Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü yaptı. Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü görevinde bulundu.’Sordum: ‘Peki EGS Yatırım’da da çalıştı mı? Gerçekten TMSF’nin bulması gereken Enver Güney sizin söz ettiğiniz kişi mi?’Yanıt net: ‘Evet, evet... Ta kendisi...’Belki TMSF’nin işine yarar diye aktarmak istedim...Başbakan isteyince Mercedes vermez miMERCEDES-Benz Türk Direktörler Kurulu Başkanı Till Becker, geçenlerde yeni otobüsleri Trevego’yu tanıtırken, ‘Biz başkaları gibi Başbakan’a otobüs hediye etmeyiz, mütevazı davranırız’ dedi.Becker, bu sözleriyle MAN’ın Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Ankara’daki fabrikada düzenlenen törende, ‘Maket değil, gerçek otobüs isterim’ diyerek, Başbakanlık’a 240 bin Euro’luk otobüsü bedava almasını kastetmişti.Becker’in bu sözlerini hem MAN Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Tunç Koman’a, hem de MAN Türkiye İcra Kurulu Üyesi Orhan Düzgün’e hatırlattım...Gülümsediler... Tunç Koman, şakayla karışık yanıtladı: ‘Mercedes Milli Takım’ın sponsoru, biz de Başbakanlık’ın... Olaya bir de öyle bakalım...’Erdoğan, MAN’dan otobüsü isterken, ‘İkincisini de paramızla alırız’ demişti... Ancak, ondan vazgeçti...Mercedes-Benz Türk’ün önümüzdeki haziran ayında genişleme yatırımının töreni olacak... Büyük olasılıkla törene Başbakan Erdoğan da katılacak...Ya Erdoğan, ‘İkinci otobüsümüz de Mercedes olsun’ derse ne olacak?Hazirandaki törende sorunun yanıtı alınacak...