Sesimiz gür yolumuz uzun
Güncelleme Tarihi:
Suat KAVUKLUOĞLU
Oluşturulma Tarihi: Mart 11, 2006 00:00
Devlet sanatçısı ve besteci Prof. Dr. Nevzad Atlığ’ın sanat danışmanlığını üstlendiği Áváze, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğrencileri, mezunları ve öğretim üyelerinden oluşan 14 kişilik bir kadınlar topluluğu. Áváze, "gür ses" anlamına geliyor. Geçen yıl kuruldu.
Topluluk, müzik tarihinde Harem-i Hümayun’daki müzisyen kalfalardan hanendelere, kadın bestecilere uzanan geleneğin önemini vurgulamayı amaçlıyor. Áváze, pazartesi akşamı Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda vereceği ilk konserinde Dede Efendi’nin 16 eserini seslendirecek.
Bu yazıya, önce kadının Türk musiki tarihindeki yerini anlatarak başlamak lazım. Kapalı ve erkek egemen bir toplum olmasına rağmen, Osmanlı’daki kadın müzisyenlerin gücü hiç yabana atılacak gibi değil. Áváze’nin sanat danışmanı Prof. Dr. Nevzad Atlığ, Osmanlı’da kadınların icrayla yetinmeyip beste de yaptığını anlatıyor:
"Musiki sanatımız Osmanlı’daki Enderun mekteplerinde ve büyük şehirlerin konaklarında kendini göstermiş. Sarayı düşünecek olursak, Enderun’daki hocaların teşvikiyle haremde musiki çalışmaları sürdürülmüş. Konaklarda da ud, tambur ve kanun çalan kadınlara rastlıyoruz. O dönemlerde çok önemli üç kadın besteciyi mutlaka anmak lazım: 3. Selim döneminde Dilhayat Hanım, ondan yüz yıl sonra yaşayan Leyla (Saz) Hanım ve 20. asrın ilk yarısında Faize Ergin. Üçü de yaşadıkları dönemin erkek bestekarlarıyla aynı seviyeye çıkabilmiş sanatçılar."
Eskiden çeşitli nedenlerle kurulmuş kadın toplulukları da karşımıza çıkmıyor değil. Ama geçtiğimiz sene kurulan Áváze’nin onlardan bir farkı var. Topluluğun üç kurucusu; Nilgün Doğrusöz, Nermin Kaygusuz ve Şerife Güvençoğlu aynı zamanda İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğretim üyesi. Üç akademisyen, eğlence müziği yapmadıklarını, hanendeleriyle sazendeleri kadınlardan oluşan nadir bir topluluk olduklarını söylüyor. Nevzad Atlığ bu özelliği vurguluyor: "Geçmişte TRT’nin kadın Türk Müziği toplulukları vardı. Ama onlara genelde erkek müzisyenler eşlik ederdi. Áváze, tamamen kadın icracı ve enstrümantalistlerden oluşuyor."
MÜZİĞİ ADABIYLA YAŞATIYORUZ
Nilgün Doğrusöz grubun temellerinin geçen senenin mayıs ayında atıldığını anlatıyor. "Ekibi oluştururken çok seçici davrandık. Hem halen öğrencimiz olanları taradık, hem de eski öğrencilerimizden kimler olabilir diye düşündük."
Sonunda İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğrencileri, mezunlar ve öğretim üyelerinden oluşan bir ekip kurulmuş. Grubun ismini öneren, Nilgün Doğrusöz. Anlamını da o açıklıyor: "Áváze yüksek ses demek. Kadın sesi tiz olduğu için de bu isim bize çok yakışıyor."
Amaçları grubu olabildiğince uzun yıllar yaşatmak. İlk iki konserin repertuvarları belirlenmiş, sonraki projeler için çalışmalar sürüyor.
İLK KONSER DEDE EFENDİ ANISINA
Áváze Topluluğu, ilk konserini 13 Mart Pazartesi akşamı Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda verecek. Saat 20.00’de başlayacak konserde, doğum günü şerefine klasik müzik tarihimizin önemli bestecisi Hammamizáde İsmail Dede Efendi’nin 16 eseri seslendirilecek. Aslında ocak ayında yapılması planlanan ama hava koşulları nedeniyle ertelenen konserin biletlerini AKM ve CRR gişelerinden ve Biletix’ten temin edebilirsiniz.
