Güncelleme Tarihi:
Doğum kontrolünü etkili bir şekilde yapamamak tüm dünyanın sorunu ama gelişmekte olan ülkelerde daha fazla özen gösterilmesi gereken bir durum. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Alihan Özcan, bu konudaki eğitimin yetersiz olduğunu, sadece köylerde değil şehirlerdeki kadınların da etkili korunmadıklarını belirterek, “Kaza gebeliği iyi eğitim görmüş kadınlarda da sık rastladığımız bir durum. Hala geleneksel yöntem olarak ifade ettiğimiz geri çekme metodunu kadınlar, bir doğum kontrol yöntemiymiş gibi kullanıyor” diyor.
SUÇLU YOK, BİLGİLENME EKSİKLİĞİ VAR
Doğum kontrolünü etkili bir şekilde yapmayı başaramayan ülkelerde “kaza gebelikleri” ve dolayısıyla kürtaj oranları yükseliyor. Kişiler, doğum kontrol yöntemleri hakkında eksik bilgilendirildikleri için de sorun, çözülemiyor. Bu eğitimin mutlaka yapılması, özellikle sağlık ocaklarında ve okullarda etkili bir eğitim verilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Alihan Özcan, şunları söylüyor: “Kadınlar ‘yumurtlama günüm değil’ diye düşünerek, hata yapıyorlar. Bu, olayı hafife almaktan kaynaklanıyor. Gebe olduklarını öğrendikten sonra da ‘ben nasıl gebe kaldım!’ diye şaşırıyorlar. Oysa, her kadının mutlaka doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi edinmesi gerekiyor. Okullarda ders programı olarak geçmiyor. Hala leylek getirdi sohbetleri yapılıyor. Bu konuda konuşulduğu zaman yüzler kızarıyor, gözler kaçırılıyor, kimse konuşmak istemiyor. Sonuçta, çok iyi eğitimli insanlar bile kaza gebeliğini sık yaşıyor.”
EVLENMEDEN ÖNCE HAP, SONRA SPİRAL
Doğum kontrol yöntemlerinin tercihi konusunda da farklılıklar yaşandığını söyleyen Dr. Alihan Özcan, evlenmeden önceki dönemlerde doğum kontrol hapları, evlilik başlayınca ise spiral kullanımının arttığına dikkat çekiyor. Dr. Alihan Özcan, spiral hakkında yanlış bilgilenmeler olduğunu belirterek şu bilgileri veriyor:
“Çocuk doğurmuş insan spiralle korunmayı tercih ediyor. Çünkü doğum kontrol hapları ve prezervatif kullanışlı, pratik gelmiyor. Uzun süre spiral kullanmak sakıncalı değil. Ama 6 ayda bir sağlık merkezine giderek kontrolden geçmek gerekiyor. Çünkü kayma, yer değiştirme, enfeksiyon ya da düşme gibi çeşitli durumlar söz konusu olabilir.”
HAPLAR 10-15 YIL KULLANILABİLİR
Doğum kontrol haplarının 10-15 yıl boyunca kullanılabildiğine ve kadınları menopoz dönemine kadar koruyabileceğine dikkat çeken Dr. Alihan Özcan, bu hapları kullanmak isteyenlerde bazı noktalara dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. “Sigara içiyor mu, içmiyor mu, kronik hastalığı var mı, ameliyat olmuş mu, alerjisi var mı bunlara bakılması lazım. Yoksa hap tehlikeli olabiliyor” diyor.
Şeker hastalarının da bu hapları kullanması mümkün olduğunu söyleyen Dr. Özcan, şeker hastalarında enfeksiyon riskinin vajinadaki glikozun fazlalığından dolayı artığına dikkat çekerek şunları söylüyor: “Vajinadaki glikozun çokluğu, bu kişilerde havuz enfeksiyonlarının görülme oranını artırıyor. Bu nedenle şeker hastası kadınların ilaç kullanıyorlarsa her üç ayda bir hekime gitmeleri önemli”.
ŞEHİRLİ KADIN SPİRALİ TERCİH EDİYOR
Şehirli kadınlar spirali daha kullanmayı tercih ediyor. Bunun nedeni de hareketli bir iş yaşamı. Günlük yaşamda koşturmaca çok olduğundan çalışan şehirli kadınlar, hapları düzenli almakta zorluk çekiyor. Eğer haplar belirli bir düzenle alınmazsa, koruyuculuğu kalktığından ‘kaza gebeliği’ oluşuyor. Dr. Alihan Özcan, doğum kontrol haplarının mutlaka düzenli alınması gerektiğini belirtiyor.
KÜRTAJ SON ÇAREDİR, PLANLAMA YÖNTEMİ DEĞİLDİR
Kürtajın aile planlaması yöntemi olarak görülmemesi gerektiğinin altını çizen Dr. Alihan Özcan, kürtajın olumsuzlukları hakkında şunları söylüyor:
- Bu her zaman en son çare olmalıdır. Asla bir aile planlaması yöntemi olarak görülmemelidir.
- Kürtaj bir “boşaltma” yöntemidir; rahim yatağına dokunuyorsunuz, kanama, enfeksiyon, delinme riski var.
- Kadınların doğurganlığını etkileyecek kötü sonuçlara neden olabilir.
- Kürtajın sonucunda adet görülemeyebilir.
- Rahim yatağında yapışıklık oluşabilir.
- Kürtaj sayısı artınca, tekrarlayan düşükler olabilir.
- Rahim ağzında yetersizlik olabilir.
- Kürtaj sırasında rahimağzı genişletildiğinden adale dokusuna zarar verilebiliyor. Dolayısıyla, anne karnındaki bebeğin tutunma ihtimali düşüyor.