Türk sanatı görsel arşivi herkese açıldı
Güncelleme Tarihi:
Yöneten İhsan Yılmaz
Oluşturulma Tarihi: Aralık 08, 2009 00:00
Sanat tarihçisi Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un 54 yıldır çekmecesinde biriktirdiği ve 2008’de Türk Kültür Vakfı’na bağışladığı 12 binden fazla slayttan oluşan arşiv, bugün erişime açılıyor. Atasoy’un yurtiçi ve yurtdışındaki müze, sergi, manastır gibi yerlerde belgelediği Türk eserlerinin veri tabanına www.turkishculture.org/dia sitesinden ulaşılabilecek.
Deniz İNCEOĞLU
2000 YILINDA ABD’de kurulmuş olan Türk Kültür Vakfı, kültür varlıklarımızın korunması, geliştirilmesi, dünyaya tanıtılması ve bu alanda projelerin ve uluslararası işbirliğinin desteklenmesi için çalışıyor. Başlıkları arasında kültürel mirası korumak, eğitim ve kültürel değişim var. Vakfın son günlerdeki en büyük katkılarından biri de sanat tarihçisi Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un 54 yıllık arşivi.
Minyatürleri fotoğrafladı
1955’ten bu yana gittiği her yerde gördüğü Türk sanat eserlerini fotoğraflayan ve alt metnini hazırlayan Atasoy’un arşivinde Türkiye’nin yanı sıra İrlanda, Mısır, İtalya, Amerika, Portekiz, Polonya, Rusya, İsveç, Ukrayna ve Suriye gibi pek çok ülkeden örnekler görmek mümkün. Atasoy, Anadolu araştırmaları sırasındaki ilk keşfini şöyle anlatıyor: “Prof. Erdman ile yaz aylarında çıktığımız Anadolu araştırma gezilerinde incelediğimiz Selçuklu mimari eserlerini daha iyi hatırlamak ve öğrenmek için fotoğraf çekmeye başladım. Selçuklu mimarisi beni teşvik etti diyebilirim. Daha sonra minyatürler üzerinde araştırmalarıma başladım ve bu uzun yıllar sürdü. Minyatürlere şöyle bir bakıp tüm ayrıntıları hatırlayamazsınız. Bunları tekrar tekrar incelemeniz gerekir. Bu yüzden fotoğraflarını çektim.”
Mektuplar, halılar da var
Atasoy zaman içinde biriken arşivinden ders için kullanacaklarını üniversitede, kalanlarını evde muhafaza etti. Bu dönemde bir de küçük kütüphanesi oluştu. Önceleri kutularda saklanan slaytları, bir süre sonra özel yaptırılan çekmeceli bir dolapta saklanmaya başladı. Ancak bunlardan başkalarının da yararlanması gerektiğini düşünerek 2008’de hepsini, çalışmalarını yakından takip ettiği Türk Kültür Vakfı’na bağışladı.
Araştırmacılar bugünden itibaren www.turkishculture.org/dia sitesinde görebilecekleri arşivde özellikle Osmanlı sanatı üzerine pek çok detayla karşılaşacak. Bunlar arasında minyatürler, mektupluklar, tabletler, türbeler, beşikler, halılar mevcut. Nurhan Atasoy’un minyatürler dışında en çok etkilendiği eser ise II. Abdülhamit’in fotoğraf albümü koleksiyonundan çektiği fotoğraflar ve Türk kumaşları.
İki yılda hazırlandı
TÜRK Kültür Vakfı’nda bilimsel danışman olarak da katkıda bulunan Prof. Dr. Nurhan Atasoy, arşivini 2008’de vakfa bağışladı. Daha kolay incelenmesi için her biri dijital ortama aktarıldı. Sadece yazılımın hazırlanması yaklaşık beş ay sürdü. Tarama ve dijital ortama aktarılması ise bir buçuk yıl. Bu dönemde materyalin kategorilendirilmesi ve veritabanına uygun hale getirilmesi uzun zaman aldı. Dijital ortama taşınan veriler optik disklerde ve sabit sürücülerde muhafaza ediliyor. Hepsi vakfın İstanbul şubesinde saklanıyor.
