Tükenmişlik sendromu nedir? Dünya Sağlık Örgütü mesleki deformasyon olarak tanımlıyor
Güncelleme Tarihi:
Ünlü isimlerin de yaşadığı tükenmişlik sendromu, son dönemde sık sık duyduğumuz terimlerden biri haline geldi. Pandeminin sebep olduğu kaygı ve stres, evden çalışmanın yarattığı iş-özel yaşam dengesizlikleri, ev işleri ve çocuk bakımı derken kendini tükenmiş hissedenlerin sayısı artıyor. Peki, tükenmişlik sendromu nedir, belirtileri neler?
Tükenmişlik, “diğer insanlarla çalışanların (yalnızca yardım mesleklerinde değil) kendilerini meslektaşları, süpervayzırları ve müracaatçılarından daha fazla işin içine katması sonucu ortaya çıkan akıl ve zihin durumu” olarak tanımlanabilir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından resmen mesleki deformasyon olarak tanımlanan ‘tükenmişlik sendromu’ çok uzun süreli yoğun ve stresli çalışma neticesinde kişinin fiziksel, duygusal ve davranışsal olarak tükenmesi, duyarsızlaşması, hiç bir şey yapmak istememesi olarak açıklanıyor.
Tükenmişlik sendromu hem fiziksel hem de duygusal ve zihinsel belirtilerle kendisini göstermektedir. Fiziksel tükenmişlik belirtileri; kronik yorgunluk, güçsüzlük, enerji kaybı, yıpranma, hastalık durumlarında hassas tepki verme, sık baş ağrıları, bulantı, kas krampları, bel ağrısı, uyku bozuklukları gibi değişik sorun ve yakınmaları içerir. Duygusal tükenmişlik bulguları ise depresif duygulanım, desteksiz, güvensiz hissetme, ümitsizlik, evde gerilim ve tartışma artışı, kızgınlık, sabırsızlık, huzursuzluk gibi negatif duygulanımlarda artış, nezaket, saygı ve arkadaşlık gibi pozitif duygulanımlarda azalma içermektedir. Tükenmişlik sendromu yaşayan kişilerde işi bırakma, savsaklama gibi davranışlar görülebilir.
TÜKENMİŞLİK SENDROMU BELİRTİLERİ NELER?
Tükenmişlik sendromunun belirtileri şöyle sıralanıyor:
- Kendini iş arkadaşlarından ya da sosyal çevresinden izole etmek,
- Motivasyon kaybı, yapılacak işler için kendinde enerji hissetmemek,
- Somatik ya da bedensel olan karın, baş, mide, iskelet sistemi ağrısı gibi semptomların eşlik etmesi,
- Kişinin özel yaşamındaki aktivitelere ayıracak enerjisinin olmaması.