Zehirlenmelere dikkat
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Kasım 14, 2007 12:40
TMMOB Makine Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mete Kalyoncu, karbonmonoksit zehirlenmelerine maruz kalmamak için soba alırken, sobanın montajında ve kullanımında dikkatli davranılması gerektiğini belirtti.
Kalyoncu, Türkiye'de bilgisizlik ve ihmal yüzünden her kış mevsiminde yüzlerce kişinin, sobadan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmesine maruz kaldığını söyledi.
Mete Kalyoncu, sobada eksik yanma sonucu oluşan karbonmonoksit gibi zararlı gazların odaya sızması nedeniyle zehirlenmelerin meydana geldiğini belirtti. Kalyoncu, karbonmonoksit zehirlenmelerine maruz kalmamak için soba alırken, kömür yakılan sobalar standartlarına uygunluk belgesi olanların tercih edilmesi gerektiğini vurguladı. Kalyoncu, şöyle konuştu:
“Bu standartlara göre, bir sobanın ısıl verimi yüzde 70'ten fazla olmalıdır. Bu durum kömürden tasarruf edilmesini de sağlar. Mesela kullanılan sobanın ısıl veriminin yüzde 40 olduğunu ve bir kış sezonunda 2 ton kömür yaktığını varsayalım. Oysaki kullanılan sobanın ısıl veriminin yüzde 70 olması halinde, aynı ısı 1 ton 143 kilogram kömür kullanarak karşılanabilir. Böylece kömürden 857 kilogram tasarruf edilir.”
Sobanın, ısıtılacak yerin büyüklüğüne uygun seçilmesi gerektiğini belirten Kalyoncu, sobaların taşınma sırasında oluşabilecek zararlı etkileri önlemek için ambalajlı olarak teslim alınması gerektiğini bildirdi.
Sobanın dış yüzeylerinin emaye kaplı veya sıcağa dayanıklı boyayla boyanmış olmasının önemli olduğuna dikkati çeken Kalyoncu, “Soba kapakları kolayca açılıp kapatılabilmeli ve yuvalarına tam oturmalıdır. Sobada yakma havası aralıklarını kısıtlayarak yanmanın şiddetini düzenleyen ayar kapakları olmalıdır” dedi.
SOBANIN MONTAJI VE KULLANIMI
Sobanın sıcaktan etkilenmeyen, yanmaz bir levha, tercihen mermer üzerine yerleştirilmesi, yani 80 dereceye dayanıklı malzemenin üzerine konulması gerektiğini belirten Kalyoncu, sobanın, ısısından daha iyi yararlanabilmek için de duvara çok yakın konulmaması, soba ile en yakın duvar arasındaki açıklığın en az 50 santimetre olması gerektiğini söyledi.
Sobanın mümkün olduğunca baca deliğine yakın yere konulmasının önemli olduğunu vurgulayan Kalyoncu, boruların kısa ve düşey doğrultuda olması, yatay boruların bacaya hafif bir eğimle döşenmesi, uzun yatay boruların kullanımından ise kaçınılması gerektiğini bildirdi.
Zorunlu durumlar dışında ikiden fazla dirsek kullanmamaya özen gösterilmesini isteyen Kalyoncu, baca çekişini zayıflatmamak amacıyla borunun bacaya fazla sokulmaması, soba borusunun bacaya en fazla 5 santim girmesi gerektiğini kaydetti.
Sobanın yatak odalarına ve banyoya konulmasının yanlış olduğuna dikkati çeken Kalyoncu, “Ayrıca soba aşırı doldurulmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından, baca çekişi zayıflar” diye konuştu.
Yeni alınan sobada bir-iki saat süreyle odun yakılması gerektiğini, böylece soba ve borudaki nemin alınmış olacağını bildiren Kalyoncu, her tutuşturma işlemi öncesi külün mutlaka temizlenmesi, sobayı tutuşturmak için benzin, gaz yağı, ispirto gibi yakıtların kullanılmasından kaçınılması gerektiğini anlatı.
SOBANIN YAKILMASI
Alttan yanmalı sobalarda, ızgara kapısından veya üst taraftaki kömür doldurma kapağından sobaya bir miktar kağıt ve odun parçası konularak tutuşturma işleminin gerçekleştirildiğini belirten Kalyoncu, şunları kaydetti:
“Tahta parçaları tamamen tutuştuktan sonra sobaya 2-3 kilogram tozsuz kömür atılır. Atılan kömür yaklaşık yarım saat sonra kor haline gelince sobaya tekrar kömür konulur. Yaklaşık 1 saat süreyle herhangi bir hava ayarına dokunmadan soba yanmaya bırakılmalıdır. Kömür azaldıkça, soba içindeki alevi söndürmeden kömür ilave edilmelidir. Üstten yanmalı sobalarda ise soba taze kömürle doldurulduktan sonra, üzerine az miktarda odun konulur. Odun tutuşturulduktan sonra kömür en üst tabakadan yanmaya başlar. Daha sonra ayar klapeleriyle sobanın istenildiği şiddette yanması sağlanır. Bu sobalarda kömür veya odun tıka basa konulmamalı, üzerinde boş yer bırakılmalıdır. Yanma süresince sobanın ayar klapeleri dışında tüm kapakları kapalı tutulmalıdır.”
