Şeyh Fettah’ın çocukları
Güncelleme Tarihi:
Yeşim ÇOBANKENT
Oluşturulma Tarihi: Eylül 14, 2008 00:00
Grup Debu üyelerinin hepsi Amerikalı. Kimi Teksas, kimi Michigan doğumlu. İslam aleminde pop star muamelesi görüyorlar. Grubun fikir babası, gizemli sufi Şeyh Fettah. Bu grup da Arnavutluk’tan Kanada’ya bütün dünyayı dolaşıp Şeyh Fettah’ın şarkılarını söylüyor ama İbrahim Tatlıses hayranı şeyh ortalarda hiç görünmüyor. Grubu İstanbul’da dinledik, konser sonrasında konuştuk.
Bu Türkiye’ye üçüncü gelişi Grup Debu’nun. Ramazan dolayısıyla Feshane’de bir konser verdikten sonra, yaşadıkları Endonezya’ya döndüler. Debu sadece bir müzik grubu değil, 60 kişilik bir topluluğun, bir komünün gözbebeği. Kendi deyimleriyle kocaman bir ailenin müzikal temsilcileri. Bu ailenin özelliği hepsinin Amerikalı olması, sonradan İslamiyet’i seçmesi ve 11 Eylül’den sonra Teksas’tan Endonezya’ya göç etmeleri. Kan bağıyla akraba olmayanlar da evlilik yoluyla katılmış bu büyük aileye. Hem Grup Debu’nun hem de 60 kişilik topluluğun tam çekirdeğinde Şeyh Fettah duruyor. Aynı zamanda, Debu’nun lideri Mustafa Davut’un ve grup üyesi kardeşleri Nesim, Selim, Davut’un da babası. Zaten grup sadece Şeyh Fettah’ın felsefesini içeren şarkıları seslendiriyor.
25 YAŞINDA MÜSLÜMAN OLDU
Şeyh Fettah’tan bahsetmeden Debu’yu anlatmak hem çok zor. Şu an 60 yaşında olan Şeyh Fettah, Portland’lı bir Amerikalı WASP (Beyaz, Anglosakson, Protestan) olarak doğdu. Hem annesi hem de babası Protestan rahibiydi. Portland Oregon Üniversitesi’nde Ortadoğu Araştırmaları okurken 25 yaşında Müslüman oldu. Etrafındaki insanları etkileyerek onların da Müslüman olmasını sağladı. 90 yaşındaki kayınvalidesi bile ölmeden iki ay önce Müslüman oldu.
Bundan 35 yıl önce bir süre Mersin’de bir tekkede de yaşayan Şeyh Fettah kendini bir "sufi mutasavvıf" olarak tanımlıyor ve çok iyi Türkçe biliyor. İngilizce’nin yanı sıra Malayca, Türkçe, Arapça, Farsça, Bahasa (Endonezya dili), Hindu, İtalyanca, Çince, İspanyolca gibi 13 dilde şiir yazıyor. Hep geri planda kalmayı tercih ediyor, fotoğraf bile çektirmiyor. Sadece yedi yıl önce El Cezire televizyonuna bir röportaj vermiş, o kadar.
TEKSAS’TAN CAKARTA’YA GÖÇ
Şeyh Fettah ve 60 kişilik "büyük ailesi" uzun yıllar Oregon, Michigan ve Teksas’ta yaşadı. Bir ara bütün komün Dominik Cumhuriyeti’ne göçtü. Ama dokuz yıl önce, yani 11 Eylül’ü izleyen günlerde Endonezya’ya gitmeye karar verdiler. Şeyh Fettah’ın oğlu Mustafa Davut "Ezan sesi duyulan bir memlekete yerleşmeye karar verdik" diyor. "Kendimizi sürgüne gitmiş gibi hissetmedik hiç." Pasaportunu taşıdıkları ABD’de Müslüman olarak yaşamanın zor olduğunu düşünüyor Mustafa Davut: "Çünkü izole bir hayat sürmek zorunda kalıyorsunuz, halbuki Endonezya’da mutluyuz. Endonezya da Türkiye gibi İslamiyet konusunda çok katı değil. Başı açık kadınlar da var, dindarlar da..."
ABD’de hiç konser vermemiş Debu, oysa Endonezya’da pop starı muamelesi görüyorlar. Kanada, Fransa, Dubai, İngiltere, Fas, Arnavutluk, Umman, Malezya, İran ve Türkiye gibi ülkelerde 450 konser verdiler. Mısır’daki konserlerini 20 bin kişi izliyor, Çin’de bile hayranları var.
