Türkiye’nin ilk AIDS virüsü taşıyıcıları derneÄŸi kuruldu

HIV(+) yani AIDS virüsü taşıyanlar kendi aralarında bir dernek kurdular. DerneÄŸe, sadece hasta olanlar deÄŸil onların yakınları ve saÄŸlık çalışanları da üye oluyor. Pozitif YaÅŸam DerneÄŸi’nin amacı tüm dünyada olduÄŸu gibi Türkiye’de de kiÅŸilerin toplum içinde damgalanmasına yol açan AIDS hastalığının üstesinden gelmek.Henüz 15 üyeleri var. 51 HIV(+) olan da e-posta yoluyla sürekli iletiÅŸimde. Yakında üye kayıtları baÅŸlayacak ve bir internet siteleri olacak.Henüz bir merkezleri olmadığı için, dernek kurucularıyla Taksim’deki Ä°nsan Kaynağını GeliÅŸtirme Vakfı’nda buluÅŸtuk. Röportaja baÅŸladığımızda ‘Kimler HIV(+)’ diye sorduÄŸumda dört hastadan sadece biri ‘Ben’ dedi. DiÄŸerleri sessiz kalmayı tercih etti. Onların durumlarını bir saat kadar sonra öğrenebildim.Bırakın isimlerini vermeyi, yaÅŸlarını, mesleklerini bile deÄŸiÅŸtirerek söylemeyi tercih ettiler. FotoÄŸraf çektirmeyi ise hiçbiri kabul etmedi: ‘Yüzümüz görünmese de gömleÄŸimizden, saçımızdan tanınabiliriz...’YaÅŸadıklarını dinledikçe haklı olduklarını anladım. Hastalığın kendi gibi beraberinde getirdiklerini yaÅŸamak da zor... Kendi deyimleriyle tam bir sosyal kabus...Ä°lk sıkıntı, virüs taşıdıklarını öğrendiklerinde baÅŸlıyor. Ellerine verilen kan testi sonucunda HIV(+) yazıyor. Ama hastalıkla ilgili herhangi bir bilgi, danışmanlık hizmeti verilmiyor. Ä°nternet kullananlar ihtiyaç duydukları bilgilere ulaÅŸabiliyor. Gerisi, darmaduman olmuÅŸ bir halde yaÅŸama dalıyor.Tedavi ayrı dert. Bazen kan almak istemeyen hemÅŸireler, müdahale etmekten kaçınan doktorlarla karşılaşıyorlar. DiÅŸ tedavisi, ameliyat, en problemli olanlar. HIV taşıdıklarını açıkladıklarında en meÅŸhur hastaneler bile ‘Yeterli steril koÅŸullara sahip deÄŸiliz’ gerekçesiyle baÅŸlarından atıyor. Hepatit B ve diÄŸer enfeksiyonların bulaÅŸmaması için alınan önlemden fazlasına ihtiyaç yok aslında.Raporlar, testler, ilaç sıraları, iÅŸyerinden izinler... Ä°zin almalara iÅŸverenin tahammülü olmuyor. Kovulup, iÅŸsiz güçsüz, sosyal güvencesiz, ilaçsız kalıyorlar.Ä°ntiharı düşünenler, teÅŸebbüs edenler var. Psikolojik desteÄŸe ihtiyaç duyuyorlar. Ama çok isteseler de en yakınlarına bile söylemekten kaçınıyorlar. Evlerine götürdükleri ilaçların prospektüslerini saklıyorlar. Raporları, testleri ise ortada bırakmıyorlar. Sırf bu zorluklar yüzünden tedavilerini baÅŸka ÅŸehirlerde yaptıranlar ya da tümden reddedenler de yok deÄŸil... HIV(+)’lilerin aÄŸzından yaÅŸadıkları... Ä°simlerini, yaÅŸlarını ve mesleklerini gizleme isteklerine saygı duyarak...AIDS: Ä°ngilizce bir kısaltma olan AIDS, edinsel bağışıklık yetersizliÄŸi sendromu anlamına geliyor. Daha anlaşılır ÅŸekliyle, vücut direncinin azalması sonucu ortaya çıkan hastalık. AIDS’in oluÅŸmasına yol açan etken ise HIV isimli virüs. Yapılan testlerde kanda bu virüse rastlandığında HIV(+) deniyor. HIV(+) vücudun bağışıklık sistemini tahrip ederek, direncini düşürüyor. Vücut, normal koÅŸullarda karşı koyabileceÄŸi enfeksiyonlara artık direnemez oluyor. HIV(+) taşıyan kiÅŸi yıllarca kendisini saÄŸlıklı hissedebilir. Virüs yıllarca vücutta görünür ve bir hastalığa yol açmaksızın kalabilir. DiÄŸer yandan, belirti göstermeyen, virüsü kaptığını bilmeyen bir HIV taşıyıcısı da baÅŸka insanlara bu virüsü bulaÅŸtırabilir.HIV