Tiroid kanseri çocuk yaÅŸta önlenir

Boyunda nefes borusunun önünde kelebek ÅŸeklinde yer alan tiroid bezi, ürettiÄŸi hormonlarla vücut metabolizmasını düzenliyor. Tiroid bezinin tamamının veya bir kısmının büyümesine ise guatr deniyor. Guatr, yaygın veya kitleler ÅŸeklinde (nodüler) olabilir.Tiroid bezinin normalden fazla çalışmasına hipertiroidi, az çalışmasına ise hipotiroidi ÅŸeklinde isimlendiriliyor. Konuyla ilgili sorularımızı CerrahpaÅŸa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Mete Düren yanıtladı:Tiroid bezinin az veya çok çalışması kendini nasıl gösterir?Hipertiroid hastalar kilo kaybı, çarpıntı, çabuk yorulma, bazı hallerde gözlerde dışarı doÄŸru itilme gibi sikayetlerle hekime basvururlar. Hipotiroid hastalar ise tam tersi kilo artışı, kabızlık, yüzde ve vücutta ödem, halsizlikten sikayet ederler.Guatr hangi bölgelerde daha sık görülüyor? Guatr, Türkiye’de en sık iyod eksikliÄŸi nedeniyle ortaya çıkıyor. DoÄŸu Karadeniz ve Orta Anadolu bölgelerinde sık görülüyor. Alınan gıdalar (kara lahana gibi) ve ailevi kalıtsal nedenlerle de oluÅŸuyor. Kadınlarda erkeklere göre daha sık rastlanıyor. Nodüllerin iyi veya kötü olması neye baÄŸlı?Genel olarak nüfusun yüzde 30’unda guatr veya milimetrik boyda da olsa tiroid nodüllerine rastlıyoruz. Bu nodüllerin yaklaşık yüzde 5’inde tiroid kanseri tespit ediliyor. Ä°yi yapılan ultrasonografi ve bu nodüllerden ince iÄŸne biopsisi yöntemiyle alınan hücre örneklerinin incelenmesiyle selim veya habis oldukları yüzde 95 doÄŸrulukla ortaya konabiliyor. Büyümeye devam eden nodüllere ne yapıyorsunuz?Selim huylu ancak ilaç baskısına raÄŸmen büyümeye devam eden, ince iÄŸne biyopsisinde şüpheli veya kötü huylu hücreler içeren nodüllerde ve tedaviye dirençli hipertiroidili hastalarda cerrahi giriÅŸim gündeme geliyor. Tiroid bezinin tamamı veya tamamına yakını çıkartılan hastalara, ameliyat sonrası yaÅŸam boyu tiroid hormonu veriyoruz. Bu ÅŸekilde hem hastaların hormon gereksinimleri karşılanıyor hem de hastalığın tekrarlaması engelleniyor. Tiroid kanserli hastalarda ise tiroidin tamamı alınıyor. Ameliyattan sonra halk arasında atom tedavisi olarak bilinen radyoaktif iyod tedavisi uygulanıyor. Tiroid kanserini çok erken dönemde anlamak mümkün mü?Anne veya babasında ailevi tiroid kanseri saptanan hastaların çocuklarında yapılan bir kan testi ile gelecekte bu kanserin çıkıp çıkmayacağı yüzde 100 doÄŸrulukla söyleyebiliyor. Gerekirse çocuklarda o an için saÄŸlıklı da olsa tiroid bezini koruyucu olarak alıyoruz. Böylece tioid kanseri riski sıfıra iniyor. Ne zaman dikkatli olmak lazım? Çocuklarda özellikle geliÅŸme çağındaki genç kızlarda büyümeye baÅŸlayan tiroid bezi genellikle tiroid hormonuyla baÅŸarıyla tedavi ediliyor. Ancak daha küçük yaÅŸlarda nodül geliÅŸimiyle seyreden hastalarda mutlaka tiroid kanseri açısından araÅŸtırma yapılmalı.Ameliyatlar kolaylaÅŸtı mı?Ameliyatlar genellikle boyun orta hattında, 5-6 cm lik bir kesiden yapılıyor. Genellikle hastanın bir gün hastanede kalması yetiyor. Kozmetik açıdan ameliyat sonrası genellikle sorun olmuyor. Endoskopik ya da kapalı yöntem olarak bilinen giriÅŸimler ise tiroid cerrahisi için denendi. Ancak dünya çapında büyük bir kabul görmedi. Buna karşılık tiroide komÅŸu paratiroid bezlerinin cerrahisinde bizim de uyguladığımız endoskopik yöntem daha sık kullanılıyor. Hazırlayan: Mesude ERÅžANÂ