Türkiye çok geliÅŸti asla dünyadan izole edilemez

Gül: 'Milli deÄŸerler hepimizin koruması gereken deÄŸerlerdir. Ama ÅŸovenizm tehlikelidir. Bunun boyutları sonunda o halka zarar verir.'DışiÅŸleri Bakanı Abdullah Gül, AB yolunda Türkiye’nin yalnızlığa sürüklenmesine karşı olduklarını belirterek, ‘Ukrayna ya da Belarus olmayacağız. Ä°zole edilmemize halk da aydınlar da karşı çıkar’ dedi. Dış politikadaki son geliÅŸmeleri anlatan Gül, Hürriyet Ankara Temsilcisi Nur Batur’un sorularını cevapladı.Dış politikada zor bir dönemden geçiyoruz. Bunalmadınız mı?(Gülerek) KoÅŸturuyoruz. Ä°leride biz iktidarda olmayabiliriz, baÅŸka iktidar olabilir. BaÅŸka iktidara kalsın, onlar çözsün demiyoruz. Genellikle Türk siyasi geleneÄŸinde, netameli iÅŸler ya kapı arkasına saklanır ya hasır altı edilir. Ondan sonra da kim gelirse o halletsin derler. Gelen eskinin hatasının, bedelini öder aslında bedeli Türkiye öder. Zamanında titiz, dikkatli, popülistlikten uzak, doÄŸrusunu yapalım deselerdi bugün birçok ÅŸey Türkiye’nin lehine daha fazla geliÅŸirdi. Popülizm kolay, halkın ayranları çok kolay kabartılabilir ama ileride Türkiye’yi çıkmaza sokar. Önümüzde iki yol var, ya geliÅŸmiÅŸ dünyayla, AB’yle karşılıklı güven içerisinde bütünleÅŸeceÄŸiz ya da izole olacağız. Ä°zole eden ülkelerin baÅŸlarına neler geliyor biliyorsunuz. Ä°zole edip Türkiye’yi ekonomik ve demokratik olarak güçlü bir ülke yapamazsınız. Örnekleri var, Belarus gibi bir zamanların Ukrayna’sı veya Asya’da bazı ülkeler gibi oluruz. Türk halkı çok geliÅŸmiÅŸ, kültürü entelektüel birikimi olan, dünyayı tanıyan, hürriyetlerin tadını alan bir halk. Basın, eleÅŸtiri hürriyeti olarak Türk halkı o kadar geliÅŸti ki, dünyadan izole olamaz.AYDINLAR VE HALK KABUL ETMEZYani bunu istesek de yapamayız...Evet, halk izolasyonu kabul etmez. AB’yle düşmanlık yaparak deÄŸil sorunları dikkatle çözmeliyiz. EÄŸer AB’deki radikalizme karşı anti-AB’ciliÄŸi geliÅŸtirirseniz o zaman gideceÄŸiniz yer, izole edilmiÅŸ bir Türkiye’dir. Bu, ÅŸu an hoÅŸ gelebilir ama öyle bir Türkiye’yi ne halk kabul eder ne aydınlar. O tünellere girmemek gerekir.ÅžOVENÄ°ZM BAÅžKA ÅžEY Türkiye’de ÅŸiddetli milliyetçilik rüzgarı estiÄŸini gördüm. Savrulma tehlikemiz var mı?Bakın milli deÄŸerler, vatanseverlik! Bunlar hepimizin koruması ve çocuklarına aşılaması gereken deÄŸerlerdir. Ama ÅŸovenizm tehlikelidir. Bunun boyutları sonunda o halka, o ülkeye zarar verir. Bunun çok örnekleri var, Yugoslavya’dan tutun da bugünkü ülkelere kadar. Tarihte de var. 2. Dünya Savaşı’nda bu yüzden 50 milyon insan Avrupa’da ölmedi mi? 50 milyon Avrupalı birbirini öldürdü. En acımasız ÅŸekilde. Bu ÅŸovenizmin neticesidir. Avrupalılar bundan ders almıştır. Vatanseverlik baÅŸka ÅŸovenizm baÅŸka.KAVGAM’I OKUDUMHitler’in ‘Kavgam’ kitabının müthiÅŸ sattığı