Öldüğü sahnede alkışlarla uğurlandı
TRABZON Devlet Tiyatrosu’da (TDT) sergilenen İstibdat Kumpanyası adlı oyun sırasında kalp krizi geçirerek 5 Aralık Cumartesi akşamı yaşamını yitiren tiyatro sanatçısı Halil Ayan için öldüğü sahnede tören düzenlendi. Ayan’ın tabutunu çiçeklerle süsleyen arkadaşları, başarılı oyuncuyu gözyaşları ve alkışlarla uğurladı. TDT Haluk Ongan Sahnesi’ndeki törene Trabzon Valisi Recep Kızılcık, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin, Halil Ayan’ın ailesi ve arkadaşları ile vatandaşlar katıldı. Ayan’ın tabutu tören esnasında hayatını kaybettiği sahneye yerleştirildi. Trabzon Devlet Tiyatrosu Müdürü Fatih Dokgöz, “Halil Abi ile o gün bu sahnede beraberdik. Ben Halil Abi’ye bir söz vereceğim. Onun bıraktığı yolda, onun bıraktığı bayrağı ileri götüreceğimize, hepinizin huzurunda söz veriyorum” dedi. Konuşmaların ardından, Ayan’ın tabutunun başından karanfiller bırakılarak saygı geçişi yapıldı. Ayan’ın cenazesi İskenderpaşa Camii’nde kılınan öğle namazının ardından Bostancı Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Serkan KILINÇ-Osman ŞİŞKO / DHA
Sanat filmlerimiz dışarıda daha kıymetli
YERLİ yapımların birbiri ardına vizyona girerek gişe yarışını sürdürdüğü Türkiye’de 2009 yıl sonu seyirci sayısı 43 milyon olarak bekleniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Abdurrahman Çelik, ekim ayında başlayan ve hazirana kadar sürecek sezonda 70’i yerli olmak üzere 300 yapımın vizyona gireceğini belirterek, şunları söyledi: “Türkiye’deki seyirci sayısı Avrupa ortalamasının altında. Geçen yıl seyirci sayımız 39 milyondu. Bu yılı 42-43 milyon civarında seyirciyle kapatmayı ümit ediyoruz. Sanat filmlerine ilgi ise Türkiye’de henüz çok değil. Bugün Nuri Bilge Ceylan’ı Avrupa’da, Amerika’da milyonlar izliyor. En son ödül alan filmi Türkiye’de 150 bin civarı seyirci çekti.” A.A
Zeki Müren Müzesi’ne ilgi her yıl artıyor
MUĞLA’nın Bodrum İlçesi’ndeki Zeki Müren Sanat Müzesi’ni yılın 11 ayında 55 bin 115 kişi ziyaret etti. Bodrum Kaymakamlığı Zeki Müren Sanat Müzesi Müdürü Ayser Özbulut, müzeye ilginin her geçen gün arttığını söyledi. Zeki Müren’in 1977 yılında sosyolog Fatma Mansur’dan 1 milyon 200 bin liraya satın aldığı ev, 8 Haziran 2000 tarihinde Kültür Bakanlığı’nca restore edilerek müze haline getirilmişti. İki katlı müzenin ön bahçesinde heykeltıraş Tankut Öktem’in yaptığı, Zeki Müren’i elinde mikrofonla tasvir edildiği bronz heykel ile sanatçının 1976 model Buick Regal otomobili sergileniyor.
KONSER
Moskovalı virtüözlerden Düm Tek Tek
RUSYA’da genç yeteneklere destek vermek amacıyla kurulan Uluslararası Vladimir Spivakov Vakfı çatısı altında konserler veren, yaşları 12-21 arası değişen 7 yetenekli müzisyenden oluşan “Genç Moskova Virtüözleri”, konser vermek üzere İstanbul’a geldi. Yetenekli gençler, bugün ENKA İbrahim Betil Oditoryumu’nda konser verecek. Müzisyenler, İstanbullu sanatseverlere özel olarak Hadise’nin Eurovision şarkı yarışmasında Türkiye’yi temsil ettiği “Düm Tek Tek” adlı şarkısını darbuka eşliğinde klasik müzik enstrümanlarıyla yorumlayacak.
