Güncelleme Tarihi:
DNA'dan protein sentezine doğru gerçekleşen bu olay sonucunda ise, DNA'dan protein sentezlenir ama proteinden DNA sentezlenemez.
Translasyon Nedir?
DNA yapılarında çeşitli genetik kodlar bulunur. Bu kodlara göre ise, ribozom organelinde bulunan protein molekülünün yapılması gerçekleşir. Bu durum ise, amino asitlerin katkısı ile gerçekleşir. Ortaya çıkan bu olaya ise, protein sentezi ismi verilir.
Translasyon Nerede Gerçekleşir?
DNA yapısı içinde RNA aracılığı ile ribozomdan protein sentezlenmesine sanal doğma ismi verilir. DNA'nın kendini eşlemesine ise, replikasyon adı verilir. Bu sayede santral doğma replikasyon işlemi ile DNA'dan RNA'ya ve RNA'dan ise, proteine doğru olarak açıklanır. Santral doğma, bu açıklama ile kullanılmaya başladı.
Protein Sentezinin Aşamaları
Protein sentezinde işleminde görev yapan 7 farklı organel bulunur. Bunlar ise, DNA, taşıyıcı RNA, mesajcı RNA, enzimler, amino asitler, ATP ve ribozomdur. Protein sentezinin aşamaları 3 farklı şekilde ortaya çıkar. Bunlardan birincisi, replikasyondur. Replikasyon, hücre yapılarında bulunan DNA'ların içinde yer alan genetiğin tamamı 2 katına çıkarılır. Ama bu işlem her ikisinin de genetik metaryallerin aynısı olacak şekilde ortaya çıkarılır. Bir diğeri ise, transkripsiyondur.
Nükleotit dizininin RNA dizisi şeklinde kopyalanır. Bu durum ise, polimeraz enzimi ile gerçekleşir. Hücrenin protein sentezlenmesi için gerekli olan biyokimyasal sürece protein sentezi ismi verilir. Bu terim bazı durumlarda protein translasyonu olarak da tanımlanabilir. Ama tarnskripsiyon ile başlayarak translasyonla biten bir sürece işaret eder.
Translasyon ise, transkripsiyon sonucunda ribozomlarda gerçekleştirilen polipeptitler ve amino asit zinciri sürecidir. Bu süreçte ise, ribozomlarda gerçekleştirilen amino asitler, MRNA'da bulunan kodlara uygun bir şekilde yapılır. Proten sentezi hücrelerin 4 bölümde gerçekleşmesini sağlar. Bu bölümler, mitokondri, sitoplazma, kloroplast ve granülü endoplazmik retikulumdur.
Protein sentezinin aşamaları şu şekilde açıklanır:
MRNA sitoplazmaya ve ardından da ribozoma geçer.
DNA zincirlerinde yer alan bir taraf kopa alınır.
Transfer RNA açık ve DNA düzlemi ile birleşir.
MRNA tek seferde ribozomun üç düzleminin üzerinden geçer.
TRNA'da üretilen amino asitlerden en tepede olanı serbest kalır. Amino asit zincirlerini ise zamanla birleştirir.
Translasyon Sırasında ATP Harcanır mı?
Translasyon sırasında enerjiye ihtiyaç vardır. Bu nedenle de bağlara enerji depolanır. Amino asitlerin karboksil grupları ve amino gruplarını birleşirken o bölgede bulunan OH- ve H+ iyonları koparılır. Ardından bağların birbirlerine bağlanması sağlanır. Sentez reaksiyonlarının hepsinde önemli ölçüde bir enerji harcanır. Aynı zamanda mesajcı rnanın oluşturulması ve taşıyıcı rnanın aminoasitleri taşıması gibi bir çok durumda enerji harcanır.
Protein Sentezinin Başlaması
DNA'yı kaynak olarak kullanan RNA polimeraz enzimi aracılığı ile üretilen mRNA molekülü ise, IF proteinlerinin aracılığı ile önce ribozomun küçük alt birimine bağlanır. Ardından da mRNA 5' ucundan hemen okunmaya başlar. AUG kodonu ise, protein sentezini başlatan kodondur. Bu kodona da Met-tRNAi yani bakterilerde fMet-tRNAf molekülü bağlanır. Ardından ise, küçük alt birim ve büyük alt birim birleşir. Bunun sonucunda ise, protein sentezi ilerler. Bunun için gerekli olan enerji ise, GTP’den sağlanır. Başlatıcı olan kodona uyan t RNA, ribozomun P bölgesine konularak A bölgesine kodona uygun olan yeni bir amino açi - tRNA gelmesi beklenir. Bu sayede de protein sentezi gerçekleşmiş olur.