BABADAN OĞULA "YOLDAKİ TOZ"
Uzun sarı saçlarını atkuyruğu yapmış Mustafa Davut, hem grubun sözcüsü hem babası Şeyh Fettah’ın temsilcisi. Güleryüzlü ve şakacı bir genç adam. Teksas aksanıyla İngilizce konuşuyor. Endonezya dilinde "toz" anlamına gelen Grup Debu’nun, babasının yıllar önce kurduğu "Dust on the Road" (Yoldaki Toz) grubunun doğal bir uzantısı olduğunu söylüyor: "Dünya müziği yapıyoruz. Bizim için mesaj önemli: İslami kodlar taşıyan ve Allah aşkını anlatan mesajlar veriyoruz."
Babaları Şeyh Fettah büyük bir İbrahim Tatlıses hayranı olduğu için onu dinleyerek büyümüş Mustafa Davut ve hálá da çok seviyor. Gırtlak numaralarına bayılıyor. Hayatı boyunca hiç Amerikan pop müziği dinlememiş, "Babam bizi bu tür yozluklardan korudu" diyor. Yine de ileriki yaşlarda Bob Dylan’ı keşfetmiş, onun şarkı yazma matematiğini çok takdir ediyor.
Debu Grubu’ndaki herkes birkaç enstrümanı birden çalıyor ve ellerinden çok iş geliyor. Mesela Mustafa aynı zamanda grubun idari işlerini üstlenmiş. Kardeşi Selim video kliplerini çekip montajlarını yapıyor. Ablaları Nesim de grubun kostümlerinden sorumlu. Bunca popülerliğe rağmen Mustafa’nın hayalleri müzikle sınırlı değil: "Günün birinde Amerika’ya dönmek istiyorum. Bir çiftliğe yerleşerek at terbiyecisi olacağım."
BİRİ HARİÇ HEPSİ AMERİKA’DA DOĞDU
Debu üyeleri -biri hariç- Amerika’da doğdular ama müziğe Endonezya’daki Makassar Üniversitesi’nde okurken başladılar. 2003’te Endonezya dilindeki ilk albümleri Mabuk Cinta’yı (Aşk Sarhoşu) çıkardılar. Bunu 2004’teki Makin Mabuk (Daha da Sarhoş) ve 2006’da Nyawa dan Cinta (Ruh ve Aşk) izledi. Geçen yıl da Türkçe albüm "Hep Beraber"i çıkardılar.
BİRKAÇ İŞ BİRDEN YAPIYORLAR
Birinci sıra, soldan sağa: Endonezyalı Lokman Zekeriya (28) vokal yaparken, vatandaşı Abdül Vahap (22) perküsyon ve marawi çalıyor. Oregonlu Muhammet Salim Davut (22) flüt, bas ve perküsyon çalıyor. Grubun lideri Mustafa Davut (27) besteci ve ut çalıyor. Basçı Mücahit Abdullah (30) müzik dersi veriyor. Davut Davut (20) davul çalıyor, blues ve flamenko gitarla ilgileniyor. İkinci sıra, soldan sağa: Arp, kanun ve tamburin çalan Leyla Wafiyah (39) Washington’dan. Fatma Hüsniye (21) Teksas doğumlu ve İtalyan-Çin kökenli. Grubun kıyafetlerinden sorumlu Nesim Nahid DeVoe Davut (32) Washington doğumlu. Perküsyon çalıyor, aynı zamanda ebe. Necma Hakime (39) Oklahoma doğumlu. Şeyh Fettah’ın sonelerinden bestelediği bir albüm hazırlıyor.
25 YAŞINDA MÜSLÜMAN OLDU
Şeyh Fettah’tan bahsetmeden Debu’yu anlatmak hem çok zor. Şu an 60 yaşında olan Şeyh Fettah, Portland’lı bir Amerikalı WASP (Beyaz, Anglosakson, Protestan) olarak doğdu. Hem annesi hem de babası Protestan rahibiydi. Portland Oregon Üniversitesi’nde Ortadoğu Araştırmaları okurken 25 yaşında Müslüman oldu. Etrafındaki insanları etkileyerek onların da Müslüman olmasını sağladı. 90 yaşındaki kayınvalidesi bile ölmeden iki ay önce Müslüman oldu.
Bundan 35 yıl önce bir süre Mersin’de bir tekkede de yaşayan Şeyh Fettah kendini bir "sufi mutasavvıf" olarak tanımlıyor ve çok iyi Türkçe biliyor. İngilizce’nin yanı sıra Malayca, Türkçe, Arapça, Farsça, Bahasa (Endonezya dili), Hindu, İtalyanca, Çince, İspanyolca gibi 13 dilde şiir yazıyor. Hep geri planda kalmayı tercih ediyor, fotoğraf bile çektirmiyor. Sadece yedi yıl önce El Cezire televizyonuna bir röportaj vermiş, o kadar.
