Peşmerge’yi bırak, Hipster’a bak!
Güncelleme Tarihi:
Kuzey Irak Kürt Bölgesi’nin başkenti Erbil’de giyimine kuşamına, Instagram’ına, selfie’sine düşkün bir grup ‘centilmen’ Kürt erkek, kadın hakları savunuculuğuna soyundu; ‘farkındalık yaratmak’ için sosyal medya modelliğine başladı. Kuzey Irak’tan çıkma yeni sosyal medya fenomeni ‘Mr. Erbil’in kurucularıyla konuştuk.
Kameranın karşısında, Skype’ın öteki ucunda, kendilerini ‘Mr. Erbil’ olarak takdim eden, yaşları 25-28 civarında, dimdik duruşlu, takım elbiseli üç erkek: En sola yerleşmiş Ahmed Nauzad, bir yandan parmaklarıyla uzun bıyıklarını düzleştiriyor, diğer yandan elinde iPhone, Skype röportajını ‘sosyal medya malzemesi’ne dönüştürüyor. Tam ortadaki Goran Pshtiwan, elinde poşet çay, üzerindeki yeşil kravatı nasıl tasarladığını anlatmak istiyor. Kameranın sağında kalan Ömer Nihad gecikme için özür diliyor. Üçünün de kıyafetleri jilet gibi, sakalları parlak ve yüzleri hafif yorgun. Başkent Erbil’de, ‘Mr. Erbil’ toplantıları için buluştukları evde, dünyanın dört bir yanından gelen röportaj ve proje görüşmelerini Skype üzerinden halletmekle meşguller. Hızlı şöhretlerini bir anda parlayan, takipçisi 58 bini geçen Instagram hesapları Mr. Erbil’e ve dünya basınındaki ‘Iraklı hipsterlar’ başlıklarıyla kullanılan moda çekimlerine borçlular. Instagram cumhuriyeti için sıradan bir ‘like’, Kuzey Irak’taki Kürdistan Yönetimi için toplumun dinamiklerini değiştirecek bir akımın başlangıcı bu.
Modada bir marka: Made in Erbil
Iraklı zevk sahibi/moda düşkünü bir avuç genç erkeğin, Instagram’ın gücünü, hipster olmanın karşı konulamaz cazibesini keşfetmesi değil mesele. Asıl dertleri başka: Bölgenin değişen kadın yüzünü, özgür ruhunu, yaratıcı kimliğini dünyaya göstermek. Peki Erbil çıkışlı, bir grup ‘centilmen erkeğin’ ‘Hipster’ kokan bir Instagram hesabı, başlı başına bir toplumun yeni yumuşak gücü olabilir?
Ceket içinden, yelek kenarından sarkan altın ve bronz zincirler, ceket cebinden sarkan hacimli ipek mendiller, stillerini yansıtan imza detaylar. Çekimlerde kullanılan tüm kıyafetler ekibin imzasını taşıyor. “Kravattan cekete, yelekten çoraba gördüğünüz her şeyin tasarımı bize ait. Biz çiziyoruz, Erbil’deki usta kadın terzilerimiz dikiyor. Böylece onların yeteneklerini geniş kitlelere duyuruyoruz. Moda dünyasında ‘Made in Erbil’in bir marka olacağına inancımız sonsuz” diyorlar.
Erbil’deki Hipster’lar fotoğraf çekimlerinde Kuzey Irak Kürt Yönetimi’nin bayrağını da kullanıyor.
Mr. Erbil’in vitrini, iklimi tersini gösterebilir, fakat kurucuların iddiası modern Kürt erkeğini değil, kadınını tüm dünyaya tanıtmak: “Dünyada Kürt bölgesindeki kadınların evlere kapatıldığına, toplumda hiç var olmadığına dair bir kanı var. Çıkış noktamız bu yanlış imajı yıkmak, dünyaya Kürt kadınlarının modern gerçek yüzünü göstermek.”
Instagram’da ‘#tbt’ etiketiyle, nostaljik paylaşımlarla kutlanan perşembe günleri, Mr. Erbil için ülkenin ilham verici kadın yüzlerini anlatma zamanı.
Son ‘perşembe’ konuklarından Lelan Sarhang, Erbil’de bir moda danışmanı. Tarzı, duruşu ilham verici. Bir başka perşembe ilham da ‘A Journey to Kurdistan’ (Kürdistan’a Bir Yolculuk) kitabının yazarı Ruwayda Mustafa. Aynı zamanda ülkedeki Kürt ebeveynlere yönelik açtığı blog’u ‘Kurdish Mother’ (Kürt Anne) üzerinden çocukları modern bir perspektifle yetiştirmenin inceliklerini anlatıyor.
Sırada kadın fotoğrafçılarla çalışacakları moda çekimleri, ‘kadın hakları’ temalı konferanslar, atölyeler ve moda birliktelikleri var.
Mr. Erbil, şu ana kadar Erbil’den çıkmış en ‘viral’, en ‘şık’ kadın hakları savunucuları. “Feminist misiniz?” sorusuna karşılık “Hayır, biz centilmeniz” demeyi ve ‘centilmenliğin yazılmamış ya da unutulmuş kuralları’nı hatırlatmayı tercih eden bir ekip bu: “Centilmenlik bir davranış biçimi değil, karakter ruhu olmalı; sadece hareketlerine değil hayat felsefene yansımalı. Bir kafede nasıl oturduğun (yayılmadan, dik), başkalarıyla nasıl konuştuğun (ağzını yaymadan, tane tane) ve çevrende olan bitene karşı ne kadar duyarlı olduğunla ilgilidir centilmenlik.”
Bir ‘ilgi çekme’ projesi
Ekip, Instagram ahalisine Kürt bölgesindeki sokak modasını ve bakımlı/şık Kürt erkeklerini takdim ediyor. Ancak ‘hipster’ olarak anılmaktan rahatsızlar: “Hipster olarak anılma gibi bir amacımız olmadı hiç. Biz sadece kendi tarzımızı ortaya koymak istedik.” Ancak ‘hipster arkadaş’larla bir alıp veremedikleri yok: “Ne güzel, onlar da kendi tarzlarını yansıtıyorlar. Ama bizim tarzımız da sloganımız da başka: Keep Calm and Trust Peshmerga!” (Sakin kal ve Peşmerge’ye güven!)