Tüp bebek rekabeti

Yılda ortalama 5-6 bin tüp bebek uygulaması yapılan Türkiye'deki 26 tüp bebek merkezi arasında yoğun bir rekabet yaşanmaya başladı.

Dünyada 1978'de, Türkiye'de 1989'da ilk tüp bebek dünyaya geldi. Tüp bebek uygulamaları, teknoloji ve bilimdeki buluşlara paralel gelişirken, ilgili merkezlerin sayısında patlama oldu. Sağlık Bakanlığı'nın 1996 verilerine göre, tüp bebek tedavisi sonucu eve bebek götürme oranı yüzde 18. Jinemed İnfertelite ve Tüp Bebek Merkezi Sorumlusu Doç. Dr. Teksen Çamlıbel, merkezlerin sayısının artması ve oluşan yanlış kanı nedeniyle, hastaların ‘‘Ben çok beklemeyeyim, bir an önce tüp bebek yapın’’ baskısı yaptığını söyledi. Çocuğu olmayan çiftin önce dünyaca kabul görmüş klasik tedavi yöntemlerini denemesi gerektiğini, olmazsa tüp bebeğe yönlendirilmesinin doğru olacağını belirten Doç. Dr. Çamlıbel, ‘‘Çiftlere, ancak tüp bebekle çocuk sahibi olunabilecek çok düşük sperm veya her iki yumurtalık kanalının tıkalı olması gibi durumlarda hemen tüp bebek uygulanabilir. Ancak çocuğu olmayan bir çifte klasik tedavi yöntemleri çok uzun yıllar boyunca, başarısız olduğu bilinerek denenmemeli. Çift iki yıl içinde tüp bebek dışı yöntemlerle çocuk sahibi olmamışsa, tüp bebek sistemlerine katılmalarının zamanı gelmiştir’’ dedi.

Kadın yaşının tüp bebek uygulamalarının başarısı açısından önemini vurgulayan Doç. Dr. Çamlıbel, ‘‘Çalışmalar kadınlarda en ideal gebe kalma yaşının 25 civarı olduğunu gösteriyor. 25 yaşından sonra yumurtanın sperm tarafından döllenebilme yeteneğinde yavaş yavaş bir azalma görülüyor. 35 yaşından sonra hızla, 40'dan sonra çok ciddi şekilde artıyor. 45 yaşından sonra kendi yumurtasıyla gebe kalan yok’’ dedi.

Doç. Dr. Çamlıbel'e göre tedavi edilmezse çocuğu olmuyor. Ancak bu yüzde 15'in de ancak küçük bir kısmı tüp bebeğe ihtiyaç duyuyor. Dünyanın bir çok ülkesinde tüp bebek yöntemlerinin devlet veya özel sigortalar tarafından karşılandığını anlatan Doç. Dr. Çamlıbel, ‘‘Türkiye'de devlet doğum kontrolünü finanse ediyor hatta kürtajı birçok yerde ücretsiz yapıyor. Ancak tüp bebek yöntemleri finanse edilmiyor’’ dedi.

Türkiye’deki yasal uygulamalar:

Türkiye'de, sperm ve yumurta dondurmak, donör sperm, donör yumurta ve donör embriyo kullanmak, taşıcı annelik, insan kopyalamak yasak. IVF (yumurtaların laboratuvar koşullarında erkek spermi ile karşılanması), ICSI (spermin, yumurtaya enjekte edilerek döllenme sağlanması), TESE-MESA (yumurtalıklardan-sperm kanallarından sperm elde edilmesi), preimplantasyon genetik tanı (embriyolar 6-8 hücreli duruma gelmişken, hücrelerden birinin dışarı alınıp genetik inceleme yapılması) işlemleri ise yasal.