Soba ve şofben zehirlenmesine oksijen tedavisi

Hiperbarik tıp uzmanı Doç. Dr. Emin Elbüken ‘‘Acil servisteki doktor bu yöntemi biliyorsa kazazede kurtulur, bilmiyorsa ölür’’ dedi.

Türkiye'nin ilk sualtı ve hiperbarik tıp uzmanı Doç. Dr. Emin Elbüken, karbonmonoksit gibi zehirleyici gazlara maruz kalanların ilkyardımdan sonra mutlaka hiperbarik oksijen tedavisi görmeleri gerektiğini söyledi. Karbonmonoksitin oksijene oranla 250 kat daha büyük güçle hücrelere tutunduğunu belirten Doç. Dr. Elbüken ‘‘Zehirleyici gaz moleküllerinin hücreden sökülüp yerlerine oksijen girmesini sağlamak için hastaya basınç altında saf oksijen solutulması gerekir’’ dedi. Hiperbarik oksijen tedavisinin az bilindiğini vurgulayan Doç. Dr. Elbüken şöyle konuştu:

‘‘Acil servisteki doktor bu tedaviyi biliyorsa kazazede kurtuluyor. Bilmiyorsa ölüyor. Doktorların eğitilmesi, sağlık il müdürlüklerinin uyarılması lazım. Bize komada gelip daha tedaviye aldığımız ilk seansta gözünü açan, tedaviden sonra kalkıp yürüyek giden çok sayıda hastamız oldu. Hastanın en kısa sürede getirilmesi ve basınç odası alınması çok önemli.’’

Doç. Dr. Elbüken'in verdiği bilgiye göre, kokusuz ve renksiz olması nedeniyle karbonmonoksitin zehirleyici etkisi çoğu kez fark edilmiyor. Gazın solunmasıyla birlikte uyku hali başlıyor ve bu süreç ölümle sonuçlanıyor. Sağlık merkezlerine kaldırılan hastalara ilk yapılan müdahalede solunum yolları açılıp serumla kanları temizlenilmeye çalışılıyor. Doç. Elbüken, ‘‘Bu önlemlerle hasta ölümden dönse bile sakat kalır, bakıma muhtaç hale gelir’’ dedi.

Hiperbarik tedavide hastaların ortalama günde ikişer saatten 10 gün boyunca saf oksijen soluması sağlanıyor. Tedavi sonucu sersemlik hali, dengesizlik, yürüme sarhoşluğu, hatırlayamama gibi belirtiler ortadan kaldırılıyor.

İstanbul'da İstanbul Tıp Fakültesi, Haydarpaşa GATA ile 4 özel hiperbarik oksijen tedavisi merkezi bulunuyor. 2 merkez de ruhsat için Sağlık İl Müdürlüğü'ne başvuruda bulundu. İstanbul dışında Ankara GATA'da, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na İzmir ve Bodrum basınç odaları var. Doç. Dr. Elbüken, bu merkezlerin Türkiye'ye homojen olarak dağıtılması ve yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor.

İLKYARDIMDA NE YAPMALI

Tüp gaz, egzoz, duman ve diğer zehirli gazların solunmasına bağlı zehirlenme, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, kendinden geçme, bulantı-kusma, deride renk değişimi gibi belirtilerle kendini belli eder. İlkyardım için:

Öncelikle kaynağı kapatın, Havalandırma sağlayın. Kişiyi temiz havaya çıkarın,

Yüzüne su serpin, kollarını açıp kapayın,

Gerekiyorsa suni solunum ve kalp masajı yapın,

Mutlaka hastaneye, oradan hiberbarik oksijen merkezine götürün.