Tırnak mantarı ve batmaları

İnsan vücudu kapalı bir organizmadır. İç organlarımızda neler olup bittiği ile ilgili bilgiyi bazen vücudumuzun en uç organı olan tırnaklar dile gelip anlatıyor. Biz doktorlar sadece tırnaklarınıza bakarak bazen akciğer, karaciğer hastalıklarına tanı koyabiliyor bazense vücutta oluşabilecek bir sedef hastalığını hatta saç dökülmeleri ve saçkıranları erken dönemde tırnak bulguları ile yakalayabiliyoruz. Tırnaklarınızdaki basit gibi görünen değişiklikler karmaşık bir hastalığın habercisi olabileceği için böyle bir tespit durumunda mutlaka uzman bir doktora başvurun.

Dermatolog Dr. Neslihan DOLAR

Bulaşıcı mıdır?
Tırnak bozuklukları altta yatan bir hastalığın sinyali olmakla birlikte tırnağın kendisine ait hastalıkları da vardır. Bunlardan en sık karşımıza çıkan tırnak mantarıdır. Tırnak mantarı son derece sinsi ilerleyen bulaşıcı bir hastalıktır. İlk etapta tırnakta hafif sarımsı renk değişikliği gibi başlayıp zamanla tırnaklarda kalınlaşmalar, dökülmeler ve şekil bozukluğu ile kendini gösterir. Yıllarca ağrı veya rahatsızlık hissi vermediği için kişiler doktora çok geç başvurmaktadır.
Zamanla diğer tırnaklara ve ayak parmak aralarına da yayılan hastalık hem kendi sağlığınız hem yakın çevreniz için tehdit oluşturur. Özellikle şeker hastaları ve kronik hastalığı olan bağışıklığı düşük kişilerde yavaş yavaş yayılan enfeksiyon tırnak diplerinden ve ayak parmak arasındaki yaralardan bacağa yayılmasıyla ciddi boyutlara ulaşabilir.
Tırnak mantarı, sıklıkla havuz kenarları veya ortak kullanılan alanlardan ve manikür, pedikür gibi steril olmayan travmatik işlemlerden sonra bulaşabilir.

Belirtileri nelerdir?
◊ Kuru kalın tırnaklar
◊ Sarı, beyaz renk değişikliği
◊ Yüzeyde çizgilenmeler
◊ Şekil bozuklukları
◊ Tırnak batması
Zamanla kalınlaşan ve kesmekte zorlanılan tırnaklar mantar belirtisi olabilir. Mantar hastalığı tırnakların kökünü ve tırnak yatağını tutar ve burada çoğalır. Bu çoğalma aylar veya yıllar içinde olabilir. Ağrı veya herhangi bir rahatsızlık hissi vermediği için kişiler doktora başvurmakta geç kalabilir.
Mantarın etkisiyle kalınlaşan ama zayıflayan tırnaklar zamanla uçlardan dökülmeye başlar. Tırnakların rengi mantarın cinsine göre sarı, beyaz veya yeşil renk alabilir. Zamanla şekil bozukluğu olan tırnaklarda tırnak batmaları ve buna bağlı sekonder enfeksiyonlar gelişebilir.

Nasıl tedavi edilir?
Tırnak mantarı tedavi edilmezse tırnakta şekil bozukluğuna ve batıklara sebep olabilir. Tırnak batıkları tırnağın, dış köşelerinin yan kıvrımlardaki yumuşak dokunun içerisine gömülerek ağrı ve iltihaba yol açmasıdır. Bu olay ayak başparmaklarında daha çok görülür. Yanlış tırnak kesilmesi veya dar ayakkabı giyilmesi, şişmanlık, aşırı terleme, travma gibi durumlar da buna yol açabilir. Eskiden tırnak batıklarında hemen tırnak çekilirdi.
Mantarlı tırnağı tedavi etmeden çekmek doğru değildir. Günümüzde teknolojinin de gelişmesiyle birlikte ışık ve lazer sistemleri tırnak teli uygulamaları ile tırnak mantarlarını ve batıklarını daha kolay tedavi edebiliyoruz.

Korunma yolları
◊ Tırnakların bakımı mutlaka steril ortamlarda yapılmalıdır. El ve ayakların bakımı medikal yani podoloji üniteleri olan kliniklerde uygulanmalıdır.
◊ Ayağınızın hava almasına izin veren rahat ayakkabı ve naylon olmayan pamuklu çoraplar giyilmelidir.
◊ Dar ve sıkı ayakkabılar giyilmemelidir. Sıkı ayakkabılar tırnak batmasına ve enfeksiyona zemin hazırlar.
◊ Ortak kullanılan duş ve soyunma odalarında başkalarına ait ayakkabı, sandalet veya terlik giyilmemelidir.
◊ Ayak ve tırnak hijyenine dikkat edilmeli yıkadıktan sonra çok iyi kurulanmadan çorap giyilmemelidir.
◊ Tırnaklarınızı kısa tutun.
◊ Pedikür aletlerinizi mutlaka dezenfekte etmelisiniz.