Titanic'te kanal tedavisi

Siz de diş hekiminin koltuğundan korkanlardansanız, Amerikalı araştırmacıların size yeni bir önerisi var. Dişiniz tedavi edilirken, siz istediğiniz filmi, örneğin son günlerin popüler filmi Titanic'i seyredebilirsiniz. Eğer tedaviniz uzun sürecekse, bir kaç bölümden oluşan dizi filmleri de takip edebilirsiniz. Belgesellere meraklıysanız, okyanusun derinlikleriyle, hayvanlar alemiyle ilgili yayınları seyredebilirsiniz. Üstelik dişçi koltuğunda! Yeni geliştirilen üç boyutlu gözlükler hem diş hekiminin hem de tedavi gören insanın hayatını kolaylaştırıyor. Korkak hastaları için yenilikleri takip etmeyi çok seven Dr. Şekür Cingi'nin yurtdışından getirdiği son ‘‘oyuncak’’ bu.

Hastalarınıza taktığınız bu alet nedir?

Amerikalılar'ın diş hekimleri ve psikologlar için geliştirdikleri bir alet. Tedavi başlarken takılıyor, üç boyutlu bir gözlük. Dışarıyla ilişkiniz kesiliyor. Sinemadaki koltuğunuzda filmi seyretmeye başlıyorsunuz. Eğer diş tedaviniz birkaç seanslık ise yani uzun sürecekse, bir kaç bölümlük filmleri, dizileri de seyredebilirsiniz. Veya televizyonda kaçırmak istemediğiniz bir program varsa yine bu alet sayesinde seyredebilirsiniz.

Sürekli duyduğumuz ortodonti kelimesinin anlamı nedir?

Kısaca, düzgün diş anlamına geliyor. Ortodontik tedavileri bu kadar sık duymanızın nedeni, toplumda sosyo-kültürel, ekonomik yapının gelişmesi ve uzman sayısının artması. Dişdeki çarpıklıklar ve çene bozuklukları tarihin ilk yıllarından itibaren tıbbın araştırma alanlarından biri olmuştur. Tarihte bir çok medeniyet, insanın yüz figürünü kullanmıştır. Bu nedenle de diş güzelliğine o dönemlerden itibaren önem verilmiştir.

Ortodontik tedavinin başlangıç yaşı nedir?

Ortodontik tedavinin başlangıç yaşıyla ilgili çeşitli görüşler bulunuyor. Ancak çocukların erken yaşlardan itibaren ortodontist kontrolüne girmesiyle, ileride oluşabilecek daha ağır çene bozuklukları tedavi edilebiliyor. Çünkü bu sorunlara neden olan bazı alışkanlıklar ortadan kaldırılabiliyor. Parmak emme, tırnak ısırma, dil emme, uzun süreli biberon kullanımı ve çeşitli yabancı maddelerin ağıza alınması bu kötü alışkanlıkların bazıları. Yaş sınırına baktığımızda ise 7-11 yaşları arasında değiştiğini söyleyebilirim. Ağızdan solunum fonksiyon bozukluğunun altı yaşında başladığı düşünülürse, diş hekimine gitme yaşının da altı olduğu söylenebilir. Ayrıca herhangi bir kötü alışkanlığı olmayan çocuklarda da dişde çarpıklıklar ve çenelere ait kapanış bozukluğu ortaya çıkabilir.

Dişler neden çarpılıyor?

Çocuğun diş ve çene sisteminin oluşumunu belirleyen en önemli faktör, genetik.

Çarpıklıklar kolaylıkla düzeltilebiliyor mu?

Genellikle sabit apareyle tedavi ediliyor yani dişe takılan tellerle. Takılıp, çıkarılanlara göre daha hijyenik, daha kolay temizleniyor, daha rahat taşınabiliyor.

Tellere kolay alışılabiliyor mu? Kolay yemek yenebiliyor mu?

Evet, sabit tellerle yemek yemek daha kolay. Bir hafta içinde alışmak mümkün. Eğer tel sabit değilse, yemek yerken çıkarabilirsiniz. Temizliğe ve tellerin bakımına önem verilmeli. Diş etinde rahatsızlıklar olabileceği gibi dişler de çürüyebilir.

Dişler düzeltildikten sonra tekrar eğrilebilir mi?

Ortodonti tedavisi sonrasında çarpıklık tekrarlayabilir. Yani düzeltilen dişler eski haline doğru kayabilir. Bu nedenle doktorun söylediklerine harfiyen uymak gerekiyor. Bunu önlemek için pekiştirme tedavisi denilen yeni bir aşamaya geçilir ve ortodontinin en önemli bölümüdür.

Sadece geceleri tel takmak, dişleri düzeltebilir mi?

Hayır. Günde en az 14 saat tel takmak gerekiyor.

Ortodonti tedavileri sadece çocuklara mı uygulanıyor?

Son yıllarda pek fazla bilinmeyen, önemsenmeyen konulardan biri de, yetişkinlere uygulanan ortodontik tedaviler. Teknolojideki gelişmeler artık yetişkinlerde de ortodonti tedavisini mümkün kılıyor. Sanılanın aksine, ortodontik tedaviler sadece erken yaşlarda değil, dişler ve diş eti sağlıklıysa, her yaşta uygulanabiliyor. Gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında, Türkiye'de yetişkin insanların daha sık ortodonti tedavi gördüğü biliniyor. Türkiye'de ortodonti tedavileri pek tanınmıyor ve çocuklarını tedaviye getirdiklerinde, diş hekimleri kendilerinin de tedavi olabileceklerini anlatınca, şaşırıyorlar.

Tel takmaktan nefret edenler için farklı aletler var mı?

Dişlerin ön yüzeyinden değil, arka taraftan takılan teller de var. Ayrıca ön kısımda kullanılanların görünmeyenleri de mevcut. Bunlar diş ile aynı renkte.

Çene kasları ve kemiklerin gelişememesinin sebebi nedir?

Çene ve dişlerin sağlığı beslenmeyle ilgili. Artık yumuşak beslenme ön planda. Dişle kırmak, ezmek vs. yok. Çene kasları ve kemikler gelişemiyor, giderek çene daralıyor. Çene küçüldükçe, dişler de sığamıyor ve çarpılıyor. 20 yaş dişinin çıkma masının da sebebi bu.

Artık insanların dişleri, tarihin ilk dönemlerindeki kadar sağlıklı değil. Çünkü ‘yumuşak’ besleniyoruz. Kırmıyoruz, dişlerimizle koparmıyoruz. Bu nedenle çene daralıyor. Dişler çeneye sığmıyor.

Eğer diş hekiminden korkuyorsanız tedavi esnasında televizyon seyrederek rahatlayabilirsiniz. Ayrıca doktorunuzun verdiği komutları duyabiliyorsunuz.