söyleniyor. Tehlike iÅŸareti deÄŸil mi?Buna inanmıyorum. Bu ÅŸovenizmi kışkırtan yerlerde çıktı. Çok satıyor denerek pazarlandı. Siz okudunuz mu?Evet, 69’da üniversitenin ilk yıllarında. Ama geçti gitti. Türkiye’de anti-semitizmin olduÄŸuna inanmıyorum. Caminin yanında kilisenin, sinagogun yapıldığı gelenekten ve kültürden geliyoruz. Rum gemileri Türk limanına girmeyecekKıbrıs Cumhuriyeti yani Rumlarla da AB’de Gümrük BirliÄŸi protokolünü imzalayacaksınız. Rum gemileri Türk limanlarına girecek mi, Rum uçakları Türk havaalanlarına inecek mi?Hayır. Ama Rumlar ve Yunanlılar AB içinde baskı yapacak. Nasıl engelleyeceksiniz?Bu protokoller, belalı meseleler diyerek kenara atabilirdik. Kendi yolumuzu kendimiz kapatabilirdik ve kapattığımız yolun alternatifi de izolasyondur. Ama biz ele aldık. 1 Mayıs 2004’ten beri Kıbrıs Rum Yönetimi mensupları ve vatandaÅŸları Türkiye’ye serbest olarak gelebiliyorlar. Türk kesimine, KKTC’ye gidebiliyorlar, yani vizeli olarak insan dolaşımı var.BÄ°RKAÇ AY ALACAKProtokolü ne zaman imzalayacaksınız?Top AB’de. AB komisyonu ve dönem baÅŸkanı ülke, muhatap ülkelerle tek tek bu protokolleri imzalayacak. Türkiye’yle de imzalayacak. Bizimle ilgili anlaÅŸma, Ankara AnlaÅŸması’ndan doÄŸan, Gümrük BirliÄŸi, malların serbest dolaşımıyla ilgilidir. Hizmet sektörü bunun dışındadır. Limanlar, havaalanları, nakliye, hizmet sektöründedir. Malını nasıl gönderirse göndersin. Hukukçularımız, müzakere etti. Bir mutabakat oluÅŸturduk. Bu bir prosedür, birkaç ay alacak. Metni gönderdiler. Bakacağız ve prosedürü baÅŸlatın diyeceÄŸiz.Metin mutabakata varılan metin mi, yoksa deÄŸiÅŸtirmiÅŸler mi?Elimizde kopyaları var. Ä°mzalanacak metin üstünde son kez mutabakat olur. Åžimdi gönderdikleri metne bakıyoruz. BaÅŸlayın diyeceÄŸiz. Muhtemelen yakında Olli Rehn de Avrupa Parlamentosu’na getirecek.SU YUKARI AKMAZ Rumlar limanların ve havaalanlarının açılmayışına karşı çıkmayacak mı?Suyu yukarıya doÄŸru akıtamazlar. HerÅŸeyin bir hududu var. AB ÅŸimdi metni 25 üyeye dağıtacak. Ondan sonra, Avrupa Parlamentosu’na gönderecekler. Ve olur alacak. HerÅŸey bittikten sonra tamam bunu imzalayabiliriz diyecekler. Biz de ondan sonra muhtemelen Ä°ngiltere’nin dönem baÅŸkanlığında imzalayacağız.Ama herkes kaygılı. Bu ÅŸekilde Kıbrıs Rum Yönetimi dediÄŸimiz Kıbrıs Cumhuriyeti’ni adanın temsilcisi olarak tanımış olmuyor muyuz? Hayır. KILI KIRK YARDIK3 Ekim’de AB’yle müzakereler baÅŸladıktan sonra yavaÅŸ yavaÅŸ türkiye’yi tanımaya zorlamaya çalışmayacaklar mı?Peki o zaman tanıma anlamına gelecekse, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin vatandaşı, pasaportuyla Türkiye’ye geliyor. AnlaÅŸmayı Kıbrıs Rumlarının ÅŸu anda hakim oldukları ve Kıbrıs Rum kanunlarının, otoritelerinin geçtiÄŸi alan ile yapıyoruz. Biz KKTC’yi tanımaya