Mete Kalyoncu, sobada eksik yanma sonucu oluşan karbonmonoksit gibi zararlı gazların odaya sızması nedeniyle zehirlenmelerin meydana geldiğini belirtti. Kalyoncu, karbonmonoksit zehirlenmelerine maruz kalmamak için soba alırken, kömür yakılan sobalar standartlarına uygunluk belgesi olanların tercih edilmesi gerektiğini vurguladı. Kalyoncu, şöyle konuştu:
“Bu standartlara göre, bir sobanın ısıl verimi yüzde 70'ten fazla olmalıdır. Bu durum kömürden tasarruf edilmesini de sağlar. Mesela kullanılan sobanın ısıl veriminin yüzde 40 olduğunu ve bir kış sezonunda 2 ton kömür yaktığını varsayalım. Oysaki kullanılan sobanın ısıl veriminin yüzde 70 olması halinde, aynı ısı 1 ton 143 kilogram kömür kullanarak karşılanabilir. Böylece kömürden 857 kilogram tasarruf edilir.”
Sobanın, ısıtılacak yerin büyüklüğüne uygun seçilmesi gerektiğini belirten Kalyoncu, sobaların taşınma sırasında oluşabilecek zararlı etkileri önlemek için ambalajlı olarak teslim alınması gerektiğini bildirdi.
Sobanın dış yüzeylerinin emaye kaplı veya sıcağa dayanıklı boyayla boyanmış olmasının önemli olduğuna dikkati çeken Kalyoncu, “Soba kapakları kolayca açılıp kapatılabilmeli ve yuvalarına tam oturmalıdır. Sobada yakma havası aralıklarını kısıtlayarak yanmanın şiddetini düzenleyen ayar kapakları olmalıdır” dedi.
SOBANIN MONTAJI VE KULLANIMI
Sobanın sıcaktan etkilenmeyen, yanmaz bir levha, tercihen mermer üzerine yerleştirilmesi, yani 80 dereceye dayanıklı malzemenin üzerine konulması gerektiğini belirten Kalyoncu, sobanın, ısısından daha iyi yararlanabilmek için de duvara çok yakın konulmaması, soba ile en yakın duvar arasındaki açıklığın en az 50 santimetre olması gerektiğini söyledi.
Sobanın mümkün olduğunca baca deliğine yakın yere konulmasının önemli olduğunu vurgulayan Kalyoncu, boruların kısa ve düşey doğrultuda olması, yatay boruların bacaya hafif bir eğimle döşenmesi, uzun yatay boruların kullanımından ise kaçınılması gerektiğini bildirdi.
Zorunlu durumlar dışında ikiden fazla dirsek kullanmamaya özen gösterilmesini isteyen Kalyoncu, baca çekişini zayıflatmamak amacıyla borunun bacaya fazla sokulmaması, soba borusunun bacaya en fazla 5 santim girmesi gerektiğini kaydetti.
Sobanın yatak odalarına ve banyoya konulmasının yanlış olduğuna dikkati çeken Kalyoncu, “Ayrıca soba aşırı doldurulmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından, baca çekişi zayıflar” diye konuştu.
Yeni alınan sobada bir-iki saat süreyle odun yakılması gerektiğini, böylece soba ve borudaki nemin alınmış olacağını bildiren Kalyoncu, her tutuşturma işlemi öncesi külün mutlaka temizlenmesi, sobayı tutuşturmak için benzin, gaz yağı, ispirto gibi yakıtların kullanılmasından kaçınılması gerektiğini anlatı.
SOBANIN YAKILMASI
Alttan yanmalı sobalarda, ızgara kapısından veya üst taraftaki kömür doldurma kapağından sobaya bir miktar kağıt ve odun parçası konularak tutuşturma işleminin gerçekleştirildiğini belirten Kalyoncu, şunları kaydetti:
“Tahta parçaları tamamen tutuştuktan sonra sobaya 2-3 kilogram tozsuz kömür atılır. Atılan kömür yaklaşık yarım saat sonra kor haline gelince sobaya tekrar kömür konulur. Yaklaşık 1 saat süreyle herhangi bir hava ayarına dokunmadan soba yanmaya bırakılmalıdır. Kömür azaldıkça, soba içindeki alevi söndürmeden kömür ilave edilmelidir. Üstten yanmalı sobalarda ise soba taze kömürle doldurulduktan sonra, üzerine az miktarda odun konulur. Odun tutuşturulduktan sonra kömür en üst tabakadan yanmaya başlar. Daha sonra ayar klapeleriyle sobanın istenildiği şiddette yanması sağlanır. Bu sobalarda kömür veya odun tıka basa konulmamalı, üzerinde boş yer bırakılmalıdır. Yanma süresince sobanın ayar klapeleri dışında tüm kapakları kapalı tutulmalıdır.”