Oluşturulma Tarihi: Ocak 11, 2006 00:00
Kurban Bayramı'nda çoğunluk normal beslenme düzenini bozuyor. Bayram klasiği tatlı ve şekerlemelerin yanı sıra et tüketimi de artıyor. Ancak etin besin değeri yüksek olsa da doymuş yağ ve kolesterol içeriğinin yüksek olduğu göz ardı edilmemeli.
Bayramda nasıl beslenmeli?
Kahvaltı hafif ve her grup besin öğesini içermeli. Bayramda az sayıdaki öğünde çok yemek yerine, az ve sık beslenme tercih edilmeli. Tek yönlü beslenmek yerine tüm besin gruplarından (süt, yoğurt, et, sebze gibi) yeterli ve dengeli miktarlarda alınmalı. Yemekler bitkisel sıvı yağ ile pişirilmeli. Kızartma ya da kavurma yerine ızgara, fırında, haşlama ya da buğulama yapılmalı.
Peki ikramlar...
İkram amaçlı sunulan her tatlı kabul edilmemeli. En hafif olan sütlü ve meyveli tatlılar tercih edilmeli. Hamur tatlılarından yemek zorunda kalınırsa miktarı az olmalı. Bu arada kahve ve çay tüketimi aşırı miktarlara ulaşırsa uykusuzluk, mide problemleri ve kalp ritim bozukluklarına yol açabilir. Kahve ve çay yerine bitki veya meyve çayı tercih edilmeli. Gazlı içecekler yerine de su, ayran gibi içecekler içilmeli.
Yeni kesilmiş hayvanın etini hemen yemek doğru mu?
Etler sindirimi zor besinlerdir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik hem pişirmede hem sindirimde zorluk yaratır. Taze etler hemen tüketilmemeli. Buzdolabında 1-2 gün bekletilmiş et, haşlama veya ızgarada pişirme yöntemiyle pişirilerek tüketilmeli. Yanlış pişirme ve saklama yöntemleri sonucunda etlerde protein, vitamin ve mineral kayıpları olur.
á Etin ve diğer yiyeceklerin hazırlanmasında nelere dikkat edilmeli?
Etlerin yağda kavrulması ve kızartılması besin öğesi kayıplarının artmasına, fazla miktarda yağ tüketilmesine yol açar. Bu nedenle haşlama veya kendi suyunda pişen besinler tercih edilmeli. Çok yüksek ısıda uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi ise çeşitli kanserojen maddelerin gelişimine zemin hazırlayabilir. Etin sebzeyle pişirilmesi veya sebzelerle birlikte tüketilmesi, besin çeşitliliğinin sağlanması, sebzelerde bulunan C vitamininin etlerdeki demirin emilimini artırması açısından sağlıklı bir yöntem.
á Izgaranın nasıl yapılmasını öneriyorsunuz?
Etler ızgarada pişirilirken etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak, kömürleşme sağlamayacak şekilde ayarlanmalı. Etlerin iç sıcaklığı en az 75ŞC olmalı. Çok yüksek ısı dış yüzeyin yanmasına ve su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır. Etlerin haşlanarak pişirilmesinin sağlıklı olmasının yanı sıra ette olması muhtemel parazitlerin insana geçmesini de büyük ölçüde engellediğini hatırlatalım.
á Kurban etleri nasıl saklanmalı?
Küçük parçalar halinde, buzdolabının buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalı. Buzlukta (-2ŞC) birkaç hafta, derin dondurucuda ise (-18ŞC) 3 ay saklanabilir. Etler kolaylıkla bozulabilen besinlerdir. Dondurulduktan sonra tekrar çözülmesi bazı mikroorganizmalar için üreme yeri oluşturur ve bu sağlığımızı tehdit edebilir. Çözdürülen et hemen pişirilmeli, tekrar dondurulmamalı. Bu arada et buzdolabında çözülmeli, kalorifer veya soba üzerine konmamalı, oda sıcaklığında bekletilmemelidir.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN