Tartılmayın, diyet yapmayın, canınız çekiyorsa yiyiverin!

Kitabınızda kilo almayı egoist beyin teoremiyle açıklıyorsunuz, nedir bu?
-Beynin besin kaynağı glikozdur. Kronik stres altında ihtiyacı artar. Çünkü sürekli düşünürsünüz, kendi kendinize kurarsınız.Vücudunuzun diktatörü beyniniz, ihtiyacını karşılama konusunda son derece egoist davranır. Bencildir. Mesele beynin stres altındayken glikoz ihtiyacını nasıl giderdiğidir. Beynin yöntemine göre kilo alır ya da almazsınız.
Olay kafada bitiyor yani, ne kadar yediğimizin önemi yok...
-Elbette var. Ama iştahı belirleyen beyniniz. Aynı şartlar altında bazı insanlar şişmanlarken bazıları şişmanlamıyor. İşte bu noktada egoist beyin devreye girer. Çünkü aşırı şişmanlık sanılanın aksine bir yeme değil stres anomalisidir.

Stresliyken yemek daha sağlıklı

Peki, beyin glikoz ihtiyacını nasıl karşılar?
-Stres tepkisine göre insanlar Tip A ve Tip B olmak üzere ikiye ayrılır. Hangi grupta olduğunuz doğanıza bağlıdır. İlk gruptaki insanlar stres altında glikozu vücudun depolarından çeker. B grubundakilerse glikozu dışarıdan alır, bu yüzden de kilo alır. Aslında B grubundakiler daha sağlıklıdır.
Nasıl yani?
-B grubu strese adapte olur. Bu sayede beynin stres sistemi devre dışı kalır. Glikozu dışardan alması stresle baş etme mekanizmasıdır, beyni rahatlatır. Elimiz çikolataya açlığımızı gidermek için gitmez. A tipindekilerse artan ihtiyacı dışardan karşılamaz, bu yüzden kilo almaz. Fakat beyin sürekli tetiktedir. Yüksek miktarda kortizol ve adrenalin salgılar. Bu daha sağlıksız bir durum doğurur.
Nedir zararları?
-Aşırı kortizol ve adrenalin beraberinde damar tıkanıklığı, kas erimesi, kemik erimesi, yüksek tansiyon, tip2 diyabet, mide ülseri gibi hastalıkları getirir. Kronik stres altında kortizol salgılanması uzun süre devam ederse vücudunuzun geneli zayıf kalırken göbek bölgeniz yağlanır.

Diyet Türkiye’de boşanma sebebi

Yeme bozuklukları konusunda çalışmaya nasıl başladınız?
-Öncelikle şunu belirtmeli, ben beslenme uzmanı değil psikoloğum. Türkiye doğumluyum ama Almanya’da büyüdüm. Türkiye’de psikolog olarak çalışmaya başladığımda fark ettim ki burada herkes kiloyla kafayı bozmuş. Oysa yeme bozuklukları bu konuda çok konuştuğunuz an başlar. Misal senede bir kere tartıya çıkılır her gün değil!
Diyet çözüm olamaz mı fazla kilolara?
- Diyete kesinlikle karşıyım.
Niçin karşısınız?
- Kilolarınızı kısa sürede de verdirecek çözümler yanılgı ve para tuzağı. Hem de ayrı bir stres kaynağı.B grubundaki insanlar diyete girdiğinde ne olur söyleyeyim. Beyin glikoz ihtiyacını depolardan çekmiyor, yani yağları glikoza çevirip harcayamıyor. Talep ettiği glikozu dışarıdan da vermezseniz kişi karbonhidrat krizine girer. En önemlisi stres sistemi devre dışı kalır. Dışarıdan alamadığı, depodan da çekemediği glikozu sağlamak için ne yapacak? Unutmayın beynin yapısı bu konuda onu egoist davranmaya itiyor. Varoluşsal olmayan yine de çok önem arz eden fonksiyonlarını durdurur. Vücut ısınız düşer, yaralarınız geç iyileşir, çocukların büyümesi yavaşlar ve cinsel isteksizlik yaşarsınız. Türkiye’de egoist beynin bu çözüm stratejisinden dolayı birçok insan boşanıyor. Değer mi?
Çözüm nedir peki?
- Eğer stresinizle başa çıkamazsanız, diyetle kurtulduğunuzu sandığınız kilolar geri döner, çünkü sebep stres. Yapmanız gereken şey stres terapisi. Bu konuda ben Vata Stres Yönetimi’ni öneriyorum.

Vata stres yönetimi

1. Farkındalık
Hayatta karşılaştığınız zorlukları stres kaynağı olarak değil olgunlaşma basamağı olarak görmekle başlamalısınız. Kaygıları törpülemek için içinde bulunduğunuz anın kıymetini bilmelisiniz. Farkındalık basamağı destekleyici kademelerle yürütülür: Nefes ve yürüme meditasyonu, strese yol açan duyguları telkin etmek.

2. Sistematik problem çözümü
İlk adımla gelen olgunlaşmadan sonra problemlerinize sistematik yaklaşmayı öğrenin. Dertlerinizi öncelik sıralamasına koymalı ve çözüm odaklı düşünmelisiniz. Kalıcılığı için çözümlerin etkisini değerlendirmelisiniz.

3. Kanaatlerinizi değiştirmek
Daha ayağı yere basan beklentiler içerisinde olmalısınız. Misal herkesin sizi sevmesi mümkün değil. Bu konudaki kanaatlerinizi değiştirmek zorundasınız. Aksi takdirde sürekli dış dünyayı suçlarsınız.

4. Sıkıntıları dengelemek
Sevdiğiniz aktiviteler ve size sıkıntı verenler hayatınıza eşit dağılmalı. Bu adımda kişiden yapmaktan keyif aldıklarının tablosunu çıkarmasını ve hafta içerisinde bunlara dengeli olarak vakit ayırması isteniyor.

5. Sosyal destek
Türkiye’de en çok insan ilişkilerinden doğan stres yaşanıyor. Sağlıklı insan ilişkileri için kişinin sosyal ağını yönetmesi gerekiyor. Dr. Yurtsever “görselleştirmek regülasyona yardımcı olur” diyor: “Bu yüzden danışanlarımdan 3 daire çizmelerini ve yakınlık- uzaklık hissiyatına göre hayatlarındaki insanları yerleştirmelerini istiyorum.” Daha sonra beklentiler, görüşme sıklığı gibi parametrelerle gerekirse sosyal ağınızı tekrar düzenlemeniz öneriliyor.

6. Sağlık psikolojisi
Odak noktanızı kilolarınız ve stres kaynaklarınızdan uzaklaştırın. Focus hayat memnuniyeti olmalı. Güçlü bir içsel direnç kilo vermenin anahtarı. O zaman bedensel açlığınız için yemeği öğrenecek ve kilo vereceksiniz.