Topluluk, önümüzdeki yıl Kadınlar Günü’nde verecekleri özel konser için şimdiden hazırlıklara başladı. Üç kadın bestekar, 3. Selim döneminden Dilhayat Hanım, ondan yüz yıl sonra yetişmiş Leyla (Saz) Hanım ve 20. asrın ilk yarısında yaşamış Faize Ergin’in eserlerinden oluşacak bu konserle, bu üç önemli bestekarı anacaklar.
KLASİK TÜRK MÜZİĞİ KADINLAR TOPLULUĞU ÁVÁZE
(Soldan sağa, arka sıra)
Nilgün Doğrusöz: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda doçent, Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı Başkanı ve müdür yardımcısı. Özgül Özbilen: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler Bölümü mezunu. İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde sanatta yeterlik eğitimi görüyor. YTÜ Sanat Tasarım Fakültesi Araştırma Görevlisi. Sinem Özdemir: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler mezunu. Müzikoloji Bölümü’nde doktora öğrencisi. Şerife Güvençoğlu: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda yardımcı doçent. Ses Eğitimi Bölümü TSM Ana Sanat Dalı Başkanı. Merve Utandı: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler Mezunu. Müzik öğretmenliği yapıyor. Safiye Ayla ses yarışması birincisi. Tamara K. Aykar: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü mezunu. Müzik öğretmenliği yapıyor. Ayşegül Keskinkılıç: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü 2. sınıf öğrencisi. Aslıhan Erkişi: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü 2. sınıf öğrencisi.
(Soldan sağa, ön sıra)
Nermin Kaygusuz: Kemençe çalıyor. İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda doçent. Temel Bilimler Bölüm Başkanı. Ayşegül K. Toksoy: Kanun çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Kompozisyon Bölümü mezunu. İTÜ’de Sanatta Yeterlik eğitimi alıyor. İTÜ Devlet Konservatuvarı’nda araştırma görevlisi. Buse Sever: Ud çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Çalgı Eğitim Bölümü Lisans öğrencisi, TRT İstanbul Radyosu’nda akitli sanatçı. Pelin Başar: Ney çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğrenci. Betül Şirin: Viyolonsel çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı mezunu. İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans yaptı. TRT İstanbul Radyosu’nda akitli sanatçı.
Bu yazıya, önce kadının Türk musiki tarihindeki yerini anlatarak başlamak lazım. Kapalı ve erkek egemen bir toplum olmasına rağmen, Osmanlı’daki kadın müzisyenlerin gücü hiç yabana atılacak gibi değil. Áváze’nin sanat danışmanı Prof. Dr. Nevzad Atlığ, Osmanlı’da kadınların icrayla yetinmeyip beste de yaptığını anlatıyor:
"Musiki sanatımız Osmanlı’daki Enderun mekteplerinde ve büyük şehirlerin konaklarında kendini göstermiş. Sarayı düşünecek olursak, Enderun’daki hocaların teşvikiyle haremde musiki çalışmaları sürdürülmüş. Konaklarda da ud, tambur ve kanun çalan kadınlara rastlıyoruz. O dönemlerde çok önemli üç kadın besteciyi mutlaka anmak lazım: 3. Selim döneminde Dilhayat Hanım, ondan yüz yıl sonra yaşayan Leyla (Saz) Hanım ve 20. asrın ilk yarısında Faize Ergin. Üçü de yaşadıkları dönemin erkek bestekarlarıyla aynı seviyeye çıkabilmiş sanatçılar."
Eskiden çeşitli nedenlerle kurulmuş kadın toplulukları da karşımıza çıkmıyor değil. Ama geçtiğimiz sene kurulan Áváze’nin onlardan bir farkı var. Topluluğun üç kurucusu; Nilgün Doğrusöz, Nermin Kaygusuz ve Şerife Güvençoğlu aynı zamanda İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğretim üyesi. Üç akademisyen, eğlence müziği yapmadıklarını, hanendeleriyle sazendeleri kadınlardan oluşan nadir bir topluluk olduklarını söylüyor. Nevzad Atlığ bu özelliği vurguluyor: "Geçmişte TRT’nin kadın Türk Müziği toplulukları vardı. Ama onlara genelde erkek müzisyenler eşlik ederdi. Áváze, tamamen kadın icracı ve enstrümantalistlerden oluşuyor."
