Türk kadını öfkesini bastırıyor ama başı aÄŸrıyor

‘Başım aÄŸrıyor’ en sık duyduÄŸumuz yakınmalardan biri. BaÅŸaÄŸrısı günlük yaÅŸantımızı öyle pek etkilemiyorsa sorun yok. Ancak gerçekten tedavi edilmesi gereken ÅŸiddette baÅŸaÄŸrıları keyfi bozmakla kalmıyor, baÅŸka bazı ciddi sorunların da habercisi olabiliyor.l BaÅŸaÄŸrılarının yüzde kaçı psikolojik, kaçı patolojik bir nedene dayanıyor?Ä°ster gerilim ister migren tarzında olsun, bütün kronik baÅŸ aÄŸrılarının yüzde 50’sinin altında depresyon yatar. Beyin tümörü, damar iltihabı, enfeksiyonlar gibi sebeplere baÄŸlı sekonder (ikincil) baÅŸ aÄŸrıları, bütün kronik baÅŸ aÄŸrısı belirtilerinin en fazla yüzde 10-15’ini oluÅŸturur. Bu nedenle kronik ve/veya epizodik baÅŸ aÄŸrısıyla ilgilenen uzmanların mutlaka çok iyi psikiyatrik donanımları olmalı veya psikiyatrlarla iÅŸbirliÄŸi kurmalılar. Migrenlilerde depresyon ve intihar oranları normal popülasyona göre birkaç misli yüksek. Migren depresyonu, depresyon da migreni arttırır.l Psikolojik nedenler nasıl baÅŸaÄŸrısı yapıyor?BaÅŸ ve boyun-ense bölgesi, duygusal ifade için de elzem olan adale faaliyetinin en yoÄŸun olduÄŸu bölgeler. Burada aÄŸrıya hassas yapılar da yoÄŸundur. Kronik stres, anksiyete (sıkıntı) ve depresyon buralardaki adalelerde sürekli kasılmaya ve aÄŸrıya duyarlı yapılarda hassasiyet artışına yol açar. Meselá, erkeklerin yüzde 8’inin, kadınların da yüzde 14’ünün 4 haftalık bir dönemde migren sebebiyle okul veya iÅŸ yerlerindeki bir günlerini kısmen veya tamamen deÄŸerlendiremedikleri gösterildi. l Kadınların başı daha sık mı aÄŸrır? Bunun psikolojileriyle bir ilgisi var mı?Kadınlarda özellikle migren ve migrenden dönüşmüş kronik süreÄŸen baÅŸ aÄŸrısına erkeklerden yaklaşık iki misli daha fazla rastlanır. Adet öncesi dönemde de migren ve epizodik gerilim tipi aÄŸrılarda ÅŸiddetlenmeye sık rastlanır. Kısacası, kadınlar her türlü aÄŸrı sendromuna olduÄŸu gibi,baÅŸ aÄŸrılarına da erkeklerden daha yatkınlar. Bunda sıkıntıların bedensel ÅŸikayetlere çevrilmesi anlamındaki bilinç dışı bir süreç olan somatizasyonun önemli rolü var. Özellikle Türk kadınları ruhsal çatışmalarını somatize etmeye çok yatkınlar. Çünkü pekçok öfke, endiÅŸe ve benzeri duygularını dışa vuramamakta ve içlerine atarak bastırıyorlar. l Psikolojik baÅŸaÄŸrılarını sadece stres ile açıklamak yetiyor mu? Daha ciddi saÄŸlık sorunları da zemin hazırlar mı?Tam anlamıyla ‘psikolojik baÅŸ aÄŸrısı’ demek pek doÄŸru olmayabilir. Stres yani zorlanma, gerilim, bastırılan öfke ve benzeri nedenler baÅŸ-boyun bölgesindeki aÄŸrıya hassas yapıları uyararak aÄŸrıları tetiklerler. Migrenle epilepsi (sara), ailesel geçiÅŸli el titremesi, sosyal anksiyete bozukluÄŸu (sosyal fobi) arasında ilinti var. Bu hastalıklar benzer süreçlerle ortaya çıkyor. Tedavide de benzer yaklaşımlar uygulanıyor. Migrenin mevcudiyeti depresyon riskini ikiye, mani ve fobi riskini üçe, yaygın anksiyete bozukluÄŸu riskini dörde katlıyor. l Çocukların da başı aÄŸrırır mı?Hem de çok sık. Çocuklarda ve gençlerde en sık rastlanan somatizasyon belirtisi baÅŸ aÄŸrısıdır. Bu grubun yüzde 10- 30’u haftada en az bir kere baÅŸ aÄŸrısından yakınırlar.l Hangi dönemlerde daha sık olur?Özellikle ergenlik ve erken gençlik, orta yaÅŸ dönemi gibi hayat krizi dönemlerinde baÅŸ aÄŸrılarının sıklık ve ÅŸiddeti artar. l Tedavisi nasıl yapılır?BaÅŸaÄŸrısının tanı ve tedavisi multidisipliner, çok yönlü ve deneyimli elemanlardan oluÅŸan bir ekip iÅŸiyle ideál olarak gerçekleÅŸtirilebilir.Antidepresanlar, yeni kuÅŸak bazı antikonvülsanlar, triptan tipleri ve daha pek çok ilacın yanı sıra basit gevÅŸeme rahatlama tekniklerinden hipnoterapiye, akupunktura kadar pek çok tedavi her hasta için ayrı olarak planlanıp uygulanıyor. Â