Şaraba karşı nefretin bedeli çok ağır olur

ÖNCE telefon etti: ‘Benim adım Nurtekin Yazgan. 60 yıllık şarap üreticisiyiz. Bunlar şarapcılığı öldürüyor. Lütfen sesimizi duyurun...’Sonra hazırladığı 1.5 sayfalık notu geçti. Nurtekin Yazgan, hazırladığı nota iki ayrı başlık koymuş:Şarapçılık yok ediliyor.Bu nasıl vergi zammı.Bakanlar Kurulu’nun alkollü içkiler ve sigaralarda Özel Tüketim Vergisi’ni (ÖTV) son artırma kararı, İzmir’de kurulu Yazgan Şarapçılık’ın patronu Nurtekin Yazgan’ın canına tak etmiş.Yazgan, söze alkollü içkilerdeki son ÖTV artış oranlarını hatırlatarak başlıyor: Rakıda yüzde 26, birada yüzde 49.6, şarapta yüzde 118.7.Nurtekin Yazgan, sonra bir litre şaraptaki ÖTV oranının geldiği düzeye dikkat çekiyor: ‘Toptan litre satış fiyatı 800 bin ile 1 milyon lira arasında değişen şaraplarda 1.5 milyon liralık ÖTV vardı. Fiyatın yüzde 150’si düzeyinde vergi söz konusuydu. Şimdi oran yüzde 264’e çıkmış oldu. Şaraptaki vergi 3 milyon 279 bin lirayı buldu. Bunun izahı var mıdır?’Yazgan, yılda 150 bin ton yaş üzüm ile 100 bin dolayında bağcı ailenin ürününü işleyen sektörün son ÖTV zammıyla yok olmaya itildiğini düşünüyor.Yazgan, ÖTV’yle yükselen fiyatın diğer etkilerine de işaret ediyor: ‘Herşey dahil sistemiyle çalışan turistik tesisler, standart kalitede ucuz şarap alır. Bu şarapların litre fiyatı 1.2 milyon lira dolayında. Şimdi bu şarabın tesise maliyeti 3 milyon 279 vergiyle birlikte 4.5 milyon liraya yükselecek. Bu turistik tesisler ikramı gözden geçirmez mi? Hipermarketler 100-120 güne varan vadelerle çalışıyor. Hangi şarap üreticisi yüzde 175 düzeyindeki peşin vergiyi 3-4 ay kesesinden finanse edebilir? Türkiye’de tüketilenin yüzde 70’i ucuz sofra şarabıdır. Fiyatı 2.5-3 milyon lira dolayındadır. Bu tüketiciler dar ve orta gelirlidir. Şişe başına 2.3 milyon lira olan vergi yüküyle fiyat daha da artacak, tüketici başka alanlara kayacaktır. Bu durum, merdiven altı üretim yapanları teşvik edecek.’Hükümet her kaynak arayışında alkollü içkinin, sigaranın ÖTV’sini artırınca, Yazgan da bu davranışa ‘ideolojik tavır’ diye bakmaya başlamış: ‘Şaraba, şarapçılığa ve şarapçıya karşı beslenen bu ideolojik öfke ve nefretin sonuçları, ülkemizi ve toplumumuzu onarılamayacak olumsuzluklarla etkileyecek. Kaliteli şaraplık üzümler yetiştirme çabasına giren binlerce bağcının yatırımı boşa gidecek, binlerce dönüm bağ sökülecek...’60 yıllık şarap üreticisi ailenin 70 yaşını aşmış temsilcisi Nurtekin Yazgan’ın bu haykırışı bana çarpıcı geldi, yansıtmak istedim.Yazgan’ın sözlerini Efes Grubu’nun patronu Tuncay Özilhan’ın ÖTV’nin aşırı yükseldiğine dikkat çekerek, ‘Bize Türkiye’de fabrika kapattırmayın’ cümlesiyle yanyana koyun.Ayrıca Tekel’in alkollü içkiler birimini alıp, Mey İçki adıyla rakıyı pazarlayan şirketin karşılaştığı vergi darbesine bakın.Kısacası, Yazgan’ın çarpıcı uyarısına kulak vermekte yarar var.Asıl kulak vermesi gerekenler de aynı şeyi düşünür mü?Jenerik ilaç 419 milyon doları cepte bırakıyorGEÇEN gün Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AIFD) Başkanı Altan Demirdere ile Genel Sekreteri Engin Güner’in, ilaç sektöründe ‘Vergi Koruma’ uygulaması konusundaki yakınmalarını yansıttım. Demirdere’nin, ‘Bizim ilaçların İbo kasedi kadar değeri yok mu’ sözünü de başlık yaptım.İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) Genel Sekreteri Turgut Tokgöz tepki gösterdi: ‘Sayın Demirdere’nin dünyada jenerik (eşdeğer) ilaç oranının ortalama yüzde 15’i geçmediği, Türkiye’de yüzde 50’ye çıktığı saptaması gerçeği yansıtmıyor. Pekçok ülkede jenerik ilaç oranı kutu bazında yüzde 40-70’tir. Jenerik ilaçlar ucuz olduğu için değer bazında oran jyüzde 15-40’a geriliyor. Ülkemizde bu oranlar yüzde 52 ve 38’dir.’Tokgöz, jenerik ilacı şöyle savunuyor: ‘Jenerik ilaç, kopya ilaç değildir. Jenerik ilaçta canlılar üzerinde klinik çalışmalar tekrarlanmaz o kadar. Dünyada jenerik ilacın önü açılıyor. Nitekim AB ülkelerinde jenerik ilaçla 13 milyar Euro, ABD’de ise 8-10 milyar Euro tasarruf sağlanıyor. Türkiye’de 2003’te jenerik ilaçla sağlanan tasarruf 419 milyon dolardır.’Tokgöz, Türkiye’de ‘Veri Koruma’nın Avrupa Birliği’ne (AB) tam üyelik süreciyle ilişkilendirilmesi çağrısı yapıyor...Görünen o ki, ilaç sektöründe bu kavga çok ‘kan’ dökecek...Orta yolu bulmak Sağlık Bakanlığı’na düşecek...