Oluşturulma Tarihi: Eylül 07, 2003 00:00
Stres, fiziksel, duygusal ya da zihinsel durumlarda yaşanan gerginlik olarak tanımlanabilir. Kimi zaman sizi hayal kırıklığına uğratır, üzer ve sinirlendirir, kimi zaman da daha hırslı, üretken ve yenilikçi olmanızı sağlar. Yaşamınızdaki her yenilik veya değişiklik aslında bir stres kaynağıdır. Evlilikler, boşanmalar, çocuk sahibi olma, yeni bir işe ya da okula başlama, ev değiştirme ve hatta yeni bir eşya alma bile sizin için stres kaynağı olabilir. Geçen haftaki yazımızda stresle daha kolay baş etmeniz için sıraladığımız önerilere bu yazımızda da devam ediyoruz. Daha mutlu, keyifli, hafif ve stressiz bir yaşam için bu önerileri dikkatle okumalı ve uygulamalısınız.Yardım almak için doğru zaman nedir?Bir ruh sağlığı hastalıkları uzmanı yardım istenecek en doğru kişidir. Peki ne zaman doktora başvurulmalı? İşte yanıtı:Stres nedeniyle çalışamaz duruma geldiyseniz, kendi kendinize tedavi başarısız olduysa veya stresin nedeni belirsiz ise,Ani panik duygunuz varsa,Profesyonel yardım almaksızın sorunlarınızı çözemiyorsanız, bir uzman desteği almanızda fayda var.Stresin iyisi kötüsünü kovarMotive eden, harekete geçiren, ama bunu yaparken korku, endişe, huzursuzluk gibi enerji azaltıcı, yorucu duygulara sebep olmayan stres iyi strestir. Yoğun ruhsal uyarımlar nedeniyle yoran kötü stresler yaşlanmaya sebep olur ve ömrü kısaltır. Kötü stres bağışıklık cevaplarını da olumsuz etkiler. Yaratıcılığa, üretime, umuda, mutluluk çağrışımlarına, sevgiye, yardıma, merhamet hissine, işbirliğine, uzlaşmaya yönelten streslerin yaşamı uzatıcı, bağışıklık cevabını güçlendirici olduğunu unutmayın.STRESLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİKültürel ve sosyal bağlarınızı güçlendirin: Geleneksel yapısını koruyan, kültürel ilişkilerini önemseyen ve geliştiren kişilerde stres daha az gerilime neden olmaktadır. Aile ilişkilerinizi canlı tutun. Annenizi, babanızı, kardeşlerinizi, teyze ve halanızı, amcalarınızı arayın, onlarla birlikte olmaya çalışın. Aile geleneklerinizi koruyun, geliştirin. 'Büyük aile' daha çok paylaşım sağlar. Espri gücünüzü geliştirin: İşyerinde espri anlayışının değerini anlatmak için ciltler dolduracak kadar yazı yazılabilir. Uzmanlar iyi bir kahkahanın gergin kasları gevşettiğini, vücudumuza daha fazla oksijen girmesini sağladığını ve kan basıncınızı düşürdüğünü söylemektedir. İyi bir ruh halini yakalamak sadece bir kahkaha ile olabilmektedir. 10 dakikalık tatilleri unutmayın: Meditasyon çok iyi bir rahatlatıcıdır, ancak bazen bunu yapmak için uygun ortam ve zaman bulunamayabilir. Örneğin ofisinizdeki masada ufak bir tatil yapabilirsiniz. Sadece gözlerinizi kapatın ve derin bir nefes alın, kendinizi bir sahilde düşleyin, dalgaları dinleyin. Deniz kokusunu içinize çekin. İşte bu şekilde bazı zamanlarda bir yıllık tatilinizin acısını da çıkarabilirsiniz. Kokuların gücünden yararlanın: Masanızda bir elma ya da limon bulundurmak sinirlerinizi yatıştırabilir. Vanilya kokusu da derin bir rahatlama sağlayabilmektedir. Stres altındaki bireylere elma kokusu koklatıldığında daha az stres hissettikleri bulunmuştur. Sadece limon ve vanilya değil, aynı zamanda okaliptus, ylang-ylang gibi çeşitli kokuların sihirli gücünden yararlanabilirsiniz. İnanç dünyanızı güçlendirin ve genişletin: Güçlü inanç bağları; tevekkülü ve kabullenmeyi, hoşgörmeyi, iyimserlik hissini sağlar. Stresin ortadan kalkması için