Tatiliniz zehir olmasın

Havalar ısındı ve okullar tatil olmak üzere. Tatil planları yapmanın zamanıdır. Büyük çoÄŸunluk güneye veya Ege sahillerine gidecek. Bu arada yurtdışını tercih edenler de var. Ä°ster yurtiçi, ister yurtdışı olsun tatilcilerin büyük kısmı seyahat ve tatil sırasında saÄŸlık sorunları yaşıyor. Ä°ÅŸte seyahate çıkacaklar için saÄŸlık rehberi. Tıpta seyahat hastalıkları olarak anılan bir grup rahatsızlık var. Ä°ÅŸ, eÄŸitim, gezi, çalışma gibi herhangi bir amaçla yapılan seyahat sırasında ortaya çıkan saÄŸlık problemlerini kapsıyor. Seyahat hastalıkları gidilen yere, gidiÅŸ ÅŸekline, kalınacak süreye, yapılan aktivitelere, bölgenin coÄŸrafi, fiziksel ve mikrobik yapısına, sizin zaten varolan hastalıklarınıza baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiyor. Aynı tip tatili uzun süredir tekrarlayan kiÅŸiler, ne gibi saÄŸlık sorunlarıyla karşılaÅŸtıklarını zaten biliyor ve önlemlerini alıyor. KiÅŸinin tanımadığı bölgelere yaptığı seyahatlerde daha çok sorun ortaya çıkıyor. YaÅŸlılar, hamileler ve çocuklar daha büyük risk altında bulunuyor. EKONOMÄ° SINIF SENDROMUGideceÄŸiniz yere hangi araçla gittiÄŸiniz çok önemli. ÖrneÄŸin uzun süren uçak yolculukları sırasında, ekonomi sınıf sendromu denen rahatsızlık ortaya çıkabiliyor. Koltukların arası dar olduÄŸundan bacaklar çok az hareket ediyor. Hareketsizlik toplar damarlarda dolgunluÄŸa yol açıyor. Bacakta pıhtı oluÅŸabiliyor ve bu pıhtı yerinden oynayıp akciÄŸer damarlarını tıkayarak ölümcül sonuçlar doÄŸurabiliyor. Ekonomi sınıf sendromu uçaklarla birlikte anılsa da, yine uzun süren otobüs yolculukları da aynı sonucu doÄŸurabilir. Özellikle 40 yaÅŸ üzerindekiler, varisi olanlar, sigara içenler ve birlikte doÄŸum kontrol hapı kullanan kadınlar, hamileler, yakın zamanda karın veya bacak ameliyatı geçirenler ve ÅŸiÅŸman insanlar daha çok risk altında. Oysa ekonomi sınıf sendromu bir tablet asprin ile engellenebilir. Her iki saatte bir uçak içinde küçük yürüyüşler yapmak da faydalı olacaktır. TAÅžIT TUTMASIBir hastalık olmamakla birlikte taşıt tutmaları da seyahat sırasında sıkça görülüyor. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık rastlanıyor. Yaşın küçülmesiyle tutma riski artıyor. AraÅŸtırmalara göre deniz yolculuklarında yolcuların yaklaşık yüzde 30'unda deÄŸiÅŸik derecelerde taşıt tutmasına rastlanıyor. GüneÅŸ gözlüğü ve bir objeye konsantre olmak taşıt tutmasını azaltıyor. Taşıtın küçüklüğü riski arttırıyor. Yolculuk sırasında hafif, sulu gıdalar alın ve alkol tüketmeyin. Aracın en az sallanan yerinde oturun. Bu arabada ön koltuk, otobüste orta kısım, gemide orta alt kısım ve uçakta kanatlardır. Yüzünüz gidilen yöne dönük olsun. Taşıt tutmasına karşı yolculuktan bir saat önce ilaç da alabilirsiniz.ZAMAN FARKI RAHATSIZLIKLARIZaman farkı ÅŸikayetleri gece-gündüz düzeninin aniden bozulması sonucu ortaya çıkıyor. Düzen bozulunca yeme ve uyuma ritmi de bozuluyor. DoÄŸu yönüne gittikçe daha ÅŸiddetli hale geliyor. Halsizlikle baÅŸlayıp, hazımsızlığa kadar gidebiliyor. Bunları azaltmak için yolculuk sırasında saat başı yürüyüp egzersiz yapmak, bolca su içmek, sigara, alkol ve kafeinden uzak durmak, yolculuk sırasında 