Türkiye’nin kalp ve damar riski haritası
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 05, 2003 23:42
Türk Kardiyoloji Derneği'nin 7 coğrafi bölgenin 59 yerleşim biriminde, yaptığı ‘‘Türk Erişkinlerinde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması’’na (TEKHARF) göre kalp ve damar hastalığına yakalanma riskinin en yüksek olduğu bölge Marmara.
Onu sırasıyla Akdeniz, İç Anadolu, Güneydoğu, Ege, Doğu Anadolu bölgesi izliyor. Riskin en düşük olduğu bölge ise Karadeniz. Bu sıralama, cinsiyet, yaş, büyük tansiyon, sigara kullanımı, diyabet, kötü ve iyi kolesterol, trigliserid düzeyi, bel çevresi, damar sertliği riskini artıran C-reaktif protein, egzersiz gibi parametrelerle hesaplanan genel risk puanına göre yapılıyor. Genel risk puanındaki 2 puanlık bir fark gerçekte yüzde 28-30'luk bir değere denk düşüyor. 12 yıl önce 3 bin 600 kişiyle başlayan ve aynı deneklerle kesintisiz sürdürülen araştırma bugün yaşları 50-54 arasında değişen, 2 bin 400 kişiyle devam ediyor.
MARMARA BÖLGELERİN EN TEHLİKELİSİ
Kadınlar, bel kalınlığı açısından ikinci sıradalar. Genel olarak erkeklerin kolesterolünün kadınlara göre daha yüksek olmasına karşın, Marmara'da durum tam tersi. Marmaralı kadınların kolesterolü, diğer bölgelerdeki tüm erkek ve kadınlardan fazla. Erkeklerin iyi kolesterolü diğer bölgelerdeki hemcinslerine kıyasla çok düşük, kadınlarınki ise orta sıralarda. En yüksek tansiyonlu kadın ve erkekler burada. C protein düzeyleri, metabolik sendrom ve diyabet açısından hem kadın hem de erkekler orta risk grubunda.
EN DÜŞÜK KOLESTEROLLÜ ERKEKLER AKDENİZ'DE
Erkeklerin belleri kalın yani göbekli. En kalın belli kadınlar da bu bölgede. Erkek ve kadınlarda büyük tansiyon diğer bölgelere göre ortalamanın üstünde. Kadınların kolesterol düzeyi ortalarda. Üstelik iyi kolesterolü en düşük olan erkek ve kadınlar da Akdenizliler. Erkeklerin C protein seviyesi de tüm diğer bölgelerden daha yüksek. Kadınlar ise bu açıdan orta sıralarda yer alıyor. Göbeklilik, iyi kolesterolün düşüklüğü, trigliserid yüksekliği, yüksek tansiyon ve diyabetten en az üçünün bir arada olması anlamına gelen metabolik sendrom açısından da Akdeniz kadın ve erkekleri en üst sırada. Diyabete erkeklerde yoğun, kadınlarda ise orta yoğunlukta rastlanıyor.
EN İNCE BELLİ ERKEKLER İÇ ANADOLU'DA
Kadınlar bel kalınlığı açısından ortalarda yer alıyor. Tansiyon açısından her iki cins de orta sıralarda. Erkeklerin total kolesterolü yüksek. HDL kolesterol değerleri ikisinde de ortalarda. C-reaktif protein düzeyi açısından erkekler orta sıralarda yer alırken kadınlar Türkiye ikincisi. Metabolik sendrom açısından her iki cins de orta sıralarda. Kadınlar diyabet sıklığı açısından orta sıralarda yer alıyor. Erkeklerde diyabetin en seyrek görüldüğü bölge.
DİYABET ŞAMPİYONU GÜNEYDOĞU ANADOLU
Erkekleri göbek şampiyonu. Kadınları ise bel kalınlığı açısından orta sıralarda. Kadın ve erkeklerin büyük tansiyon, total kolesterol, iyi kolesterol, C reaktif protein listesinde de yeri orta sıralarda. Kadınların total kolesterolü erkeklere göre daha yüksek. Metabolik sendrom sıklığı açısından erkekler ortalarda yer alırken kadınlar 2. sırada.
EGE'DE DİYABETE SEYREK RASTLANIYOR
Bel kalınlığı açısından hem erkek hem de kadınlar diğer bölgelere kıyasla şanslı. Erkeklerin total kolesterol düzeyi orta sıralarda. Kadınlarınki düşük. Kadınlar iyi kolesterol açısından ikinci sırada. Metabolik sendrom ve diyabete her iki cinste seyrek rastlanıyor. C reaktif protein erkeklerde ve kadınlarda aynı en düşük düzüyde.
DOĞU ANADOLULU KADINLARIN DAMARLARI TIKANMAYA ADAY
Erkekleri göbekli sayılmaz ve tansiyonları iyi seviyede. Total kolesterol açısından orta sıralardalar. Ancak kadınları tansiyon ve total kolesterol sıralamasında 2. ve 3. sırada. İyi kolesterol açısından ise tüm bölgeler arasında birinciler. Erkekler de 2. sıradalar. C protein düzeyi en yüksek kadınlar burada. Metabolik sendroma her iki cinste de seyrek rastlanıyor. Erkekler diyabet sıklığı açısından orta sıralarda olsalar da kadınlar ikinciliği İç Anadolu bölgesiyle paylaşıyor.
