OluÅŸturulma Tarihi: Ocak 19, 2002 00:00
Yeni
diyet rehberi, şeker hastalığının önlenmesi ve daha iyi sağaltılabilmesi yanında, bütün dünyada sayıları yüzmilyonları geçen hastaların yaşamını kolaylaştırmayı da amaçlıyor. Yıllardır bir çok şeker hastalığı uzmanı, hastalarına, kandaki şeker düzeyini denetim altında tutmak koşuluyla şekerli yiyecekleri tüketebileceklerini söylüyordu, ama şeker hastalarının yoğunlaşmış karbonhidrat içeren besinleri hiçbir koşulda yememesi gerektiği inancı yine de yaygındı. Önemli olan miktarYeni diyet rehberi, makarna, patates, kek ya da kurabiye gibi karbonhidratlar arasında bir ayrım yapmıyor, ama herkesin meyve ve sebze gibi besleyici gıdalara yönelmesi gerektiğini vurguluyor. Alınacak toplam nişasta ve şeker miktarı, ensülin ya da başka ilaçlar ve jimnastikle dengelendiği ve toplam
günlük kalori miktarı aşılmadığı sürece, arada bir tatlı yenilmesine de izin veriyor. Amerikan Ulusal SaÄŸlık Enstitüleri Åžeker Bölümü Müdürü Dr. Judith Fradkin’e göre, ‘Birçok insan ÅŸeker hastaları için ÅŸekerin en zararlı ÅŸey olduÄŸunu sanıyor ve bu inanç nedeniyle yaÄŸ ya da protein oranı yüksek ve yanlış bir beslenme uygulanıyor.’Raporda, herkesin için geçerli olabilecek tek bir beslenme düzeni önerilemeyeceÄŸi ve bir diyet uzmanına danışarak herkesin kendi koÅŸullarına ve kilo verme, kan basıncını ya da kolesterolü düşürme gibi zorunluluklara uygun bir rejim uygulaması gerektiÄŸi belirtiliyor.Patates=MarsRehber, belli bir besin maddesinin içerdiÄŸi karbonhidratın, tek başına yenildiÄŸinde kan ÅŸekerinin ne kadar arttığını gösteren ÅŸeker içeriÄŸini ise dikkate almıyor. Sözgelimi, fırında piÅŸmiÅŸ bir patatesle bir tek Mars çikolatasının ÅŸeker içeriÄŸi aynı. Yani, tek başına tüketildiÄŸinde her ikisi de kandaki ÅŸeker miktarını aynı oranda yükseltiyor. Bu tür bilgiler, bu besinlerin hangi koÅŸullarda tüketildiÄŸini dikkate almadan, kimini patates yemekten vazgeçmeye, kimini ise ÅŸeker yemeye yöneltiyor. Oysa gerçekte tüketim biçimi, kan ÅŸekeri üzerindeki etkide önemli farklılıklar yaratıyor. Rehber, toplam karbonhidrat miktarı deÄŸiÅŸmedikçe, niÅŸasta ya da ÅŸeker tüketmenin çok önemli bir fark yaratmayacağını söylese de, Amerikan Åžeker Hastalığı BirliÄŸi BaÅŸkanı ve Baltimore’daki Johns Hopkins Tıp Merkezi’nde ÅŸeker uzmanı Dr. Christopher Saudek, kimi besinlerdeki karbonhidrat miktarını belirlemenin güçlüğüne dikkat çekerek tüketicileri uyarıyor. Rehber, kullanılan ÅŸeker ve niÅŸasta türü ile, bunların nasıl bir iÅŸlemden geçtiÄŸi ve piÅŸirilip piÅŸirilmediÄŸi gibi noktaların kan ÅŸekerini etkileyeceÄŸini belirtiyor. YaÄŸ yapıyorRaporun ABD’de kullanımına izin verdiÄŸi dört yapay tatlandırıcı sakarin, aspartam, asesulfam potasyum ve sukraloz. Früktoz’un ise, kalori içeren bir tatlandırıcı ve kandaki ÅŸeker oranını etkilemezken, kandaki yaÄŸ oranını artırabildiÄŸi için tüketiciler uyarılıyor. Kandaki ÅŸeker miktarının yükselmesi kalp krizi, felç ve böbrek, sinir ve kan damarlarına zarar verdiÄŸinden, ÅŸeker hastalığı ileri devrelerinde bedenin belli uzuvlarının kesilmesine neden olabiliyor ve körlükle sonuçlanabiliyor. Bu nedenle ÅŸeker hastalığının saÄŸaltımında ÅŸeker düzeyinin yükselmesine engel olmak gerekiyor. Åžekere karşı jimnastikÅžeker Hastalığı BirliÄŸi bu konuda yeni bir öneri getiriyor: Jimnastik. Orta ağırlıkta bir jimnastik programıyla kan ÅŸekeri düşürülebiliyor ve ensülin bağımlısı hastaların insülin gereksinimi azaltılabiliyor. Öte yandan jimnastik, aşırı yeme nedeniyle kan ÅŸekeri yükselen milyonlarca insanın kilo vermesine de yardımcı olacak bir çözüm. Amerika’daki 16 milyon ÅŸeker hastasının yalnızca bir milyon kadarı pankreasın yeterli insülin üretememesi nedeniyle iÄŸne olarak insülin almak zorunda. Åžeker BirliÄŸi, daha çok yaÅŸlılık ya da yetiÅŸkinlik ÅŸekeri denilen ve 15 milyon kadar yetiÅŸkini etkileyen ikinci tip ÅŸeker üzerinde duruyor. Çocuklar arasında da beklenmedik oranda yaygın olan bu tip ÅŸeker genel nüfus içinde salgın sayılabilecek boyutlarda. Ensülin hormonu eksikliÄŸinden kaynaklanan birinci tip ÅŸekerde, kandaki ÅŸeker hücrelere ulaÅŸtırılamadığından kanda birikirken, ikinci tipte kan ÅŸekerine gereksinim duyan hücreler ensülinin yararlı etkisine direnç gösteriyor. Bu direnç ÅŸiÅŸmanlık ve oburluk gibi gittikçe yayılan hastalıklara yol açıyor. 1990’dan beri Amerika’da ikinci tip ÅŸeker hastalığının yüzde 33 oranında artış gösterdiÄŸi ve on milyon Amerikalı’nın daha ÅŸeker hastası olmasının beklendiÄŸi belirtiliyor. Bu yıl yaklaşık 800,000 hastaya ÅŸeker tanısı konuldu. Ãœlkeye yılda 98 milyon dolara mal olan hastalık, yılda 187,000 kiÅŸinin ölümüyle sonuçlanıyor. Åžeker hastalarına yeni öneri: Jimnastik. Orta ağırlıkta bir jimnastik programıyla kan ÅŸekeri düşürülebiliyor ve hastaların ensülin gereksinimi azaltılabiliyor.Yeni yayımlanan diyet rehberinde, ÅŸeker hastalarının kanlarındaki ÅŸeker düzeyini denetim altında tutmak koÅŸuluyla, arada bir tatlı yiyebilecekleri açıklandı. Â
button