TEKSAS’TAN CAKARTA’YA GÖÇ
Şeyh Fettah ve 60 kişilik "büyük ailesi" uzun yıllar Oregon, Michigan ve Teksas’ta yaşadı. Bir ara bütün komün Dominik Cumhuriyeti’ne göçtü. Ama dokuz yıl önce, yani 11 Eylül’ü izleyen günlerde Endonezya’ya gitmeye karar verdiler. Şeyh Fettah’ın oğlu Mustafa Davut "Ezan sesi duyulan bir memlekete yerleşmeye karar verdik" diyor. "Kendimizi sürgüne gitmiş gibi hissetmedik hiç." Pasaportunu taşıdıkları ABD’de Müslüman olarak yaşamanın zor olduğunu düşünüyor Mustafa Davut: "Çünkü izole bir hayat sürmek zorunda kalıyorsunuz, halbuki Endonezya’da mutluyuz. Endonezya da Türkiye gibi İslamiyet konusunda çok katı değil. Başı açık kadınlar da var, dindarlar da..."
ABD’de hiç konser vermemiş Debu, oysa Endonezya’da pop starı muamelesi görüyorlar. Kanada, Fransa, Dubai, İngiltere, Fas, Arnavutluk, Umman, Malezya, İran ve Türkiye gibi ülkelerde 450 konser verdiler. Mısır’daki konserlerini 20 bin kişi izliyor, Çin’de bile hayranları var.
BABADAN OĞULA "YOLDAKİ TOZ"
Uzun sarı saçlarını atkuyruğu yapmış Mustafa Davut, hem grubun sözcüsü hem babası Şeyh Fettah’ın temsilcisi. Güleryüzlü ve şakacı bir genç adam. Teksas aksanıyla İngilizce konuşuyor. Endonezya dilinde "toz" anlamına gelen Grup Debu’nun, babasının yıllar önce kurduğu "Dust on the Road" (Yoldaki Toz) grubunun doğal bir uzantısı olduğunu söylüyor: "Dünya müziği yapıyoruz. Bizim için mesaj önemli: İslami kodlar taşıyan ve Allah aşkını anlatan mesajlar veriyoruz."
Babaları Şeyh Fettah büyük bir İbrahim Tatlıses hayranı olduğu için onu dinleyerek büyümüş Mustafa Davut ve hálá da çok seviyor. Gırtlak numaralarına bayılıyor. Hayatı boyunca hiç Amerikan pop müziği dinlememiş, "Babam bizi bu tür yozluklardan korudu" diyor. Yine de ileriki yaşlarda Bob Dylan’ı keşfetmiş, onun şarkı yazma matematiğini çok takdir ediyor.
Debu Grubu’ndaki herkes birkaç enstrümanı birden çalıyor ve ellerinden çok iş geliyor. Mesela Mustafa aynı zamanda grubun idari işlerini üstlenmiş. Kardeşi Selim video kliplerini çekip montajlarını yapıyor. Ablaları Nesim de grubun kostümlerinden sorumlu. Bunca popülerliğe rağmen Mustafa’nın hayalleri müzikle sınırlı değil: "Günün birinde Amerika’ya dönmek istiyorum. Bir çiftliğe yerleşerek at terbiyecisi olacağım."
BİRİ HARİÇ HEPSİ AMERİKA’DA DOĞDU
Debu üyeleri -biri hariç- Amerika’da doğdular ama müziğe Endonezya’daki Makassar Üniversitesi’nde okurken başladılar. 2003’te Endonezya dilindeki ilk albümleri Mabuk Cinta’yı (Aşk Sarhoşu) çıkardılar. Bunu 2004’teki Makin Mabuk (Daha da Sarhoş) ve 2006’da Nyawa dan Cinta (Ruh ve Aşk) izledi. Geçen yıl da Türkçe albüm "Hep Beraber"i çıkardılar.
BİRKAÇ İŞ BİRDEN YAPIYORLAR
Birinci sıra, soldan sağa: Endonezyalı Lokman Zekeriya (28) vokal yaparken, vatandaşı Abdül Vahap (22) perküsyon ve marawi çalıyor. Oregonlu Muhammet Salim Davut (22) flüt, bas ve perküsyon çalıyor. Grubun lideri Mustafa Davut (27) besteci ve ut çalıyor. Basçı Mücahit Abdullah (30) müzik dersi veriyor. Davut Davut (20) davul çalıyor, blues ve flamenko gitarla ilgileniyor. İkinci sıra, soldan sağa: Arp, kanun ve tamburin çalan Leyla Wafiyah (39) Washington’dan. Fatma Hüsniye (21) Teksas doğumlu ve İtalyan-Çin kökenli. Grubun kıyafetlerinden sorumlu Nesim Nahid DeVoe Davut (32) Washington doğumlu. Perküsyon çalıyor, aynı zamanda ebe. Necma Hakime (39) Oklahoma doğumlu. Şeyh Fettah’ın sonelerinden bestelediği bir albüm hazırlıyor.