TİYATRO
Sadece çocuklar için değil
ANKARA Devlet Tiyatrosu, beyazperdede hasılat rekorları kıran filmiyle tanınan “Narnia Günlükleri”nin bu akşam Ankara Çayyolu Cüneyt Gökçer Sahnesi’nde tiyatrosunun prömiyerini yapacak. Brita Kutchmy’nin kaleme aldığı, Işıl Kasapoğlu’nun yönettiği oyun “Aslan”, “Cadı” ve “Dolap” etrafında Narnia ülkesinde gelişen sihirli bir masalı anlatıyor. Başta sadece çocuklar için düşünülen eser, tüm yaş gruplarına hitap ediyor. Oyun, 9-22-23-27 Aralık’ta da izlenebilir.
KONSER
40 kişilik klarnet korosu
GENÇ klarnet sanatçılarından oluşan İstanbul Klarnet Korosu, 40 kişilik dinamik kadrosuyla bu akşam saat 20.30’da İstanbul Caddebostan Kültür Merkezi’nde (CKM). Şef Burak Tüzün yönetimindeki klarnet korosu “The Great Clarinet Circus” konserinde koronun kurucusu Gürhan Eteke’nin yanı sıra Barış Yalçınkaya, Çağdaş Engin, Özlem Kolat, Öykü Karadağ gibi isimlerde solist olacak.
SERGİ
Sevmek ve başkaları için üzülmek
AUDREY Bakx, Burak Bedenlier, Müge Akçakoca, Petrit Halilaj ve Şükran Mertcan’ın enteresan işleri İstanbul Siemens Sanat’ta. İnsanı insan yapan en temel özelliklerden merhamet duygusunu yorumlayan sanatçılar, başkalarını sevmenin ve başkaları için üzülmenin melankolik bir duygu olmasına ve bu duygunun da merhametten beslenmesine gönderme yapıyor. Tel: 0212 334 11 04.
KİTAP
Motosiklet ile çıkılan yollardan notlar
MOTOSİKLETLE asfalttan ve anayollardan çıkarak, kıyıda köşede kalmış yolları izleyerek yapılan uzun yol gezilerinin müptelası Turgay Avcı, İki Teker Öyküleri’nde alternatif rotalar izleyerek kitap çıkardı. Marmara’dan Karadeniz’e, Doğu Anadolu’dan Balkanlar’a uzanan Boyut Yayınları’ndan çıkan yolculuk kitabında diğer seyahat araçlarında yaşanamayacak izlenimlerini paylaşıyor.
2000 YILINDA ABD’de kurulmuş olan Türk Kültür Vakfı, kültür varlıklarımızın korunması, geliştirilmesi, dünyaya tanıtılması ve bu alanda projelerin ve uluslararası işbirliğinin desteklenmesi için çalışıyor. Başlıkları arasında kültürel mirası korumak, eğitim ve kültürel değişim var. Vakfın son günlerdeki en büyük katkılarından biri de sanat tarihçisi Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un 54 yıllık arşivi.
Minyatürleri fotoğrafladı
1955’ten bu yana gittiği her yerde gördüğü Türk sanat eserlerini fotoğraflayan ve alt metnini hazırlayan Atasoy’un arşivinde Türkiye’nin yanı sıra İrlanda, Mısır, İtalya, Amerika, Portekiz, Polonya, Rusya, İsveç, Ukrayna ve Suriye gibi pek çok ülkeden örnekler görmek mümkün. Atasoy, Anadolu araştırmaları sırasındaki ilk keşfini şöyle anlatıyor: “Prof. Erdman ile yaz aylarında çıktığımız Anadolu araştırma gezilerinde incelediğimiz Selçuklu mimari eserlerini daha iyi hatırlamak ve öğrenmek için fotoğraf çekmeye başladım. Selçuklu mimarisi beni teşvik etti diyebilirim. Daha sonra minyatürler üzerinde araştırmalarıma başladım ve bu uzun yıllar sürdü. Minyatürlere şöyle bir bakıp tüm ayrıntıları hatırlayamazsınız. Bunları tekrar tekrar incelemeniz gerekir. Bu yüzden fotoğraflarını çektim.”
