Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 22, 2005 01:58
Derinliği iki metreden az olan deniz ya da havuza ‘balıklama’ atlamak, boyun kemiği (omurga) kırıklarına, dolayısıyla da ‘felç’lere yol açabiliyor.
Beyin ve omurilik cerrahı Dr. Cengiz Türkmen, ‘Sığ ve iyi bilinmeyen sulara kesinlikle balıklama atlamayın’ diyor.
Balıklama atlama sonucu boynu kırılanlarının yarısının yaşamını yitirdiğini belirten Dr. Türkmen’in verdiği bilgiye göre, omuriliğin hemen yakınında solunum merkezi bulunuyor.
Kırılmaya bağlı omurilik birden şişince solunum merkezini etkiliyor ve boğulmalar meydana geliyor.
Omurga kırıkları meydana gelenlerin yarısının boynundan aşağısı felç oluyor. Boyun kemiklerinin hemen arkasından omurilik geçtiği için kırılmalar çok kritik.
Türkiye’de balıklama atlayış sonucu, her yıl yaklaşık 500 kişide boyun kırığı oluştuğu tahmin ediliyor. Çoğunluğu 15-18 yaşlarındaki bu kazazedelerin yarısı hayatını kaybederken, diğer yarısı da felç oluyor.
DOĞRU İLKYARDIM ÇOK ÖNEMLİ
Dr. Türkmen boyun omurları kırıldığı halde, omuriliği zedelenmeyen ‘şanslı’ların beyin ve omurilik cerrahisi yapılan merkezlere doğru taşınmasının hayati önem taşıdığını belirtiyor ve anlatıyor:
‘İlkyardım yanlışları çok sık yapılıyor.
Boğulan kişi önce başaşağı çevrilip, silkelenerek suyu çıkartılmaya çalışılıyor.
Bu arada omurga kırığı varsa ve hala omurilik kesilmemişse bu silkelenmeden sonra kesiliyor ve kişi felce mahkum ediliyor. İlkyardımda, kişinin 3-4 kişi tarafından, boyun, sırt ve bel omurları hiç bükülmeden, sağa-sola çevrilmeden yatırılarak taşınması lazım. Boğulanlara yapılan ilkyardımda ‘su çıkarma’nın hiçbir anlamı ve gerekliliği yok.
İlkyardımda önce kişinin ağzı açılır, tıkayan yosun parçası gibi bir şey varsa çıkarılır. Yaralanmalarda omurgalarda ‘gizli’ kırıkların da meydana gelebiliyor. Bu nedenle yaralıların mutlaka ‘omurgasında kırık varmış’ gibi taşınması gerekiyor.
Hatta derhal 112 Acil Yardım’ı aramak en doğru hareket.’