iç huzur önemlidir. İnançlarınız size ruhsal detoks sağlar. Ruhsal arınma sizi hafifletir, stresinizi azaltır. İpleri biraz daha gevşetin: Bir işi bitirmek için kendinize yeterli zaman vererek anksiyetenizi azaltabilirsiniz. Eğer genellikle işi bitirme süresi sizin için bir sorun ise, kendinize gerekli olduğunu düşündüğünüzden yüzde 20 daha fazla zaman tanıyın.Liste yapmayı deneyin: Daima bir sürü plan, ama çok az zaman vardır. Stresi yenmek için önceliklerinizi belirleyin. Gün başlangıcında yapmanız gereken en önemli işinizi seçin ve onu bitirin. Sıraya koyarsanız, bütün işlerinizi bitirebilir ve kendinizi daha başarılı hissedebilirsiniz. Başka açıları deneyin: Sizi strese sokan duruma başka bir açıdan bakmaya çalışın. Gerçekten bu kadar kötü olup olmadığını araştırın. Yeni stratejiler geliştirin: Bazı kişiler sizi gereksiz yere strese sokuyorsa, kim olurlarsa olsunlar, bir an durup kendinizi onların yerine koyun. Bunu neden yapıyor olabilirler? Bakış açılarını ve motivasyonlarını anlamakla sizde neden oldukları stresi azaltmak için daha iyi bir strateji geliştirebilirsiniz. Belirli bir kişiyle ilişkilerinizin strese neden olduğunu düşünüyorsanız, bu kişiyle konuşun. Suçlayıcı olmayın, yalnızca iletişim biçiminin streslenmenize yol açtığını söyleyin. Belki birbirinizi strese sokmayacak bir ilişki biçimi geliştirebilirsiniz.Boş zamanlar üretin: Mutluluk için yeterince boş zamana sahip olmak şarttır. Boş zamanları yeterince kuvvetli bir stres giderici olarak kullanabilirsiniz.Esnek olun: Kolay öfkelenmeyin. Hiddetten ve şiddetten sakının. Esneklik sınırlarını olabildiğince geniş tutun.Hızlı hayata sonZamana karşı yarışıldığı hissi, işlerin bitirilemeyeceği kuşkusu ve kaygısı sinirliliğe, alınganlığa, düşmanca yaklaşımlara, yıpratıcı düzeyde rekabetçiliğe ve öfkeye yol açar. Bu 'hızlı hayat' ne yazık ki günümüzde bir yaşam kültürüdür. İşler hep çoktur, zaman hep azdır. Birçok kişi; iş temposunu, aile hayatını, sosyal ilişkilerini, beslenmesini, uykusunu tehlikeye sokacak düzeyde yükseltir. Yarınlara bırakılmış, ertelenmiş mutluluklara ihale edilmiş bir yaşamı, mevcutla gelecek arasındaki med-cezirlere terk etmek elbette ruhsal çakışmalara, strese, bunaltıya yol açacaktır. 'Günü yaşamak yerine hep ileriyi bulmak, yalnızca yarınlar için yaşamak güncel endişelerinizin en önemli kaynaklarıdır.'n TEST: STRES DÜZEYİNİZİ DEĞERLENDİRİNBu test sizin stres düzeyinizi saptayacaktır. Stresin bazı belirtilerini tanımlamakta ve hangi faktörlerin sizi daha çok etkilediğini kolayca ortaya koymaktadır. Her yanıtta beş ayrı seçenekten hangisinin size daha uygun olduğunu samimi bir şekilde değerlendirin. Testin sonunda toplam puanınızı belirleyin ve değerlendirmeyi dikkatle okuyun.1. Asla2. Nadiren3. Bazen4. Sık sık5. Her zamanİşimde kontrol yeteneğim çok azİşimi ailem ya da özel yaşantıma karıştırıyorumYapacak çok işim var ve/veya işlerimi son ana kadar yetiştiremiyorumBence bütün bu işleri yapmak için sadece tek bir doğru yol vardırİyi bir iş yaptığım zaman o mutluluğu hak ettiğimin farkında bile olmuyorumİşim hakkındaki düşüncelerimi ve hislerimi patron/patronlarıma anlatmakta zorluk çekiyorum Çok çabuk sinirleniyorum ve/veya üzülüyorumFiziksel aktivite yapmakta zorlanıyorumBazı zamanlarda içimden kaba kuvvet kullanmak geliyorHer şeyi kendimle paylaşıyorum ve en yakın arkadaşlarıma bile pek çok şeyi anlatmıyorumKarar vermekte zorlanıyorumDiyetimi veya