Mektuplar, halılar da var
Atasoy zaman içinde biriken arşivinden ders için kullanacaklarını üniversitede, kalanlarını evde muhafaza etti. Bu dönemde bir de küçük kütüphanesi oluştu. Önceleri kutularda saklanan slaytları, bir süre sonra özel yaptırılan çekmeceli bir dolapta saklanmaya başladı. Ancak bunlardan başkalarının da yararlanması gerektiğini düşünerek 2008’de hepsini, çalışmalarını yakından takip ettiği Türk Kültür Vakfı’na bağışladı.
Araştırmacılar bugünden itibaren www.turkishculture.org/dia sitesinde görebilecekleri arşivde özellikle Osmanlı sanatı üzerine pek çok detayla karşılaşacak. Bunlar arasında minyatürler, mektupluklar, tabletler, türbeler, beşikler, halılar mevcut. Nurhan Atasoy’un minyatürler dışında en çok etkilendiği eser ise II. Abdülhamit’in fotoğraf albümü koleksiyonundan çektiği fotoğraflar ve Türk kumaşları.
İki yılda hazırlandı
TÜRK Kültür Vakfı’nda bilimsel danışman olarak da katkıda bulunan Prof. Dr. Nurhan Atasoy, arşivini 2008’de vakfa bağışladı. Daha kolay incelenmesi için her biri dijital ortama aktarıldı. Sadece yazılımın hazırlanması yaklaşık beş ay sürdü. Tarama ve dijital ortama aktarılması ise bir buçuk yıl. Bu dönemde materyalin kategorilendirilmesi ve veritabanına uygun hale getirilmesi uzun zaman aldı. Dijital ortama taşınan veriler optik disklerde ve sabit sürücülerde muhafaza ediliyor. Hepsi vakfın İstanbul şubesinde saklanıyor.
Öldüğü sahnede alkışlarla uğurlandı
TRABZON Devlet Tiyatrosu’da (TDT) sergilenen İstibdat Kumpanyası adlı oyun sırasında kalp krizi geçirerek 5 Aralık Cumartesi akşamı yaşamını yitiren tiyatro sanatçısı Halil Ayan için öldüğü sahnede tören düzenlendi. Ayan’ın tabutunu çiçeklerle süsleyen arkadaşları, başarılı oyuncuyu gözyaşları ve alkışlarla uğurladı. TDT Haluk Ongan Sahnesi’ndeki törene Trabzon Valisi Recep Kızılcık, Devlet Tiyatroları Genel Müdürü Lemi Bilgin, Halil Ayan’ın ailesi ve arkadaşları ile vatandaşlar katıldı. Ayan’ın tabutu tören esnasında hayatını kaybettiği sahneye yerleştirildi. Trabzon Devlet Tiyatrosu Müdürü Fatih Dokgöz, “Halil Abi ile o gün bu sahnede beraberdik. Ben Halil Abi’ye bir söz vereceğim. Onun bıraktığı yolda, onun bıraktığı bayrağı ileri götüreceğimize, hepinizin huzurunda söz veriyorum” dedi. Konuşmaların ardından, Ayan’ın tabutunun başından karanfiller bırakılarak saygı geçişi yapıldı. Ayan’ın cenazesi İskenderpaşa Camii’nde kılınan öğle namazının ardından Bostancı Mezarlığı’nda toprağa verildi.
Serkan KILINÇ-Osman ŞİŞKO / DHA
Sanat filmlerimiz dışarıda daha kıymetli
YERLİ yapımların birbiri ardına vizyona girerek gişe yarışını sürdürdüğü Türkiye’de 2009 yıl sonu seyirci sayısı 43 milyon olarak bekleniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Abdurrahman Çelik, ekim ayında başlayan ve hazirana kadar sürecek sezonda 70’i yerli olmak üzere 300 yapımın vizyona gireceğini belirterek, şunları söyledi: “Türkiye’deki seyirci sayısı Avrupa ortalamasının altında. Geçen yıl seyirci sayımız 39 milyondu. Bu yılı 42-43 milyon civarında seyirciyle kapatmayı ümit ediyoruz. Sanat filmlerine ilgi ise Türkiye’de henüz çok değil. Bugün Nuri Bilge Ceylan’ı Avrupa’da, Amerika’da milyonlar izliyor. En son ödül alan filmi Türkiye’de 150 bin civarı seyirci çekti.” A.A
Zeki Müren Müzesi’ne ilgi her yıl artıyor
MUĞLA’nın Bodrum İlçesi’ndeki Zeki Müren Sanat Müzesi’ni yılın 11 ayında 55 bin 115 kişi ziyaret etti. Bodrum Kaymakamlığı Zeki Müren Sanat Müzesi Müdürü Ayser Özbulut, müzeye ilginin her geçen gün arttığını söyledi. Zeki Müren’in 1977 yılında sosyolog Fatma Mansur’dan 1 milyon 200 bin liraya satın aldığı ev, 8 Haziran 2000 tarihinde Kültür Bakanlığı’nca restore edilerek müze haline getirilmişti. İki katlı müzenin ön bahçesinde heykeltıraş Tankut Öktem’in yaptığı, Zeki Müren’i elinde mikrofonla tasvir edildiği bronz heykel ile sanatçının 1976 model Buick Regal otomobili sergileniyor.
