OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 08, 2001 00:00
Üzümün şaraba yolculuğu 30 dakika sürebilir mi? İsviçreli bir bilim adamına göre neden olmasın? ‘‘Sensostar’’ adında, su ısıtıcısına benzeyen cihaz, asit oranını düşürerek şarabı yıllanmış kıvamına getiriyor.Şarabına göre cihazda bekletme süresi değişiyor. Viskiyi de olgunlaştıran ‘‘Sensostar’’ elektromanyetik ışınlarla şarabı iyonize ediyor ve sertlik derecesini, yani asit oranını kırıyor. Bu
haber üzerine ÅŸarapçılarımızın göstereceÄŸi tepkiyi merak ettik. ÇoÄŸunluÄŸu ÅŸarabın bir canlı olduÄŸunu, hassas, zarif bir hanımefendiyi çaÄŸrıştırdığını ve böyle mekanik bir müdahalenin iÅŸin tılsımını bozacağını söyledi. Ãœreticinin deneyime açık olmasını, teknolojiye destek vermesini savunan tek bir ÅŸarapçı oldu.Murat BaÅŸman (KAVAKLIDERE)Åžarabın doÄŸasına aykırıŞarabı yıllandırma baÅŸlıbaşına bir serüvendir. Bir çocuk gibi büyümesine, olgunlaÅŸmasına yol gösterirsiniz. Her an ilgilenir, geliÅŸmesini gözlersiniz. Olumlu, olumsuz deÄŸiÅŸiklikler ortaya çıkabilir. Bir makinada yıllanmasını aklım almıyor. Åžarabın doÄŸasına son derece aykırı, son derece yanlış. Bu aletin eskimeyi nasıl, ne anlamda yaptığını sordum kendi kendime. Rekolte, yıllandırma süresi, yöntemi o ÅŸaraba imza atar. Åžarapçılık fabrikasyon olmaz, olamaz...Sibel Kutman (DOLUCA)Olamaz böyle bir ÅŸeyHaberi okuduÄŸumda ilk tepkim ‘‘olmaz böyle bir ÅŸey’’ oldu. Yıllandırmayı belirleyen iki önemli etken var. Biri süre, diÄŸeri yöntem. Åžarabı eskitmek sadece bir süre bekletmek deÄŸildir, kimyasal bir deÄŸiÅŸimle sınırlanamaz. Yaptığımız iÅŸ bu kadar basite indirgenemez. Fıçıda, tankta ya da ÅŸiÅŸede heyecanla o deÄŸiÅŸimi gözleriz, tadarız. En az 18 ayda 250 litrelik fıçılarda dinlenen ÅŸarabın yarım saatte yıllanması mümkün deÄŸil. Böyle bir ÅŸarap merak edilir, tadılır, ama kalite olduÄŸuna inanmak çok güç. Enis Güner (SEVÄ°LEN)Bu bir tür dopingdirÅžarap bir canlıdır. Tıpkı bizler gibi bir hayatı vardır, doÄŸar, geliÅŸir ve ölür. Bir kadın kadar hassastır. Öylesine naziktir ki yıllandırma esnasında gürültüden bile etkilenir. Mahzenin ısısı, nemi kadar sessizliÄŸi de önemlidir. Genç olan çekicidir, eÄŸlendiricidir, ama tam kıvamında olgunluÄŸun, demlenmenin hali bir baÅŸkadır. Böyle bir varlığı makinada eskitmeye ya da olgunlaÅŸtırmaya kalktığınızda yapısını bozarsınız, doping yaparsınız. Oysa o tüm zarifliÄŸiyle doÄŸallığına bırakılmalı, dengeleri alt üst edilmemeli. Bir makinanın çok kısa zamanda yarattığı ÅŸarap, yıllanmış ÅŸarap deÄŸildir. Yasin Tokat (PAMUKKALE)Åžarap cüce kalırOlacak iÅŸ deÄŸil. Åžarap hafif nemli, fazla deÄŸiÅŸmeyen koÅŸullarda eskitilmeli. Renk, buke, tat özelliklerini kazanmasına zaman tanımalı. Åžarap bir insandan farksızdır. Bu canlı, bu nazik yapıya makina son derece aykırı. 3 yaşındaki bir çocuÄŸu bir anda 20 yaşına çıkartamazsınız. Aynı sonucu alamazsınız. O izlenimi uyandırabilir, ama bu farkedilir. Cüce kalır. 