MÜZİĞİ ADABIYLA YAŞATIYORUZ
Nilgün Doğrusöz grubun temellerinin geçen senenin mayıs ayında atıldığını anlatıyor. "Ekibi oluştururken çok seçici davrandık. Hem halen öğrencimiz olanları taradık, hem de eski öğrencilerimizden kimler olabilir diye düşündük."
Sonunda İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğrencileri, mezunlar ve öğretim üyelerinden oluşan bir ekip kurulmuş. Grubun ismini öneren, Nilgün Doğrusöz. Anlamını da o açıklıyor: "Áváze yüksek ses demek. Kadın sesi tiz olduğu için de bu isim bize çok yakışıyor."
Amaçları grubu olabildiğince uzun yıllar yaşatmak. İlk iki konserin repertuvarları belirlenmiş, sonraki projeler için çalışmalar sürüyor.
İLK KONSER DEDE EFENDİ ANISINA
Áváze Topluluğu, ilk konserini 13 Mart Pazartesi akşamı Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda verecek. Saat 20.00’de başlayacak konserde, doğum günü şerefine klasik müzik tarihimizin önemli bestecisi Hammamizáde İsmail Dede Efendi’nin 16 eseri seslendirilecek. Aslında ocak ayında yapılması planlanan ama hava koşulları nedeniyle ertelenen konserin biletlerini AKM ve CRR gişelerinden ve Biletix’ten temin edebilirsiniz.
Topluluk, önümüzdeki yıl Kadınlar Günü’nde verecekleri özel konser için şimdiden hazırlıklara başladı. Üç kadın bestekar, 3. Selim döneminden Dilhayat Hanım, ondan yüz yıl sonra yetişmiş Leyla (Saz) Hanım ve 20. asrın ilk yarısında yaşamış Faize Ergin’in eserlerinden oluşacak bu konserle, bu üç önemli bestekarı anacaklar.
KLASİK TÜRK MÜZİĞİ KADINLAR TOPLULUĞU ÁVÁZE
(Soldan sağa, arka sıra)
Nilgün Doğrusöz: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda doçent, Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı Başkanı ve müdür yardımcısı. Özgül Özbilen: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler Bölümü mezunu. İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde sanatta yeterlik eğitimi görüyor. YTÜ Sanat Tasarım Fakültesi Araştırma Görevlisi. Sinem Özdemir: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler mezunu. Müzikoloji Bölümü’nde doktora öğrencisi. Şerife Güvençoğlu: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda yardımcı doçent. Ses Eğitimi Bölümü TSM Ana Sanat Dalı Başkanı. Merve Utandı: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Temel Bilimler Mezunu. Müzik öğretmenliği yapıyor. Safiye Ayla ses yarışması birincisi. Tamara K. Aykar: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü mezunu. Müzik öğretmenliği yapıyor. Ayşegül Keskinkılıç: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü 2. sınıf öğrencisi. Aslıhan Erkişi: Solist, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Ses Eğitimi Bölümü 2. sınıf öğrencisi.
(Soldan sağa, ön sıra)
Nermin Kaygusuz: Kemençe çalıyor. İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’nda doçent. Temel Bilimler Bölüm Başkanı. Ayşegül K. Toksoy: Kanun çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Kompozisyon Bölümü mezunu. İTÜ’de Sanatta Yeterlik eğitimi alıyor. İTÜ Devlet Konservatuvarı’nda araştırma görevlisi. Buse Sever: Ud çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Çalgı Eğitim Bölümü Lisans öğrencisi, TRT İstanbul Radyosu’nda akitli sanatçı. Pelin Başar: Ney çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı öğrenci. Betül Şirin: Viyolonsel çalıyor, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı mezunu. İTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde yüksek lisans yaptı. TRT İstanbul Radyosu’nda akitli sanatçı.