İYİ KOLESTEROL CENNETİ KARADENİZ
Göbekli erkek sıralamasında ikinciliği Akdenizlilerle paylaşıyor. Kadınlar bel kalınlıklarıyla orta sıralarda. Erkeklerin tansiyonu Marmaralılardan sonra ikinci sırada. Kadınların tansiyonu daha düşük ve orta sıralarda. İyi kolesterol düzeyi en yüksek erkekler bu bölgede. Erkekler C reaktif protein düzeyi ve metabolik sendrom sıklığı açısından 2. sırada. Kadınlar C reaktif protein açısından en alt, metabolik sendrom sıklığı açısından orta sıradalar. Diyabette her iki cins de ortalarda.
MARMARA BÖLGELERİN EN TEHLİKELİSİ
Kadınlar, bel kalınlığı açısından ikinci sıradalar. Genel olarak erkeklerin kolesterolünün kadınlara göre daha yüksek olmasına karşın, Marmara'da durum tam tersi. Marmaralı kadınların kolesterolü, diğer bölgelerdeki tüm erkek ve kadınlardan fazla. Erkeklerin iyi kolesterolü diğer bölgelerdeki hemcinslerine kıyasla çok düşük, kadınlarınki ise orta sıralarda. En yüksek tansiyonlu kadın ve erkekler burada. C protein düzeyleri, metabolik sendrom ve diyabet açısından hem kadın hem de erkekler orta risk grubunda.
EN DÜŞÜK KOLESTEROLLÜ ERKEKLER AKDENİZ'DE
Erkeklerin belleri kalın yani göbekli. En kalın belli kadınlar da bu bölgede. Erkek ve kadınlarda büyük tansiyon diğer bölgelere göre ortalamanın üstünde. Kadınların kolesterol düzeyi ortalarda. Üstelik iyi kolesterolü en düşük olan erkek ve kadınlar da Akdenizliler. Erkeklerin C protein seviyesi de tüm diğer bölgelerden daha yüksek. Kadınlar ise bu açıdan orta sıralarda yer alıyor. Göbeklilik, iyi kolesterolün düşüklüğü, trigliserid yüksekliği, yüksek tansiyon ve diyabetten en az üçünün bir arada olması anlamına gelen metabolik sendrom açısından da Akdeniz kadın ve erkekleri en üst sırada. Diyabete erkeklerde yoğun, kadınlarda ise orta yoğunlukta rastlanıyor.
EN İNCE BELLİ ERKEKLER İÇ ANADOLU'DA
Kadınlar bel kalınlığı açısından ortalarda yer alıyor. Tansiyon açısından her iki cins de orta sıralarda. Erkeklerin total kolesterolü yüksek. HDL kolesterol değerleri ikisinde de ortalarda. C-reaktif protein düzeyi açısından erkekler orta sıralarda yer alırken kadınlar Türkiye ikincisi. Metabolik sendrom açısından her iki cins de orta sıralarda. Kadınlar diyabet sıklığı açısından orta sıralarda yer alıyor. Erkeklerde diyabetin en seyrek görüldüğü bölge.
DİYABET ŞAMPİYONU GÜNEYDOĞU ANADOLU
Erkekleri göbek şampiyonu. Kadınları ise bel kalınlığı açısından orta sıralarda. Kadın ve erkeklerin büyük tansiyon, total kolesterol, iyi kolesterol, C reaktif protein listesinde de yeri orta sıralarda. Kadınların total kolesterolü erkeklere göre daha yüksek. Metabolik sendrom sıklığı açısından erkekler ortalarda yer alırken kadınlar 2. sırada.
EGE'DE DİYABETE SEYREK RASTLANIYOR
Bel kalınlığı açısından hem erkek hem de kadınlar diğer bölgelere kıyasla şanslı. Erkeklerin total kolesterol düzeyi orta sıralarda. Kadınlarınki düşük. Kadınlar iyi kolesterol açısından ikinci sırada. Metabolik sendrom ve diyabete her iki cinste seyrek rastlanıyor. C reaktif protein erkeklerde ve kadınlarda aynı en düşük düzüyde.
DOĞU ANADOLULU KADINLARIN DAMARLARI TIKANMAYA ADAY
Erkekleri göbekli sayılmaz ve tansiyonları iyi seviyede. Total kolesterol açısından orta sıralardalar. Ancak kadınları tansiyon ve total kolesterol sıralamasında 2. ve 3. sırada. İyi kolesterol açısından ise tüm bölgeler arasında birinciler. Erkekler de 2. sıradalar. C protein düzeyi en yüksek kadınlar burada. Metabolik sendroma her iki cinste de seyrek rastlanıyor. Erkekler diyabet sıklığı açısından orta sıralarda olsalar da kadınlar ikinciliği İç Anadolu bölgesiyle paylaşıyor.
İYİ KOLESTEROL CENNETİ KARADENİZ
Göbekli erkek sıralamasında ikinciliği Akdenizlilerle paylaşıyor. Kadınlar bel kalınlıklarıyla orta sıralarda. Erkeklerin tansiyonu Marmaralılardan sonra ikinci sırada. Kadınların tansiyonu daha düşük ve orta sıralarda. İyi kolesterol düzeyi en yüksek erkekler bu bölgede. Erkekler C reaktif protein düzeyi ve metabolik sendrom sıklığı açısından 2. sırada. Kadınlar C reaktif protein açısından en alt, metabolik sendrom sıklığı açısından orta sıradalar. Diyabette her iki cins de ortalarda.