KONSER
Moskovalı virtüözlerden Düm Tek Tek
RUSYA’da genç yeteneklere destek vermek amacıyla kurulan Uluslararası Vladimir Spivakov Vakfı çatısı altında konserler veren, yaşları 12-21 arası değişen 7 yetenekli müzisyenden oluşan “Genç Moskova Virtüözleri”, konser vermek üzere İstanbul’a geldi. Yetenekli gençler, bugün ENKA İbrahim Betil Oditoryumu’nda konser verecek. Müzisyenler, İstanbullu sanatseverlere özel olarak Hadise’nin Eurovision şarkı yarışmasında Türkiye’yi temsil ettiği “Düm Tek Tek” adlı şarkısını darbuka eşliğinde klasik müzik enstrümanlarıyla yorumlayacak.
TİYATRO
Sadece çocuklar için değil
ANKARA Devlet Tiyatrosu, beyazperdede hasılat rekorları kıran filmiyle tanınan “Narnia Günlükleri”nin bu akşam Ankara Çayyolu Cüneyt Gökçer Sahnesi’nde tiyatrosunun prömiyerini yapacak. Brita Kutchmy’nin kaleme aldığı, Işıl Kasapoğlu’nun yönettiği oyun “Aslan”, “Cadı” ve “Dolap” etrafında Narnia ülkesinde gelişen sihirli bir masalı anlatıyor. Başta sadece çocuklar için düşünülen eser, tüm yaş gruplarına hitap ediyor. Oyun, 9-22-23-27 Aralık’ta da izlenebilir.
KONSER
40 kişilik klarnet korosu
GENÇ klarnet sanatçılarından oluşan İstanbul Klarnet Korosu, 40 kişilik dinamik kadrosuyla bu akşam saat 20.30’da İstanbul Caddebostan Kültür Merkezi’nde (CKM). Şef Burak Tüzün yönetimindeki klarnet korosu “The Great Clarinet Circus” konserinde koronun kurucusu Gürhan Eteke’nin yanı sıra Barış Yalçınkaya, Çağdaş Engin, Özlem Kolat, Öykü Karadağ gibi isimlerde solist olacak.
SERGİ
Sevmek ve başkaları için üzülmek
AUDREY Bakx, Burak Bedenlier, Müge Akçakoca, Petrit Halilaj ve Şükran Mertcan’ın enteresan işleri İstanbul Siemens Sanat’ta. İnsanı insan yapan en temel özelliklerden merhamet duygusunu yorumlayan sanatçılar, başkalarını sevmenin ve başkaları için üzülmenin melankolik bir duygu olmasına ve bu duygunun da merhametten beslenmesine gönderme yapıyor. Tel: 0212 334 11 04.
KİTAP
Motosiklet ile çıkılan yollardan notlar
MOTOSİKLETLE asfalttan ve anayollardan çıkarak, kıyıda köşede kalmış yolları izleyerek yapılan uzun yol gezilerinin müptelası Turgay Avcı, İki Teker Öyküleri’nde alternatif rotalar izleyerek kitap çıkardı. Marmara’dan Karadeniz’e, Doğu Anadolu’dan Balkanlar’a uzanan Boyut Yayınları’ndan çıkan yolculuk kitabında diğer seyahat araçlarında yaşanamayacak izlenimlerini paylaşıyor.