Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 20, 2007 01:00
Türklerin hazır giyim başta olmak üzere ev tekstilinden ayakkabıya, halıdan takıya yarattığı markalar tüm dünyada 1700’ün üzerinde mağaza açtı.
Türkiye’nin markaları Avrupa ülkelerinin yanında Kosta Rika, Güney Afrika, Meksika gibi uzak ülkelerde de kendilerini gösterdi. 2010 yılında Türk markaların, yurtdışındaki mağaza sayısını 5 bine çıkarması bekleniyor.
İNGİLTERE, Fransa, İtalya ve İsviçre gibi Avrupa ülkelerinde markalaşma 1800’lerin ortalarında başlarken, Anadolu toprakları henüz sanayi ile tanışmamıştı bile. Sanayileşmede Avrupa’dan oldukça geç hamle yapan Türkiye’de üreticiler markalaşmanın önemini uzun yıllar kavrayamadı. Daha önce çok az sayıda Türk markası ortaya çıkarken, 1950’lerden sonra yine az olmakla birlikte daha fazla marka yaratılmaya başlandı. Yabancı markaların Türkiye’ye gelişi de geç oldu. İlk kez 1985 yılında Benetton, Türkiye’de mağaza açarak, Avrupalı markalara yeni bir pazarı işaret etti. Sanayi, markalaşma ve organize perakendecilik kültürünün geç ulaştığı Türkiye’den çıkan markalar şimdi, dünyanın çeşitli ülkelerinde 1700’ün üzerinde mağaza açarak aradaki farkı kapatmaya çalışıyor. Hazır giyim başta olmak üzere Türkler’in, ev tekstilinden ayakkabıya, halıdan takıya yarattığı markalar 2010 yılında 5000 civarında mağaza sayısı hedefliyor.
HAZIR GİYİM ÖNDE: Sadece hazır giyim markalarının yabancı ülkelerde açtığı mağaza sayısı 1350’nin üzerinde bulunuyor. Markaların üç yıllık planlarına göre bu rakam 2010 yılında 3 bin 360’ı aşacak. Halı ve ev tekstili ise mağaza sayısı bakımından ikinci sırada yer alıyor. Yurtdışında 280 olan mağaza sayısının 2010 yılında 600’ü bulması bekleniyor. Altın başta olmak üzere takı markaları ise yurtdışında şu anda 61 olan mağaza sayısını rekor bir artışla 762’ye çıkarmayı hedefliyor.
RUSYA REVAÇTA: Türk markalar, Avrupa ülkelerinin yanı sıra Kanada, Güney Afrika, Meksika gibi dünyanın bir ucundaki ülkelerde de mağazalar açtı. En çok Türk markasının olduğu ülkelerin başında Rusya geliyor. Sovyetler Birliği’nin ardından kapılarını açan Rusya Federasyonu Türk markaların güçlenmesinde kilit rol oynayan ülkelerden biri oldu. Ukrayna, Romanya, Kazakistan, Azerbaycan ve Gürcistan gibi eski Sovyetler Birliği üyeleri, çok sayıda Türk markasının bulunduğu ülkeler arasında.
MARKA AKINI: Avrupa’nın öncülük ettiği markalaşma serüveninde, geleneksel olarak marka yaratan ülkeler olarak İngiltere, Fransa, İsviçre, İsveç ve İtalya sıralanırken, son yıllarda tüm dünyayı kasıp kavuran markalar yaratan İspanya da adından söz ettirir oldu. İspanya Zara ve Mango gibi markalarıyla dünyada yaygınlık, bilinirlik ve pazar payı açısından önemli bir başarı yakaladı. İspanya modeli az sayıda markanın çok yaygınlığı olarak özetlenebilirken, Türkiye modeli çok sayıda markanın küçük yaygınlıkları olarak açıklanabiliyor. Bölgesel bilinirlikleri yüksek Türk markaların, global markalarla rekabeti nasıl sürdüreceği ise merak ediliyor.
Hangi marka ne yapacak
KİĞILI: Azerbaycan’da 2 mağazası bulunuyor ve 2010’da 25 mağaza hedefliyor. Kiğılı’nın sahibi Abdullah Kiğılı, AB’ye sonradan üye olan Romanya, Macaristan, Polonya’ gibi ülkeler ile Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Türkmenistan, Mısır, Ürdün ve Afrika ülkelerinde mağazalar açacaklarını söyledi.
SABRA: Polonya’da 10 mağazası var. 2010 yılında 20-30 mağaza hedefliyor. Sabra için Polonya mağazalaşmakta Türkiye’den daha uygun bir ülke olmuş.
SABRİ ÖZEL: 2008’den sonra yurtdışına açılacak. 2010 sonuna kadar İtalya, Romanya, Almanya ve Rusya’da 10 mağaza hedefliyor.
CRİSPİNO: 2010’da 50 mağaza sayısı hedefliyor.
ZEN: Rusya’da 6 mağaza var. 2010 sonunda 100 mağaza sayısı geçilecek.
CROSS JEANS: Almanya’da 14, Polonyada 5, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya’da birer mağaza var. Mağaza sayıları ve bulunulan ülkeler artırılacak.
DERRİ: Polonya’da 6, Ukrayna’da 2 ve Hong Kong ile Tokyo’da birer olmak üzere 10 mağaza var. 2010 sonuna kadar 20’ye çakacak.
BGN: Toplam 118 mağazası olan BGN 2010 sonunda 264 mağaza hedefliyor. Çok etkili olduğu Fransa’da 15 mağazası bulunuyor.
YENİ İNCİ: New Pearl markasıyla Hollanda’da bir mağazaya sahip.
T-BOX: Rusya, Avustralya, Yeni Zelanda, Endonezya, İsviçre, Almanya, İrlanda, ABD, Kanada, Costa Rica ve Yunanistan’da çok sayıda satış noktasına ulaştı.
KYO MY FRIEND: Almanya’da 3 mağazası ve Kenvelo mağazaları içinde 4 satış noktası mevcut. 2010’da 50 mağaza hedefleniyor.
Mobilyacıdan kitapçıya mağaza çıkarması
YURTDIŞINDA ayrıca Seray, Çilek, Doğtaş, Alfemo, Yataş, Home Life-Garden Life gibi mobilya ve yatak markalarının da mağazaları bulunuyor. Kitap, kırtasiye perakende alanında faaliyet gösteren NT Mağazaları’nın ise Mısır, Rusya, Kazakistan ve Almanya gibi 10 civarında ülkede mağazası var. Yurtdışında mağazalaşmayı planlayanlar arasında ayakkabı markası Hotiç, hazır giyim markası Sabri Özel, Uptown ve perakendeci Mudo da bulunuyor.
Örneğimiz yoktu, yolu kendimiz belirledik
"YURTDIŞINA açılırken örnek alabileceğimiz hiçbir Türk markası yoktu, yolumuzu kendimiz belirledik" diyen Mavi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Sait Akarlılar, marka yolculuğunu şöyle anlattı: "Her markanın kendisine ait bir kimliği ve bu kimliği yansıtacak stratejiyi oluşturması gerek. Biz Türkiye’nin lider markası olduktan sonra Mavi’yi uluslararası pazarlara açmayı hedefledik. En büyük rekabetin yaşandığı Amerika’dan işe başladık. Marka konumlandırmamızı batıya yönelik yaptık. Mağaza açmak için sadece finansal ihtiyaçların karşılanması ve yerel pazarda güçlü olmak yeterli değil. Global yönetim becerileri, doğru temsil ve doğru insan kaynağı önemli."