POZÄ°TÄ°F OLANLAR ANLATIYORVAKA 1 (Erkek)Babama kan verdim ona bulaÅŸtırdım o anneme, ben de sonra eÅŸime ailede dört HIV(+)’li olduk1999 yılında by-pass ameliyatı olan babama kan verdim. Sonra öğrendim ki HIV(+)’im. Hastalığı babama bulaÅŸtırmıştım. Babam anneme. Ben de eÅŸime. Ailede dört HIV(+)’li olduk. Babamı yatırdığımız hastanede servis doktoru, bir alt katta yatan bir akrabamıza hastalığını söyledi. Çevremiz böylece öğrendi. Bize yönelik bazı imalarda bulundular... Kısa süre sonra babamı kaybettik. EÅŸimle ayrıldık. Neyse ki çocuÄŸumuz olmamıştı. Tedavim için 6 aylık rapor aldım. Sonra bir 6 ay daha alınca iÅŸten çıkarıldım. Åžimdi annemle birlikte yaşıyoruz. 5 yıldır çalışmıyorum. Erken emekliliÄŸimi istedim. Hálá hastalığımı gizliyorum.VAKA 2 (Erkek)Yeni bir evlilik yaptım, o da HIV(+) ailesi hastalığını bilmiyor10 yıl önce askerdeyken zatürree tanısıyla hastaneye yatınca öğrendim HIV(+) olduÄŸumu. Duyunca ilk aklıma gelen AIDS’ten ölenler ve hastalıkla hálá yaÅŸayanlar oldu. ABD’li basketbolcu Magic Johnson HIV(+)’di ve bir süre daha mesleÄŸini sürdürmüştü. BaÅŸta kendimi teskin etmeyi baÅŸardım. Ancak çevremdekileri, ailemi, daha önce beraber olduklarımı düşününce psikolojim bozulmaya baÅŸladı. Devam eden bir iliÅŸkim vardı. Ona ne oldu? BulaÅŸtı mı bulaÅŸmadı mı, diye uzun uzun düşündüm. Sonunda söyledim. Test yaptırınca öğrendik ki arkadaşım da HIV(+). Bu arada hastaneden taburcu edildim. Sivil hayata gönderildim. Hiçbir sosyal güvencem yoktu. Çok zor bir süreç baÅŸladı. Psikolojim bozuldu. Ä°ntihar etmeyi düşündüm. Bir yıl da bunun için tedavi gördüm. Çalışamayacak kadar kötüydüm. Ayakta duracak halim bile yoktu. Hastaneden hastaneye sürekli sevk ediyorlardı. Bu arada kardeÅŸime anlattım. Sonra anneme ve dayıma. Ä°laçlara ara verince direnç geliÅŸti. Åžimdi serbest meslek sahibiyim. Yeni bir evlilik yaptım. O da HIV(+). EÅŸimin ailesi hastalığını bilmiyor. Söylemeyi de düşünmüyor. Serbest çalışmasam nasıl izin alır, tedavimi yaptırırdım bilmiyorum. Kolon kanseri olan bir arkadaşımız vardı. Büyük bir araÅŸtırma ve eÄŸitim hastanesinde biyopsi için uzun süre bekletildi. AIDS diye doktorlar ellerini sürmek istemiyordu. Hatta SaÄŸlık Ä°l Müdürlüğü ile AIDS Savaşım DerneÄŸi’nden doktorlar gidip, hastanenin doktorlarıyla konuÅŸtu. Ä°ptidai koÅŸullarda ameliyat edildi. Hastalığı nedeniyle dışlandı. Daha uzun süre yaÅŸayabilecekken kaybettik onu. Bir baÅŸka HIV(+) arkadaşımız özel, büyük bir hastanede burnundaki sorun nedeniyle ameliyat edilmek istenmedi. Åžehir sularından HIV bulaÅŸabileceÄŸi beyanatları veren belediye baÅŸkanları, ölen AIDS’lileri kireç çukuruna gömdüren, hastaları ifÅŸa eden valiler var hálá. VAKA 3 (Kadın)En yakın arkadaşınız sevgiliniz bile bazen anlamıyorDört yıl önce HIV(+) oldum. Ailemle yaşıyorum. Ama hiç kimseye söylemedim. Zaten sık sık hastalanıyordum. Onlar da şüphe etmedi hastalığımdan. Ä°nternetten ulaÅŸtığım enfeksiyon uzmanı çok anlayışlı davrandı. YaÅŸayabileceklerimi anlattı. PsikoloÄŸumla paylaÅŸtım sıkıntılarımı. En yakın arkadaşınız, sevgiliniz bile bazen anlamıyor. Çok baÅŸka bir alemde yaşıdığınızı hissediyorsunuz. Bir süre kendime acıdım da. Sıradan insanların hayatına özendim. Bilgi iÅŸlemle ilgili mesleÄŸim var. Ama iÅŸe giremiyorum. Çünkü iÅŸe baÅŸladığımda hemen saÄŸlık