sağlıklı beslenmeyi sürekli ihmal ediyorumHerşeyi kendim yapmaya çalışıyorumBütün gün koşturuyorum ve dinlenmeye ya da kendime vakit ayırmaya zaman kalmıyorHerşeyi çok fazla abartıyorumSürekli geçmiş hakkında şikayet etmekle zaman geçiriyorumUyumakta zorlanıyorum ve/veya aşırı şekilde uyuyorumBaş ağrısı ve migrenden şikayetçiyimHiçbir neden yokken kendimi çok yorgun ve halsiz hissediyorumSanki sabah tekrar kalkamayacakmışım gibi hissediyorumDeğerlendirme20-40: Düşük. Hayatınızda strese neden olabilecek şeyler çok az ya da olsa bile sizi pek fazla etkilemiyor. Bütün stres faktörlerinin üstesinden gelebiliyorsunuz. 41-60: Hafif. Stresin bazı negatif etkilerini yaşıyorsunuz. Önünüze gelen değişikliklere göre, hayatınıza giren bu stres faktörleriyle etkili şekilde baş etmeyi öğrenmeye çalışıyorsunuz.61-80: Orta. Hayatınıza giren stres faktörleriyle etkili şekilde baş edemediğiniz zaman kronik stresten yakınabilirsiniz. Ancak etkili şekilde üstesinden gelmeyi daha iyi öğrenmenizde ve stresin yan etkilerini en aza indirmenizde fayda var.81-100: Yüksek. Stresin zarar verici etkilerinden yakınıyor olabilirsiniz. Bu nedenle bir uzmandan yardım almanızda fayda var. Yaşadığınız belirtilerden bazıları; uyku problemleri (uykusuzluk ya da çok fazla uyumak), sinirlilik, konsantre olmada güçlük, depresyon ve endişe, ev ve iş arasındaki dengeyi kuramama ve kararsızlıktır. Kendinizi iyi hissetmek için daha fazla yoga, meditasyon yapabilirsiniz. Hekiminizin önereceği uygulamaları göz ardı etmemelisiniz.n TEST: STRESE KARŞI ESNEKLİĞİNİZİ BELİRLEYİNİşte size kişisel gücünüzü kanıtlayacak bir test. Bu test strese karşı koyma gücünüzü yani esnekliğinizi gösterecektir. Cevaplarken aynı yöntemi izleyin.1. Asla2. Nadiren3. Bazen4. Sık sık5. Her zamanVaktimin çoğunu ailem ve arkadaşlarımla birlikte geçiriyorumKendimi uygun bir dinlenme, sağlıklı bir
diyet ve egzersizle dikkate alıyorumHayatımın bir anlamı ve amacı varİşte nasıl, evde nasıl davranacağımı çok iyi biliyorum ve her ikisi arasındaki dengeyi oluşturdumİşimden çok memnunum, günlerim dolu ve memnun edici geçiyorKendime, arkadaşlarıma ve aileme yeterince zaman ayırabiliyorumStresli durumların nasıl üstesinden gelebileceğimi biliyorumDeğişiklikleri olgunluğun bir parçası olarak görürümHer ne olursa olsun üstesinden gelebilirimİşimdeki performansımdan ve sonuçlarından tamamen sorumluyumYüz yüze kaldığım değişiklikleri destekliyorum ve yanlış bir durum olduğunda üstesinden gelebiliyorumToplumda aktif şekilde ve dışa dönük yapım sayesinde sevilen bir kişiyimDeğerlendirme12-24: Düşük esneklik düzeyindesiniz. Bir uzmandan yardım almanızda fayda var. Yaşadığınız belirtilerden bazıları; uyku problemleri (uykusuzluk ya da çok fazla uyumak), sinirlilik, konsantre olmada güçlük, depresyon ve endişe, ev ve iş arasındaki dengeyi kuramama ve kararsızlıktır. Kendinizi iyi hissetmek için daha fazla yoga, meditasyon yapabilir ya da hekiminizin önerilerinden yararlanabilirsiniz.25-48: Hafif esneklik düzeyindesiniz. Yaşamınızda meydana gelen değişikliklere bağlı olarak kronik stresle bile yüz yüze kalabilirsiniz. Ancak etkili şekilde üstesinden gelmeyi daha iyi öğrenmenizde ve stresin yan etkilerini en aza indirmenizde fayda var.49-60: Yüksek bir esneklik düzeyiniz var! Hayatınızda strese neden olabilecek şeyler çok az ya da olsa bile sizi pek fazla etkilemiyor. Bütün stres faktörlerinin üstesinden gelebiliyorsunuz.
button