Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijye

Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar, yüzlerce yıllık geçmişe sahip ayranın, sağlıklı beslenmede önemli yer tuttuğunu söyledi.

YOĞURT SÜTTEN DAHA BESLEYİCİ

Sıcak yaz günlerinde serinleten, yorgunluğu gideren, insanı kendine getiren ayranın yararlarının saymakla bitmeyeceğini ifade eden Tayar, “Ayran, yoğurdun sulandırılmış şeklidir. Sütte bulunan besin maddeleri noksansız, hatta çok kere biraz daha zenginleştirilmiş durumda yoğurtta bulunmaktadır. Sulandırılmış yoğurt olan ayran, yoğurdun bütün besleyici unsurlarını katılan su oranına bağlı olarak değişik oranlarda içerir” dedi.

Prof. Dr. Tayar, ayranın, sıvı dengesinin korunmasında önemli olduğunu belirterek, sıcak yaz günlerinde vücudun ter yoluyla kaybettiği su ve mineralin yerine konması açısından büyük önem taşıdığını bildirdi. Bunaltıcı sıcakların getirdiği aşırı terlemenin, sıvı kaybını daha da artırıp, bıkkınlık ve bezginliği çoğaltacağını anlatan Tayar, şöyle devam etti:
“Yaz mevsiminde günlük ortalama en az 2,5 litre su tüketimi bu şikayetlerin su kaybı sebebiyle ortaya çıkmasını önler. Aldığımız sıvı, elektrolit adı verilen sodyum ve klorür iyonlarından zengin olmalıdır. Bu sebeple yaz aylarında bolca ayran tüketmeliyiz. Ayran, bağırsak florasının stabilitesini artırır ve düzenler. İshal, gaz oluşumu, bağırsak ve mide iltihabı gibi birçok sindirim bozukluğu üzerinde tedavi edici etki yapar. Özellikle çocuklarda karşılaşılan ishallerin tedavisinde önemli rol oynar. Yaz aylarında çıkılan tatillerde sürekli yer değiştirmeye bağlı olarak görülen ve 'turist ishali' olarak nitelendirilen rahatsızlıklara karşı da ayranın yararı büyüktür.”

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ DE GÜÇLENDİRİYOR

Ayranın, kalsiyum ve fosforun emilimini kolaylaştırdığını belirten Tayar, ayran üretiminde kullanılan laktik asit bakterilerinin ise enfeksiyonlar, mide-bağırsak hastalıkları ve astım gibi rahatsızlıkları önleyici etkisinin araştırmalarla ortaya konulduğunu bildirdi.

Yoğurdun, bağışıklık sistemini uyarıcı etkisinin bilindiğini dile getiren Tayar, “Bu etkinin hastalıkların önlenmesinde önemli bir etken olabileceği belirtilmektedir. Yoğurt, fazla tüketildiğinde özellikle yaşlıların bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklara karşı direnci artırmaktadır” diye konuştu.

Kemik oluşumunun mimarı ayranın kolesterol düşürücü özelliğe sahip olduğunu vurgulayan Tayar, şöyle devam etti:
“Diyet olmayan, yani yağı alınmamış süt ve yoğurdun kolesterol düşürücü etkisi vardır. Ayran, antibakteriyeldir. Mide ve bağırsaktaki zararlı bakterilerin üremesini engeller ve bakterileri temizler. Bu nedenle antioksidan etkisi vardır. Zehirlenmelerde ayran kullanılır. Besleyicidir, kalsiyum ve magnezyum zenginidir.”