Güncelleme Tarihi:
Son 25 senede kalp hastalıklarına bağlı ölümler giderek artış gösteriyor. AcıbademHastanesi Bakırköy Kalp Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tayyar Sarıoğlu artışın ana sebebini sağlıklı yaşam eğitimi ve bilinç eksikliğine bağlayarak şunları söylüyor: “Hayvansal ve doymuş yağlardan zengin beslenme alışkanlığı kalp hastalıklarını tetikliyor. Ayrıca ülkemiz için ayrı bir felaket olarak tanımlanması gereken sigara tüketimi, başlı başına önemli bir sebeptir. Hızlı şehirleşmenin getirdiği fiziksel olarak hareketsiz, egzersizden uzak, spor alışkanlığı olmayan bir yaşam tarzıyla ruhsal stresin getirdiği bir takım baskılar da kalp hastalıklarını hızlandırıyor.”
Kadınlar da Risk Altında
Kalp hastalığı erkeklere özgü bir hastalık olarak görülüyor. Ancak bu hastalıklardan kadınlar da etkileniyor. Öyle ki 45 yaşın üzerindeki kadınların yüzde 50’sinden fazlası kalp damar hastalıkları nedeniyle ölüyor. Sağlıklı yaşam eğitimindeki yetersizlik, sigara, hareketsizlik ve yanlış beslenme her yıl on binlerce kadının kalp ve damar hastalıkları sebebiyle ölümüne yol açıyor. Kadınlarda kalp krizi riski menopoz dönemi yaklaştıkça artıyor ve bu artış yaş ilerledikçe devam ediyor.
Yapılan çalışmalar menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda kalp hastalıklarının başlıca sebebi kabul edilen kandaki lipid ve kolesterol düzeylerinin daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Menopoz dönemi dışında 50 yaş altındaki kadınlarda şeker hastalığı da önde gelen bir kalp hastalığı sebebi. Şişmanlık ve sigara kullanımı ise kadınları tehdit eden faktörlerin başında geliyor.
Şişmanlık ve sigara, kadınlarda kalp hastalığı riskini 4-5 kez daha fazla artırıyor. İşte bu açıdan 45 yaşın üzerindeki kadınlarda, erkeklere göre çok dahahızla artan kalp-damar hastalıkları konusunda kadınların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Aslında kalp ve damar hastalıklarına karşı önlem almak zor değil. Sadece her günyarım saat yürüyüş yaparak ve sigara içmeyerek kalp- damar hastalıklarınabağlı ölümleri yarı yarıya azaltmak mümkün.
Korunma Stratejileri
Kadın, erkek herkes için başlıca ölüm sebebi olmasına karşın kalp hastalığı riskini basit ama etkili yöntemlerle önlemek hiç de zor değil. Koroner kalp hastalığından korunma yollarının temelinde ise, öncelikle hastalığa yol açan yaşam tarzını ve çevresel faktörleri değiştirmek yatıyor.
Prof. Dr. Sarıoğlu özellikle risk altındaki kişileri uyararak şunları söylüyor: “Yalnızca her gün yarım saat yürüyerek ve sigara içmeyerek kalp hastalığına yakalanma ve ölme riskinizi yarı yarıya azaltabilirsiniz. Bu kişilerin yaşam tarzlarını bütünüyle gözden geçirerek değiştirmeleri ve kalp sağlığı odaklı bir yaşam tarzına yönelmeleri gerekir. Öncelikle düzenli ve bilinçli beslenme şarttır. Doymuş ve hayvansal yağlardan uzak, yeşil sebze, meyve ağırlıklı, sıvı yağları, zeytinyağı başta olmak üzere tercih edilebilecek bir beslenme alışkanlığı kazanmak kesinlikle şart.”
Elbette düzenli beslenme alışkanlığı tek başına yeterli değil. Kalp hastalıklarına savaş açmadaki diğer bir önemli etken kolesterol seviyesini düşük tutmak. Prof. Dr. Sarıoğlu bunu sağlamak için balık yenmesini önererek şöyle konuşuyor: “Balık,içerdiği yağın özelliği itibariyle kolesterol seviyesini aşağı düşürür. Balık yağının, kalp damarları ve diğer damar duvarlarındakolesterolün birikmesini engelleyen bir özelliği vardır. Dolayısıyla özellikle balık yağı ve balığın tüketilmesini öneriyoruz. Kolesterol seviyesinin mutlaka normal sınırlarda tutulması gerekli. Diyetle bu seviyede tutulamadığı durumlarda statin denilen ilaç gruplarıyla kolesterolün etkin bir şekilde düşürülmesi sağlanmalıdır.”
Altın Kurallar
Kalp hastalığından korunmak için bazı kuralları unutmamak gerekiyor. İşte kalp sağlığınız için yapmanız gerekenler:
· Düzenli egzersiz yapın. Haftada 4-5 gün yarım saat tempolu yürüyüş yeterlidir.
· İdeal kilonuzu koruyun.
· Sıvı yağ (zeytinyağı, mısırözü yağı) içeren ve meyve, sebze, tahıl ve lifli besin ağırlıklı bir diyet uygulayın.
· Kolesterol düzeylerini ve kan basıncını yükseltebileceğinden dolayı alkol kullanmaktan kaçının.
· Yüksek kan basıncı ve diyabet için tedavi uygulayın.
· Sigarayı bırakın.
· Stresle baş etme eğitimi alın.
· Koroner Kalp Hastalığı risk analizi yaptırın.