Oluşturulma Tarihi: Eylül 25, 2006 00:00
İki hafta önce İspanya moda sektörünün kendini gösterdiği geleneksel moda haftası çok konuşuldu. Hayır, dahice kreasyonlar yüzünden değil, Madrid Bölge Hükümeti’nin sıfır beden, ya da başka bir deyişle 32 bedenin içine giren mankenlerin podyuma çıkmasını yasaklaması nedeniyle. Bunun ardından Milano valisi de moda haftasında aynı yasağı uygulayacağını söyledi.
Önümüzdeki günlerde gerçekleşecek Edinburg moda haftası da yasağa katıldı. Londra Haftası’na katılan modacılar ise yasağa karşı çıktı ve istedikleri mankenleri kullanacaklarını açıkladı. Modacıların karşı çıktığı, bakanların desteklediği sıska mankenlere podyum yasağı tartışması giderek hararetlendi. İşte dünyanın moda merkezlerinin, gazeteci ve psikiyatrların katıldığı tartışmanın özeti.
Geçen hafta İspanya’nın başkeni Madrid’de 44’üncüsü düzenlenen Pasarela Cibeles moda haftasında tasarımlardan çok mankenlerin beden ölçüleri konuşuldu. Çünkü Madrid Bölge Hükümeti’nin aşırı zayıf mankenlerin Pasarela Cibeles’te podyuma çıkmasını yasakladı. Moda haftasının sponsorlarından Madrid Bölge Hükümeti, anoreksiyle mücadele için çıkarılmış bir bölgesel yönetmeliğe göre podyuma çıkacak 68 mankeni ölçümden geçirdi. İspanya Endokrinoloji ve Beslenme Derneği için gönüllü çalışan doktorların yaptığı ölçümden sonra beş mankenin podyuma çıkması yasaklandı. Çünkü bu beş kadının Beden Kitle Endeksleri (BKE) bölgesel yönetmelikteki 18 sınırının altındaydı.
Aslında, geçen yılki moda haftasından sonra bölge meclisinde hararetli tartışmalar yapılmış ve mankenlerin çoğunun 34 veya 36 beden giymesi eleştirilmişti. Bölge hükümeti 7 Eylül’de yani Pasarela Cibeles’ten bir hafta önce Dünya Sağlık Örgütü’nün kriterlerine dayanan yeni yönetmeliği uygulayacağını duyurmuştu. Bölge hükümeti yetkilisi Concah Guerra gerekçelerini "Moda bir aynadır ve çok sayıda genç kız podyumda gördüklerini taklit ediyor" sözleriyle açıklamıştı. Bu açıklamadan sonra geçen yılki Pasarela Cibeles’e katılan mankenlerin yüzde 30’u otomatik olarak dışarıda kaldı. Tasarımcılar da koleksiyonlarında değişiklik yaptı. Çünkü şova çıkacak kıyafetlerin çoğu 32 ve 34 beden mankenlere göreydi. Tasarımcılar, bu duruma çok tepki gösterdiler elbette.
Bu yasak Madrid Moda Haftası’nı bir anda dünya gündemine de soktu. Paris, New York ve Milano’daki moda haftalarının gölgesinde kalan Pasarela Cibeles geçen yıllara göre daha büyük bir ilgi gördü. Geçen yıl 60 gazeteci podyumu izlerken bu yılki sayıları 100’dü. Pasarela Cibeles’in yöneticisi Leonor Perez Pita bundan son derece memnundu. "Bu kararın bir ilk olmasından dolayı çok mutluyum. Diğer defilelerin de bizi taklit etmesini bekliyorum."
BEDEN KİTLE ENDEKSİ 18’DEN DÜŞÜK OLMAYACAKDünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlıklı bir insanın beden kitle endeksi (BKE) en az 18 olmalı. BKE, kilo boyun karesine bölünerek hesaplanıyor. Buna göre 1.80 metrelik bir mankenin en az 59 kilo olması gerekiyor. Bu 18 BKE kriteri yaygınlaşırsa ünlü mankenlerden Kate Moss, Gisele Bundchen ve Esther Canadas’ın işsiz kalması muhtemel. Çünkü Kate Moss’un beden kitle endeksi 15, Canadas’ınki 14, Bundchen’inki 16.
PARİS
Zevklere ve renklere kural konmazMadrid’deki beden ölçüsü sınırlaması Fransa’da moda sektörünün ileri gelenlerinin tepkisini çekti. Fransa Moda Federasyonu’nun başkanı Didier Grumbach "Zevklere ve renklere kural getirilemez" diyerek gelecek hafta başlayacak Parisa moda haftası öncesi tavrını ortaya koydu. "Jean-Paul Gaultier defilesine şişmanları almak istiyorsa bunu yasaklamayız. Galliano podyuma güzel olmayan kişileri çıkarırsa kimse ona bir serzenişte bulunmaz. Hangi tip mankene ihtiyaç duyduğuna tamamen kendi karar verir. Fransa’da böyle bir önlem alırsanız herkes dalga geçer."
