Oluşturulma Tarihi: Ocak 30, 2005 00:33
Fransız Stephane Breitwieser (33), mahkemede hüngür hüngür ağladı: ‘Her şeyi sanat için yaptım, para için değil.’ Ama Breitwieser için sanatın ve sanatçının dostu demek zor; çünkü o Avrupa’nın sanat galerileri ve müzelerinden toplam 239 eser çaldı.
O çaldı, annesi sakladı. 7 yıllık bu serüvende 1 milyar Euro’luk bir ‘koleksiyona’ sahip oldu ana-oğul. 2001’de İsviçre’de yakalanınca, annesi evde sakladığı çalıntı eserlerin bir kısmını parçaladı, 100 tanesini de Rhine-Rhode Kanalı’na attı. Mart ayında hayatını anlatan bir kitap çıkıyor. İşte kitaptan önce hikayesi.
Fransa’nın doğu bölgelerden biri olan Alsace’de varlıklı sayılabilecek bir ailenin çocuğuydu Stephane Brietwieser. Meslek olarak garsonluğu seçmişti. Avrupa kentlerini dolaşıyor, kafelerde çalışıyordu. Önüne geçilemez, psikolojide adına obsesyon denilebilecek bir sanat tutkusu vardı. İşten arta kalan zamanlarda müze ve galerileri dolaşıyordu. Daha sonra bu tutkuyu ‘Kalbimin orta yerinden beni kemiriyordu’ diye tanımlayacaktı.
1995’te artık sanat saplantısına karşı koyamadı ve Lucas Cranach’ın ‘Klev Prensesi Sybille’ portresini Almanya’daki Baden-Baden Müzesi’nden çaldı. Ressam Cranach’ın başyapıtı olarak değerlendiren 16. yüzyıldan kalma resim 9 milyon dolar değerindeydi.
EN SON BİR BORAZAN ÇALDI
Üç yıldır Breitwieser olayını takip eden ve Mart ayında onunla ilgili bir kitap çıkaracak olan Fransız eleştirmen Vincent Noce hırsızın eserleri ‘koleksiyonuna katma’ yöntemini şöyle anlatıyor: ‘Çalışma yöntemi çok basitti. Müzeye ziyaret saatleri içinde gidiyor, istediğini alıyor ve çıkıyordu.’ Eğer beğendiği parça küçükse koltuğunun altına sıkıştırıyor, ceketiyle kamufle ediyor, öylece çıkıp gidiyordu.
Bir keresinde koltuk altı boyutlarını aşan bir parçayla karşılaştı ama yılmadı. İsviçre’deki Gruyeres Şatosu’nda bir duvar halısına vurulmuştu ve mutlaka eve götürmeliydi. Halıyı özenle duvardan indirdi, katladı ve pencereden dışarı attı. Sonra hiç bozuntuya vermeden şatoyu terk etti. Köşeyi döndü, koşarak halıyı düştüğü hendekten aldı ve uzaklaştı.
Breitwieser çaldığı eserleri itaatkar bir oğul olarak 53 yaşındaki annesi Mireille Stengel’e teslim ediyordu. Annesi babasından boşandığından beri aralarında saplantılı bir ilişki vardı. Hırsız oğul, annesini ‘Ben bu sanat eserlerini müzelerden daha çok hak ediyorum’ diyerek ikna ediyordu. Anne Stengel de çalınmış eserleri Fransa’daki evinde saklıyordu.
Breitwieser Kasım 2001’de, İsviçre’nin Luzern kentindeki bir müzeden değerli bir borazanı ‘koltukaltı yöntemiyle’ aşırdı. İki gün sonra yeniden müzeye gitti. Suç mahalinde bıraktığı parmak izlerini yok etmek istiyordu. Breitwieser’ın ‘saf sanat hırsızlığı’ o gün sona erdi. Çünkü güvenlik görevlileri onu tanıdı ve tutukladı.
ANNESİ ESERLERİ KANALA ATTI
Oğlunun tutuklandığını ve polisin arama yapmak üzere Fransa’daki evine doğru yola çıktığını öğrenen annesi eserleri, bir bıçakla parçalamaya başladı. Kesici bir aletle yok edemediği bronz ve gümüş heykelleri, Ortaçağ’dan kalma silahları ve porselenleri ise Rhine-Rhode Kanalı’na attı. Breitwieser mahkemede, annesinin eserleri parçalamasının onu çok üzdüğünü, çünkü aslında onları bir gün iade etmeyi planladığını söyledi. Sanat eserlerine zarar vermek ve hırsızlığa yataklık etmekten hüküm giyen anne de resimleri kanıtları yok etmek için değil, uzun yıllar onu sürekli korkutan ve baskı uygulayan oğlundan sonunda intikam almak için parçaladığını iddia etti.
KANALDA ÇIKARILMAMIŞ 60 ESER DAHA VAR
Yok edilen eserler arasında ünlü Flaman sanatçı Peter Brueghel’in Belçika’daki bir müzeden çalınan ‘Efendisinden Faydalanan Uşak’ adlı eseri, 1999’da Fransa’da bir müzeden çalınan Antoine Watteau’nun ‘İki Adam’ eseri, yine Fransa’da bir müzeden çalınan Francois Boucher’nin ‘Uyuyan Koyun’ adlı eseri, Corneille de Lyon’un ‘İskoçya Kraliçesi Mary’si ve Cranach’ın 9 milyon Euro değerindeki eseri var. Kanalda arama yapan Fransız polisi 100 eseri buldu. 60’a yakın eserin hálá kanalda olduğu sanılıyor. Avrupalı gazetecilerin ‘Centilmen Hırsız’ adını taktığı Breitwieser, 1995’ten 2001’e kadar başta Avusturya, Belçika, İsviçre, Fransa, Danimarka ve Almanya olmak üzere birçok ülkedeki 140 müzeden 239 sanat eseri çaldı. Hapis hayatı nedeniyle depresyona giren Breitwieser geçtiğimiz hafta hücresinde kendini asmaya çalıştı ama hücre arkadaşının ihbarı sonucu gardiyanlar tarafından engellendi. Şimdi İsviçre’deki 4 yıllık mahkumiyetini dolduran hırsız Fransa’ya gönderilecek ve orada da 26 ay hapis yatacak.