hizmetlerinden yararlanamayacağım. Ä°laçlara da 123 gün ara veremem. HIV(+) olmayan, 5 yıldır birlikte olduÄŸum bir erkek arkadaşım var. Hastalığımı ilk günden beri biliyor. Bu bir kiÅŸinin sorunu deÄŸil. Hastalar için ise onunla yaÅŸamak bir sosyal kabus. BaÅŸka bir hastalık insanlarda ÅŸefkat duygusu oluÅŸtururken AIDS herkesi yerinden sıçratabiliyor. Ä°laç almak bir dert, hastaneye giderken aileye uydurulacak yalanlar ayrı dert. Komplikasyonlar, zatürreeye çevirebilen basit enfeksiyonlar. En büyük sorunlardan biri hastalığı gizlemek. Hastalığı öğrenen tıp profesyonelleri bile bizi tedavi etmekten kaçınıyor. Hastalığı anlaşılabilir diye evine ilaç götüremeyen, baÅŸka bir yerde saklayamayan, dolayısıyla tedavisini sürdüremeyen arkadaÅŸlarımız var. Ölümü bekliyorlar bir anlamda.VAKA 4 (Kadın)Doktor, HIV(+) hastası neden bu saatte buraya geliyor, diye bas bas bağırdıEÅŸim 20 yıldır HIV(+). Hastalığın bana da bulaÅŸtığını 8 yıl önce öğrendim. EÅŸimin ailesi biliyor. Ancak ben kendi ailemden hiç kimseye söylemiyorum. Åžimdi hastalığın son döneminde ve yatalak. Bizimle ilgilenen enfeksiyon hastalıkları uzmanından çok memnunuz. Ancak diÄŸer branÅŸ doktorlarla sıkıntı çekiyoruz. GeçtiÄŸimiz günlerde eÅŸimin yatak yaralarının temizlenmesi gerekiyordu. Klinikten cerrahi uzmanıyla konuÅŸuldu, anlatıldı. Cerrah zaten daha önce konsültasyon yapmıştı ve eÅŸimi biliyordu. EÅŸimi götürdüğümüzde diÄŸer tüm hasta ve yakınlarının yanında ‘HIV(+) hastası neden bu saatte buraya geliyor. Götürün’ diye bas bas bağırdı. Operasyonu yapmayacağını söyledi. Çevredeki herkes hastalığı öğrendi. O sırada ailem yanımda olabilirdi. Hiç istemediÄŸim halde hastalığımı öğrenebilirlerdi. Bizim mahremiyetimiz kalmadı.NEJAT ÃœNLÃœ (Pozitif YaÅŸam DerneÄŸi BaÅŸkanı)HIV(+) bir eÅŸcinsel hastalığı olarak tanındı oysa çoÄŸu kadın, ev kadını ve korumasızlarBen HIV(+) deÄŸilim. Ancak dört yakın arkadaşımı AIDS’ten kaybettim. YaÅŸadıklarını ve sorunlarını çok iyi biliyorum. Hastaların saÄŸlıklı ve doÄŸru tedavi olma sorunları bizi biraraya getirdi. DoÄŸru tedaviyi alıp almadıklarını bilmiyorlardı. ÇoÄŸu kez tedaviden de memnun deÄŸillerdi. Bütün bu olumsuzlukları aralarında paylaÅŸmaya, bilinçlenmeye baÅŸladılar. Bunun dışında en büyük sorun toplumsal önyargılardan dolayı dışlanmaları ve ayrımcılığa uÄŸramaları. Bu yüzden HIV(+) olanların biraraya gelip bir irade göstermeleri çok kolay olmadı. Hálá da deÄŸil. Dezavantajlar nedeniyle dernekleÅŸmemiz 1.5 yılı buldu zaten. Åžimdi de dernek binası bulamıyoruz. Çünkü kimse AIDS’lilere kiraya vermek istemiyor. Halbuki hepatit B’nin bulaşıcılığı HIV(+)’den daha yüksek. Bir de HIV(+) bir eÅŸcinsel hastalığı olarak tanındı. Oysa arkadaÅŸlarımızdan çoÄŸu kadın. Ev kadını ve korumasızlar. Hiçbir ÅŸeyden haberleri yok. Åžimdi eÅŸcinseller bilgi sahibi olduÄŸu için daha iyi korunuyor. Kadınlar kocasına karşı korunmuyor. Neden korunsun ki? Öğrenen ev kadınlarının durumu vahim. Çocuklarına bulaÅŸtırmış olmaktan endiÅŸe ediyorlar. Nitekim HIV(+) çocuklar da var. Yıkıcılığı çok ağır. Yer sorunumuzu aÅŸtıktan sonra daha rahat edeceÄŸiz. Herkesin rahat gelebileceÄŸi bir merkez istiyoruz. HIV(+) olan nasıl yaÅŸamalı, beslenmeli, cinselliÄŸi nasıl devam etmeli ve daha kaliteli yaÅŸaması için baÅŸka neler yapmalı gibi konularda çalışmak istiyoruz.Â