devam ediyoruz. KKTC’de büyükelçimiz var, ayrıca AB de bunu biliyor. Bu anlaÅŸmalarda da bunun nereleri, hangi topraklar için geçerli olduÄŸunu yazıyor, dolayısıyla niye geleceÄŸimizi baÄŸlayalım. Dünyanın en büyük hukuk firmalarından, Ä°ngiliz, Amerikan, Fransız, dünyanın uluslararası iliÅŸkilerde en büyük hukuk firmalarıyla, 2-3 aydır görüşmeler yaptık. Kılı kırk yardık. Herkes ‘tanıma tek taraflı irade beyanıdır’ dedi. Biz açıkça tanımadığımızı söyledikten sonra, bunu bütün BM’in, Güvenlik Konseyi’nin, AB’nin dokümanlarına hepsine geçirdikten sonra.TEMEL’İNKÄ° YANLIÅžAma bir de Temel fıkrası var. Temel ben seni tanımıyorum demiÅŸ biliyorsunuz...(Gülerek) Biz kendimize söyleyip de kendimiz duyacak ÅŸekilde söylersek, Temel’in yaptığı gibi yaparsak söylediÄŸiniz doÄŸru. Yani bir odanın içinde siz söylersiniz, sizin kulağınız duyar sadece. Temelin dediÄŸi gibi. Ama AB kayıtlarına, Güvenlik Konseyi’nin, BM’nin kayıtlarına, herÅŸeye geçiriyoruz bunu. Büyükelçilik ya da ticaret ofisi açabilecekler mi?Hayır, tanımıyoruz ki. Ama ÅŸu bir gerçek, müzakere baÅŸlayınca karşımıza 25 ülkeden biri Rumları temsilen bir kiÅŸi olacak. Ben hiçbir zaman selamlaÅŸmak bile istemiyorum dersiniz, AB’yi bırakırsınız, ayrılırsınız. Bu Türkiye’nin tercihi! Unutmayın ki Ä°stanbul’daki AGÄ°T toplantısında 99’da Kıbrıs Rum Kesimi’nin bayrağı Ä°stanbul’da göklere çekildi. Bugün böyle konuÅŸanlar geliÅŸigüzel konuÅŸmasınlar, bunu söylüyorum. POPÃœLÄ°ZM TUZAÄžIİç politika malzemesi mi yapılıyor?Popülizm yapanların tuzağına düşersek, hükümet olarak korkup siyasi irade gösteremezsek, Türkiye kaybeder, vaktiyle de kaybedilmiÅŸtir. O zaman zor meselelerle uÄŸraşılsaydı, Rumların AB’ye giriÅŸi önelenebilirdi, ÅŸimdi 25 kiÅŸiden biri Rum olacak karşımızda. Ama vaktiyle popülist olunmayıp da kafa yorulsaydı, Rumlar Avrupa BirliÄŸi’ne sokulmayabilirdi. Türkiye’nin ve Kıbrıs Türkleri’nin de elinde bu imkan vardı. ABD sendromu fazla abartılıyorBiraz da ABD sendorumuna gelirsek, gerçekten Amerika’yla iliÅŸkilerde bir çıkmazda mıyız?Hayır, hayır. Biz toplum olarak herÅŸeyi abartmada mahiriz. Bunun zararı da kendimize. Tabii ki karşılıklı bekletilerimiz var, konuÅŸarak halledebiliriz. Amerikan düşmanlığı giderek güçleniyor diyenler de var.Politikalara tepkiler olabilir ama Amerikan düşmanlığı yok. Avrupa’nın bazı yerlerinde bunun çok daha derin olduÄŸuna inanıyorum.Colin Powell gösterilerden korktuÄŸu için Atina Olimpiyatları’nın kapanışına gelemedi.Türkiye’de böyle birÅŸey oldu mu? Abartıla abartıla psikolojik bir hava oluÅŸtu. ABD’ye Ä°ncirlik Ãœssü’nü lojistik destek için açacak mısınız?Bakılıyor. Hükümet bunlarla ilgili açıklamaları yeri gelince yapar. Meclis kararına gerek var mı?Hayır ama bunlar büyük, önemli konular. O ÅŸekilde bir talep deÄŸil