Tüketicileri tüketen satış sonrası hizmetler
Güncelleme Tarihi:
Av. M. Gökhan Ahi mgahi@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Ocak 14, 2005 00:32
Güzel kuşe kağıda basılı, yüzlerce teknoloji ürününün size el sallayıp göz kırptığı katalog veya reklamlar her yerde karşımıza çıkıyor. Kataloğu karıştırıyor ve son teknoloji ürünlerinin özelliklerini okumaya başlıyorsunuz. Centrino, P4, IDE, HDD, Combo, Slot, Ram vs. diyene kadar bir şeyleri almayı kafanıza koyuyorsunuz. Ne de olsa taksitli, kolayca ödeyebiliyor ve aynı gün satın alıp evinize getirebiliyorsunuz. Mağazanın satış elemanları bütün ürünlerin teknik özelliklerini ezbere biliyorlar, ne sorsanız anında cevap alıyorsunuz. Bu ürünlerin hepsi de bilindik marka, bu sebeple güvensizlik ortamına ve kuşkuya asla yer yok. Ürün bozulsa bile garantisi var. Yedek parça sıkıntısı ise hiç yok, o kadar bol ve ucuz ki. Teknik servisler arızayı anında gideriyor, sizin de markaya güveniniz daha bir artıyor.
Marka mı, tüketici mi
Ne yazık ki, Türkiye’de durum böyle değil. Nedense bir çok marka kendisini tüketicinin üstünde görüyor. Tüketiciye ilk darbe mağazaların satış elemanlarından geliyor. Çoğu, sattığı ürünün detaylarını bilmiyor. Satış sonrası darbeler devam ediyor. Üründe herhangi bir ayıp (arıza) çıksa, ‘kullanıcı hatası’ deyip işin içinden çıkabiliyorlar. Garanti süresi dolan ürünün ise hiçbir şansı yok. Servis ücretleri veya yedek parça fiyatlarına ne demeli? Arıza tespit bedeli 50 dolardan başlıyor. Dünyaca ünlü bir markanın 1000 dolar satış fiyatlı dizüstü bilgisayarının LCD ekran arızası için 800 dolar talep ettiği çok duyulmuş örnektir. Bazı durumlarda bozuk ürün, gitti gelmez oluverir, sorulunca da incelemede olduğu söylenir, fakat nerede ve ne durumda olduğu söylenmez. Yenisini satmanın ilk kuralı bu olsa gerek.
Yasalarla ilgili bazı ipuçları verelim. Her tür malın asgari garanti süresi 2 yıldır. Yani, ister hazır konfigürasyon, isterse toplama bilgisayar olsun her donanım parçası 2 yıl garantilidir. Türkçe kullanma kılavuzu verilmesi zorunludur. Kullanıcı hataları garanti kapsamı dışındadır. Kullanıcı hatasının ne olup olmadığı genellikle kullanma kılavuzunda tüketiciye bildirilen uyarılara göre belirlenir.
HAKKINIZI ARAYIN
Malın ayıplı çıkması halinde tüketici, satın almadan sonraki 30 gün içinde satıcıya, üreticiye veya dağıtıcıya başvurarak malın bedelinin iadesini, malın yenisiyle değiştirilmesini, ayıp oranında bedel indirimini veya ücretsiz tamir edilmesini isteme haklarına sahiptir. Tüketici, bu haklardan dilediğini seçebilir ve talep edebilir.
Ayıplı malın tamirinin istenmesi seçilmişse veya malın satın alınmasından 30 gün geçtikten sonraki bir süre içinde arıza ortaya çıkarsa, satıcı, servis veya ithalatçı, malın kendisine tesliminden sonra en fazla 30 gün içinde onarıp malı tüketiciye sağlam bir şekilde teslim etmek zorundadır. Garanti kapsamı altındaki mallarda, onarımdan dolayı işçilik ve yedek parça ücretleri talep edilemez.
Tüketiciyi korumakla yükümlü derneklerin, örgütlerin ve Sanayi Ticaret Bakanlığı’nın satış sonrası destek konusunda, özellikle fahiş yedek parça fiyatları konusunda acilen bir düzenleme yapması gerekiyor. Aksi takdirde, tüketicinin markalardan daha öncelikli olduğunu söylemek çok zor olur. Düşünsenize, afilli reklam metinlerinin bir tarafına yedek parça ve arıza tespit ücretlerinin yazıldığını. O zaman da bu süper markaları satın alan olacak mı?
Marka mı, tüketici mi
Ne yazık ki, Türkiye’de durum böyle değil. Nedense bir çok marka kendisini tüketicinin üstünde görüyor. Tüketiciye ilk darbe mağazaların satış elemanlarından geliyor. Çoğu, sattığı ürünün detaylarını bilmiyor. Satış sonrası darbeler devam ediyor. Üründe herhangi bir ayıp (arıza) çıksa, ‘kullanıcı hatası’ deyip işin içinden çıkabiliyorlar. Garanti süresi dolan ürünün ise hiçbir şansı yok. Servis ücretleri veya yedek parça fiyatlarına ne demeli? Arıza tespit bedeli 50 dolardan başlıyor. Dünyaca ünlü bir markanın 1000 dolar satış fiyatlı dizüstü bilgisayarının LCD ekran arızası için 800 dolar talep ettiği çok duyulmuş örnektir. Bazı durumlarda bozuk ürün, gitti gelmez oluverir, sorulunca da incelemede olduğu söylenir, fakat nerede ve ne durumda olduğu söylenmez. Yenisini satmanın ilk kuralı bu olsa gerek.
Yasalarla ilgili bazı ipuçları verelim. Her tür malın asgari garanti süresi 2 yıldır. Yani, ister hazır konfigürasyon, isterse toplama bilgisayar olsun her donanım parçası 2 yıl garantilidir. Türkçe kullanma kılavuzu verilmesi zorunludur. Kullanıcı hataları garanti kapsamı dışındadır. Kullanıcı hatasının ne olup olmadığı genellikle kullanma kılavuzunda tüketiciye bildirilen uyarılara göre belirlenir.
HAKKINIZI ARAYIN
Malın ayıplı çıkması halinde tüketici, satın almadan sonraki 30 gün içinde satıcıya, üreticiye veya dağıtıcıya başvurarak malın bedelinin iadesini, malın yenisiyle değiştirilmesini, ayıp oranında bedel indirimini veya ücretsiz tamir edilmesini isteme haklarına sahiptir. Tüketici, bu haklardan dilediğini seçebilir ve talep edebilir.
Ayıplı malın tamirinin istenmesi seçilmişse veya malın satın alınmasından 30 gün geçtikten sonraki bir süre içinde arıza ortaya çıkarsa, satıcı, servis veya ithalatçı, malın kendisine tesliminden sonra en fazla 30 gün içinde onarıp malı tüketiciye sağlam bir şekilde teslim etmek zorundadır. Garanti kapsamı altındaki mallarda, onarımdan dolayı işçilik ve yedek parça ücretleri talep edilemez.
Tüketiciyi korumakla yükümlü derneklerin, örgütlerin ve Sanayi Ticaret Bakanlığı’nın satış sonrası destek konusunda, özellikle fahiş yedek parça fiyatları konusunda acilen bir düzenleme yapması gerekiyor. Aksi takdirde, tüketicinin markalardan daha öncelikli olduğunu söylemek çok zor olur. Düşünsenize, afilli reklam metinlerinin bir tarafına yedek parça ve arıza tespit ücretlerinin yazıldığını. O zaman da bu süper markaları satın alan olacak mı?