Contrebande mankenlik ajansından Sylvie Fabregon ise böyle bir yasağın sadece mankenleri ekmek parasından edeceği görüşünde: "Bunun yerine moda dergilerinde ’ne kadar çirkin’ gözüküyorlar diyerek kızları yaz öncesi 5-6 kilo vermeye teşvik etmeye bir son vermek gerekir."
NEW YORK
Skandal bir kararMadrid’de zayıf mankenlere getirilen sınırlama ABD’de pek sempatiyle karşılanmadı. Amerika Moda Tasarımcıları Konseyi CFDA’nın başkanı Stan Herman tepkisini göstermekten çekinmedi. "Bu karar birini şişman olduğu için yasaklamakla aynı şey olur. Aramızda böyle bir konuyu tartışmadık, hatta gündeme bile gelmedi." Herman’a göre bazı hallerde önlem almak lazım ama zayıflık konusu bir önlem gerektirmiyor. "Birkaç yıl önce bazı mankenler kokainle yakalanmıştı. Basın da bu kokain konusundan çok bahsedince durumu ciddiye aldık. Uyuşturucu kullanmış hiç kimse kulise alınmıyordu." Herman’ın asıl endişesi ise zayıflık konusunda yeni bir ayrımcılığın yayılması. "ABD’de her yerde ayrımcılığa uğrayabilirsiniz. Belli kişiler sizi sürekli takip eder."
New York’un ünlü mankenlik ajanslarından Elite’in müdürü Cathy Gould da yasağa karşı: "Bu, skandal bir karar. Güzel ve sağlıklı kızlara önem vermek istediklerini anlıyorum ama tasarımcıların özgürlüğü nerede?"
İKİ HAFTA AÇ KALMIŞTI YİNE DE ZAYIFLA DİYORLARDI
Amerikalı Kate Dillon, Vogue, Allure ve Elle gibi moda dergilerine kapak olan bir mankendi. Zayıf kalmak için bazen haftalarca sadece meyve yiyor, su içiyordu. Buna rağmen ajansı, ona hálá 6 kilo fazlası olduğunu ve hemen zayıflamasını söylüyordu. Bunun üzerine meyve yemeyi de bıraktı. İki haftalık açlığın üstüne çıktığı bir defileden sonra Harper’s Bazaar dergisi muhabiri, Dillon’a ne kadar muhteşem göründüğünü söyledi. Fakat vücudu aynı fikirde değildi. Panik atakları nedeniyle gittiği doktor kilo almazsa bedeninde geri dönülmez arazlar çıkacağını söyledi. Bu uyarı onu ürkütmüştü. Birkaç kilo aldığında, ajansı "Dev gibi ve rezalet" göründüğünü söyleyip ona kapıyı gösterdi. Dillon şu anda büyük beden kıyafetler üreten markalara fotomodellik yapıyor.
AMANSIZ DİYET YÜZÜNDEN AMELİYAT MASASINA DÜŞTÜ
Benzer bir olay bir terlik markasının tanıtımı için geçen yıl Türkiye’ye gelen manken Carrie Otis’in de başından geçti. Newsweek dergisine verdiği röportajda, Otis 17 yıl anoreksiyayla savaştım, dedi. 37 yaşındaki Otis zayıf kalmak için kahve ve salatayla yaşıyor, hatta yardımcı olacağını düşündüğü için müshil ve kokain bile kullanıyordu. Amerikan Sports Illustrated dergisinden kapak olması için teklif alınca çok heyecanlandı. Çünkü bu derginin kapağına çıkan en yaşlı manken olacaktı. Yine ölüm diyetlerinden birine başladı. Ayrıca günde dört saat ağır spor yapıyordu. Çekimden kısa süre sonra kendisini hastanede buldu. Doktoruna göre yetersiz beslenme nedeniyle kalbinde üç delik vardı. Hemen ameliyat edildi. Ardından psikoterapi gördü. Şimdi yeme bozukluğuna sahip genç kızlar için destek grupları oluşturan bir dernek kurdu.
PODYUMA İLK KEZ ÇIKTI İNER İNMEZ KALPTEN ÖLDÜ
22 yaşındaki Uruguaylı manken Luisel Ramos’un tek isteği Brezilyalı Gisele Bundchen gibi ünlü olmaktı. Boyu 1.80, kilosu 62’ydi. Ajansı ünlü bir manken olabilmesi için önce zayıflaması gerektiğini söyledi. Ramos da sadece salata ve diyet kolayla besleniyordu. Üç ay sonunda 50 kiloya düşmüş ama teklifi de almıştı. 2 Ağustos’ta Uruguay’ın başkenti Montevideo’da Radisson otelindeki defileyi ailesi de izleyecekti. Podyuma çıktı, yürüyüşünü yaptı, büyük alkışlarla kulise uğurlandı. İstediği olmuştu. Ama sadece birkaç dakika için. Kendini iyi hissetmediğini söyleyip soyunma odasında bayıldı. Yetersiz beslenme nedeniyle kalbi zayıf düşmüştü ve kriz geçirdi. Ölüm haberini alan babası Luis Ramos, kızının iki haftadır ağzına doğru düzgün tek bir lokma koymadığını söyledi.