Güncelleme Tarihi:
Uyuz hastalığı uyuz böceğinin insan cildini istilasıdır. ( Sarcoptes scabiei var. Hominis ). Mikroskopik olan bu canlılar yaşadığı cildin üst katmanına girer ve yumurtalarını bırakır.Uyuz hastalığı (Skabies); kaşıntılı döküntülerle seyreden, insandan insana bulaşmanın da olabileceği, toplu yaşam alanlarında daha çok kış aylarında yaygın görülen parazitik bir hastalıktır.Uyuz akarı genellikle uyuz olan biriyle doğrudan, uzun süreli, yakın teması ile yayılır.
Uyuz dünya çapında görülür ve bütün ırklarda ve her türlü sosyal sınıfları etkiler. Uyuz hastalığı yakın vücut ve cilt temasının sık olduğu kalabalık yaşam alanlarında hızla yayılabilir. Yaşlı ve çocuk bakımevleri, cezaevleri, yataklı eğitim kurumları kamp gibi toplu yaşanılan yerler uyuz için en uygun ortamlardır.
Hastalık kimlerde görülür?
Kadın, erkek ayırımı yapmadan her iki cinste, tüm yaş gruplarında, tüm etnik gruplarda, tüm sosyoekonomik
düzeylerde görülebilir. Ciddi salgınlar yapabilmesi nedeniyle özellikle bakım evleri, yurtlar gibi toplu yaşanan yerlerde ve sosyal
düzeyi düşük topluluklarda daha sık görülür. Vücut savunma mekanizması iyi olmayan kişilerde ağır bir seyir
gösterebilir.
Uyuz belirtileri nelerdir?
Bu etkenler ciltte tüneller açar ve bu tünellerin içinde 10 -15 arası etken bulunur. Hastalığın en yaygın belirtileri, özellikle geceleri şiddetli kaşıntı ve cilt üzerindeki sivilce benzeri kabarcıklardır. Kaşıntı ve döküntülerin her biri vücudun çoğunu etkileyebilir ya da bilek, dirsek, koltuk altlığı, parmaklar, meme başı, penis, bel gibi bölgelerle sınırlı olabilir. Küçük çocuk ve bebeklerde daha çok baş, yüz, boyun, avuç içleri ve ayak tabanlarına yerleşebilir. Döküntü ayrıca küçük kabarcıkları (veziküller) ve pulları içerebilir. Bu yerleri kaşımak ciltte yara oluşmasına neden olabilir ve bazen bu yaralar bakteriler tarafından enfekte olurlar.
Uyuz nasıl bulaşır?
Hastalık genellikle uyuz olan biriyle doğrudan ve uzun süreli yakın teması ile yayılır. Tokalaşma ya da kısa süreli sarılarak genellikle uyuz bulaşmaz. Hastalık, eşler arasında ve aile üyelerine kolayca yayılır. Uyuz hastalığı olan bir kişi tarafından kullanılan giysiler, havlular veya yatak takımları gibi eşyalar paylaşılarak dolaylı olarak da bulaştırılabilir.
Çocuklar ve bebeklerde nerelerde görülür?
Bebeklerde ve vücut savunma direnci düşük kişilerde saçlı deri ve yüzü de içerecek şekilde tüm vücutta tutulum
gözlenebilir. Erişkin hastada nadir olmasına karşılık, bebeklerde el içi -ayak tabanı ve yüz tutulumu olabilir.