3-5 sene dinlenmiÅŸ bir ÅŸarabın bukesini, dolgunluÄŸunu, keyfini vermez.Cem ÇetintaÅŸ (MELEN)Bu makinayı denemeyi çok istiyorumBabamızın yaşına gelmeden o ÅŸarabın yıllanmasını öğrenebileceksek çok hoÅŸ. Bence bir ÅŸarapçı, bir bilim adamı gibi öryargısız, deÄŸiÅŸimlere açık olmalı, araÅŸtırmalı, teknolojiye destek vermeli. Denemek hayatın özünde var. Åžarapçılıkla ilgili geliÅŸmeler de statik olamaz. Bu aletin ÅŸaraba olumlu katkısı varsa denemek heyecan verici. Testiler, sonra fıçılar sonra cam ÅŸiÅŸelere koyduk ÅŸaraplarımızı. Böyle bir aleti kullanmak ÅŸarabın özünü, mantığını deÄŸiÅŸtirmek anlamına gelmiyor. Sistemini, yapısını saÄŸlam kurduysanız bundan sonra neler katabilir, neler yapabilir diye araÅŸtırabilirsiniz. Dinozorların ömrü artık tükendi, bugün paslanmaz çelik tanklar kullanıyoruz. BeÅŸ bin yılda ÅŸarabın üretimindeki deÄŸiÅŸiklikler nasıl süregeliyorsa bundan sonra da süregelecektir.BEN BUNU DENEMEMDÄ°REN (Orhan Diren) Denemem. Åžarabı yıllandıran kimyasal reaksiyonlardır ve ÅŸarabın sıcaklığının deÄŸiÅŸmesiyle ilgilidir. Yıllandırmayı hızlandırmak için ısıtıp, soÄŸutursunuz. Bunu sürekli yapmak kaliteyi düşürür. Böyle bir aleti onaylamıyorum. Çünkü ÅŸarap bir sanattır. Emek, zaman, birikim ister. Makinayla yıllandırma bir kopyadır. YAZGAN (Murat Yazgan)Pek gerçekçi, pek inandırıcı gelmedi. Olumsuz bakıyorum. O makinayı görünce ÅŸarapçılık elden gidiyor diye düşündüm. Özel kavlar, onca emek ne olacak? Teknolojinin geliÅŸmesi iyi, hoÅŸ ama ÅŸarabın aristokrat yapısına yıllandırma yakışıyor.KÃœP ÅžARAPÇILIK (Asım AltıntaÅŸ) Çok yapay geldi. Aklım almadı. Laboratuvar ÅŸartlarında denerim bizim koÅŸullarımıza pek uyacağına zannetmiyorum. Bizler doÄŸallığı tercih ediyoruz.KOCABAÄž (Hasan ErdoÄŸan)Denemem. Bizim mahzenler kayadan oymadır,dengeli ısıda mükemmel olgunlaşır ÅŸaraplarımız, baÅŸkası düşünülemez.ÅžEYLA ERGENEKON (Åžarapla Tanışma kitabının yazarı) Türk ÅŸarapları içime hazır olduÄŸundan yıllandıran aletin hiç gereÄŸi yok. Yıllandırmak ÅŸarabı yaÅŸatmaktır. Åžarabın kendini bulmasına, olgunlaÅŸmasına zaman tanımamak çok zalim bir yaklaşım. Makinada yıllandırma mekanik ve manasız. Åžarap eskiyerek o eÅŸsiz güzelliÄŸine kavuÅŸur ki bunu bir makinayla ÅŸipÅŸaklaÅŸtırmak anlaşılır gibi deÄŸil.ÅžARABIN YILLANMASI NE DEMEK?Peki bir ÅŸarap ne zaman yıllanır? Bu soruya cevap bulmak için Erdal DemirtaÅŸ'ın ‘‘www.hayyam.com’’ sitesine danıştım. Sanal Ömer Hayyam diyor ki: ‘‘Bu soru kolayca yanıtlanamaz. Verilecek yanıt da ÅŸarabın çeÅŸidine ve zevkimize baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir. ÇoÄŸu ÅŸarap, uzun süre eskitmek için deÄŸil, aksine genç, 1-2 senede içilmek üzere üretilir. Ä°ngiltere'de ÅŸaraplar çoÄŸunlukla bir hayli yıllanmış olarak içilir; bu eskiden kalma bir gelenektir. Çünkü ÅŸarap eskiden zenginlere özgüydü ve onlar da genel olarak yıllarca mahzende eskitilmeye gerek duyulan kırmızı Bordeaux, Porto ÅŸarabı ve Bourgogne içerdi. OlgunlaÅŸma için uzun zaman isteyen ÅŸaraplar ilk zamanlarda dengesizdir; tat olarak bütünleÅŸmemiÅŸtir, yani özellikle tanen ve asit olmak üzere deÄŸiÅŸik bileÅŸenler tek tek algılanabilir. Eskitme ile yavaÅŸ bir kimyasal birleÅŸme süreci oluÅŸur. Buke ve tat zenginleÅŸir, yapı dengelenir, yani uzun bir depolomaya ihtiyaç duyan bileÅŸenler yumuÅŸarlar ve tek tek deÄŸil, dengeli bir bütün olarak algılanır. Peki ÅŸarap ne zaman içilmeye hazırdır? Åžarap, tadı hoÅŸunuza gittiÄŸi an içilmeye hazır demektir. Åžaraplarda da aynı insanlarda olduÄŸu gibi ideal bir yaÅŸ yoktur. Åžarabın deÄŸiÅŸik geliÅŸme aÅŸamalarındaki çekiciliÄŸi baÅŸka baÅŸkadır. Genç bir ÅŸarabın kuvvetliliÄŸi ve belirgin bir meyvemsiliÄŸi sevindiricidir. Yıllanmış ÅŸarabın tercih edilmesi tamamen bir alışkanlık ve kiÅŸisel zevk meselesidir.’’Â
button