Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Haziran 23, 2007 00:00
Sıcak ve nem terlemeyi artıran faktörler. Terlemek vücudun kendini serinletmek için kullandığı bir yöntem. Ancak bu doğal mekanizmanın sonucu, kendinizi ve çevrenizdekileri ter kokusuna mahkûm etmek olmamalı. Sosyal yaşamı da fazlasıyla etkileyen ter ve ter kokusuyla baş etmek mümkün. En kolay basit yöntem sık sık duş almak ve terlemeyi önleyen ürünleri denemek. Sorununuz hiperhidroz denilen aşırı terlemeyse, botoksu ve ender de olsa uygulanan cerrahi yöntemleri deneyebilirsiniz.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Betül Şengör, her 100 kişiden birinin aşırı terleme sorunu bulunduğunu söylüyor. Başka bir deyişle ısı kontrolü için gereğinden fazla ter salgılıyor. Hiperhidrozun iki tipi var. Genel hiperhidroz denilen ve bütün vücudu etkileyen sorun daha ender görülüyor. Çoğunlukla da başka bir hastalıkla ilişkili. Saha sık rastlananı bölgesel hiperhidroz. Koltuk altı terlemesi şikayetlerin yüzde 30-40’ını oluşturuyor. Dr. Şengör, "Bölgesel hiperhidrozun sebebi tam bilinmiyor. Yüzde 30’dan fazlasının yakın akrabalarında aynı sorun var" diyor.
KOKUYU YAPAN BAKTERİ
Bölgesel hiperhidroz, bir tür ter bezinin aşırı çalışmasından veya sorunlu bölgede fazla miktarda bulunmasından kaynaklanıyor. Bu ter bezleri tüm vücutta var. En yoğun bulunduğu bölgeler el, ayak ve koltuk altı. Hiperhidrozu olanlar yüksek miktarda ter üretir. Bu da el, ayak, meme veya koltuk altının (vücudun etkilenen yerine bağlı olarak) sürekli ıslak kalması anlamına geliyor. Aslında kötü kokuyu yapan hiperhidroz değil. Koku, terin ciltte uzun süre kalmasıyla oluşan bakterilerden kaynaklanıyor.
DEODORANT YETMEYEBİLİR
Bölgesel hiperhidroz tedavisinde anti-perspiranları deneyebilirsiniz. Sıvı, krem, spay anti-perspiranların yaptığı, ter kanalların ağzını tıkayıp terin çıkışını engellemek. Deodorantlar, kötü kokuya neden mikro-organizmaları öldürerek ya da sadece koku vererek etki gösterirler. Terlemeyi önlemezler. Anti-perspiranlarla birlikte kullanılması daha etkili olabilir.
İyontoferez de el ve ayak terlemesi tedavisinde kullanılan yöntemlerden biri. Çözünebilir tuz iyonları aracılığıyla ciltte elektrik akımı sağlanır. Bu da ter kanallarının kapanmasını sağlayarak etki gösterir. Sık aralıklarla tekrarlanması gerekir.
BOTOKS KONTROL EDİYOR
Botoksun koltuk altı, el ve ayaklara uygulanmasıyla da aşırı terleme sorununu kontrol etmek mümkün. Deri altına çok az miktarda enjekte edilen botoks, ter bezlerine ulaşan sinirlerin çalışmasını geçici süre bloke ederek ter bezlerinin üretimini bölgesel olarak engelliyor. Terlemeyince bakteriler üremiyor dolayısıyla koku üretilmiyor. Duyu hisleri etkilenmiyor.
Botoks koltuk altına aneztesi etkili krem sürüldükten sonra enjekte ediliyor. El ve ayaklara yapıldığında, blok anestezi öneriliyor. Ancak şart değil. Botoksun etkisi ilk hafta içerisinde çıkar. Etkisi genellikle 4-10 ay sürer. Etki geçmeye başladığında enjeksiyon tekrarlanabilir.
Koltuk altı ter bezine operasyon
Koltuk altındaki ter bezinin alınması seyrek de olsa uygulanan radikal yöntemlerden. İşlem lokal anestezi altında, bir saat sürüyor. Özel tasarlanmış liposuction aletleriyle yapılıyor. 3 milimetrelik bir kesiden girilerek ter bezlerinin büyük kısmı alınıyor. Kuruluk sorununa neden olmamak için bir miktar ter bezi dokusu bırakılıyor. Aşırı terleme sorunu kalmıyor. Çok az terleme sürüyor. Bu kalıcı bir işlem. Tekrarı gerekmiyor.
Kolay olsa da koltuk altı bölgesinden kola giden bütün anadamar ve sinirlerin geçmesi nedeniyle kritik bir operasyon bu. Uzman ellerde, dikkatle yapılması gerekiyor.
Bir başka cerrahi yöntem de sempatik sinir uyarımını ileten liflerin kesilmesi. Böylece bölgede terlemenin engellenmesi. Koltuk altı, el içi ve ayak tabanı terlemelerinde diğer tedavi seçeneklerinden cevap alamayan hastalara uygulanabilir. Bu yöntemde çok nadir de olsa kanama, felç ve enfeksiyon gibi komplikasyonlar görülebilir.
Bazı hastalıklar çok terletir
Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertroidi.)
Böbrek üstü bezinden kaynaklanan bazı hastalıklar.
Şişmanlık.
Menopoz.
Ağır psikiyatrik hastalıklar ve bazı kanserlerin tedavisinde kullanılan ilaçlar.
Egzersiz.
Aşırı sıcak ya da soğuk hava koşullarının ciltte ve ruh halinde yarattığı gerilim.
Kaygı bozuklukları.
Alkol, kahve veya çay tüketimi, baharatlı gıdalar.
Ter kokusuylabaş etmek için
Kişisel temizliğinize özen gösterin.
Serin tutacak giysileri seçin. Doğal pamuklular serin tutar. Ancak teri emerler ve ıslak kalırlar.
Gün içerisinde giysi değiştirmeye çalışın.
Çalışma ortamınızı serin tutun ve iyi havalandırın.
Terlemeye yol açan, terde koku yapan yiyecek ve içecekten uzak durun. Bu herkese göre değişir, sizi etkileyenleri tespit edebilirsiniz.
Stres, gerginlik ve endişe aşırı terleme sorunu bulunanları daha fazla etkiler. Terlemelerini artırır. Bu duygularını kontrol etmeye çalışın.