45 dakikadan fazla uyumamak, mümkün olduÄŸunca gün ışığında kalmak gerekiyor. SICAK ÇARPMALARISıcak çarpmaları sıklıkla kalabalık ÅŸehir gezileri sırasında, yaÅŸlı veya ÅŸiÅŸman insanlar arasında sık görülüyor. Özellikle rutubetin yüksek olduÄŸu bölgelerde terlemeyle fazla miktarda su ve tuz kaybediliyor. Ä°lk baÅŸta sıcak nedeniyle cilt, damarlarda biriken ısıyı atmaya çalışır ve bu sırada sıcaÄŸa baÄŸlı baygınlık atakları görülebilir. SıcaÄŸa baÄŸlı baygınlıklar kalp, akciÄŸer hastalarında daha sık görülüyor. Bu durumda hasta olduÄŸu yere yatırılmalı, ayakları havaya kaldırılmalı, solunum yolu açılmalı ve daha serin bir ortama taşınmalı. ÅžiÅŸman kadınlarda sıkça görülen bir diÄŸer rahatsızlık da sıcak ödemleri. Vücudun su ve tuz tutmasına baÄŸlı olarak ayaklarda ortaya çıkıyor. Sıcak çarpmalarının en sık görülen ÅŸekli sıcak yorgunluÄŸu. Hasta terli ve halsiz oluyor. Su ve tuz kaybı karşılanınca ÅŸikayetleri azalıyor. Önlem alınmaması halinde sıcak krampları, sıcak bitkinliÄŸi ve sıcak inmesi görülebiliyor. Son durumda artık vücudun ısı merkezi iflas etmiÅŸtir. Hastanın ateÅŸi 40 derecenin üzerine çıkar. Cilt kurur ve kızarır, bilinç bulanıklığı hatta halüsinasyona rastlanır. Hastanın su kaybının artık serumla karşılanması gerekir. Hastanın vücudu soÄŸutulmalı ve ağızdan su içmeye zorlanmamalı. Sıcak çarpmalarını önlemek için yeterli su ve tuz almak, aşırı hareket etmemek, sıcak ortamda çok uzun kalmamak, tek katlı, ter emici, açık renkli ve hava dolaşımını saÄŸlayan giysiler giymek gerekiyor. GÃœNEÅž YANIKLARIYaz aylarında en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan. GüneÅŸ yanıkları güneÅŸte kalmayı izleyen 24 saat içinde ortaya çıkıyor ve etkisi 72 saat boyunca sürebiliyor. Yanığın derecesine göre kızarıklık, aÄŸrı ve ciltte su toplaması ÅŸeklinde görülüyor. Açık tenli insanlar ve çocuklar güneÅŸ yanıklarına karşı daha hassas. GüneÅŸ yanığından korunmak için koruyucu giysiler giymek, en az 15 faktörlü güneÅŸ kremi kullanmak ve 10:00-15:00 saatleri arasında güneÅŸe çıkmamak gerekiyor. Seyahat Hastalıkları KliniÄŸiInternational Hospital, yaklaşık iki yıl önce acil servise baÄŸlı çalışan Seyahat Hastalıkları KliniÄŸi açtı. Bilgi almak isteyenlere ağırlıklı olarak telefonla yardımcı oluyorlar. Klinik koruyucu hekimlik kapsamında hizmet veriyor. Özellikle tropikal ve salgın hastalıkların bulunduÄŸu bölgelere gidenler baÅŸvuruyor. Uzmanlar kiÅŸinin gideceÄŸi ülkeyi öğrenerek, Dünya SaÄŸlık Örgütü'nün (WHO) her yıl düzenli olarak yayınladığı, sık görülen hastalıklar listesine göre yardımcı oluyor. Bu liste çerçevesinde dikkat etmeleri gereken hastalıklar ve yaptırmaları gereken aşılar konusunda uyarıyorlar. International Hospital İç Hastalıkları Uzmanı, Acil Servis Sorumlusu Dr. Murat Soysal, arama sıklığının yazın arttığını belirtiyor. Daha çok Afrika'ya gidenler bilgi almak için arıyorlar. Seyahate çıkan insanların:Yüzde 65'i herhangi bir nedenle bir süre kendini hasta hissediyorYüzde 15'inde ciddi hastalık belirtileri ortaya çıkıyorYüzde 8'i hastalık nedeniyle doktora gidiyorYüzde 6'sı geri döndüğünde hastaneye yatırılıyorYüzde 6'sı seyahati bırakıp geri dönmek zorunda kalıyorÂ