zaten. DeÄŸerlendiriyoruz. Günü gelince açıklanır. Kulaktan duyma ÅŸeylerle çok büyütülüyor bu iÅŸler. RECM SANCISI ABD’de ve AB’de Türkiye’de Åžeriat uygulandığı hatta insanların taÅŸlandığı (recm) havası estiriliyor.Büyük haksızlık, büyük bilgisizlik var. ABD televizyonu böyle birÅŸey yaptı, özür diledi. Parlamenterlerin büyük kısmı Türkiye’de kadının oy kullanmadığını bile zannediyordur. ‘Kadın büyükelçlilerimiz var’ deyince ÅŸok geçirenler var. Ama bize düşen düşmanlık yapmak deÄŸil, onları daha çok bilgilendirmek.Kıbrıs Girit olmazDenktaÅŸ size biraz kırgın...PolemiÄŸe girmek istemem. Sayın Denktaş’ın yıpranmasını da arzu etmem. Aday olsaydı, seçilseydi, memnun da olurduk. Ä°ÅŸaretlerini verdik. Ama kendisinin tercihi böyledir. 50 yıllık tecrübesinden yararlanacak mısınız ?Tabii ki. Sayın Denktaş’ın yıpranmasını arzu etmem. Tarihi bir ÅŸahsiyettir, daha yapacağı çok görev var. Kıbrıs için istiÅŸare edeceÄŸiz. O açıdan bu tip polemiklerin hiç faydası yoktur. Bunları kışkırtanlar olabilir. Ama eminim ki tarihi ÅŸahsiyetine uygun hareket edecek. Büyük korkusunu kitabında da yazdı; ‘Kıbrıs Girit olmasın’ Tehlikeyi görüyor musunuz?Sadece onun deÄŸil hepimizin arzusu bu. Siz de korkuyor musunuz?Şüphesiz. Ama, Girit olup olmaması Kıbrıs’ın içinden de geçer. Kıbrıs Türklerine 30 sene içinde ne verilmiÅŸtir, buradan da geçer. Burada kim ne yapmıştır, ne yapmamıştır? O bakımdan bu kaygılar hepimizin kaygısıdır. Ama kalıcı barışın daha saÄŸlanmadığı bir yerde 30 sene içerisinde, toplum nezdinde, daha farklı davranmak gerekirdi.Yani geçmiÅŸte Türkiye bazı hatalar mı yaptı?Türkiye’nin çok hastalıklarının Ada’ya taşındığı kanaatindeyim. Bunun olmaması gerekirdi.Papadopulos gerçekten çözüm istiyor mu ?Hayır. ‘Kıbrıs Türkleri referanduma evet demekle ne kazandı’ diyorlar. GerçeÄŸi ortaya çıkardılar. Rumlar barış istiyor diye bakıyorlardı. Åžu Türkler, ÅŸu DenktaÅŸ yok mu, bunlar dünyanın belası, bunlar kavgacı... Bütün dünyaya bu propaganda yıllardır yayıldı. Åžimdi bu referandumla dünya ÅŸok geçirdi. Papadopulos’un ve Rum tarafının dünyayı aldattığı ortaya çıktı. Ekonomik ambargo da kırılamadı...Kıbrıs Türklerini durumu referandumdan önce daha iyiydi, kötü mü oldu? Tam tersi daha iyi. Fert başı gelirlerine, ticaretlerine, otellere bakın. Her ailenin iki arabası var. Türkiye’de yok bu.Konut’taki fotoÄŸraflarDIŞİŞLERÄ° Konutu’nun zevkle döşenmiÅŸ kabul salonunda ilk anda 4 deÄŸiÅŸik Atatürk fotoÄŸrafı dikkatimi çekiyor. Atatürk’ün cephede uyurken fotoÄŸrafı siyah piyanonun üstünde duruyor. Sehpanın üstündeki fotoÄŸrafta ise Atatürk yine kalpaklı. Latife Hanım ve dava arkadaÅŸlarıyla birlikte. DiÄŸer iki fotoÄŸraf ise CumhurbaÅŸkanlığı döneminden özel albüm fotoÄŸrafları. Çalışma masasının sağında ise Türk bayrağının yanında bir Atatürk tablosu asılı.Â