Güncelleme Tarihi:
Belki farkında değiliz ama dijital sağlık alanında dünyadaki belli başlı firmalar tam bir yarış ve kapışma halindeler. Bu yarışta Google bile en önde gidenlerden, hatta yapay zeka oluşturma çalışmalarına hız vermiş durumda ve 2013 yılında bu çalışmaların başına Ray Kurzweil mühendislik müdürü olarak getirildi. “Bu adam da kimdir?” derseniz: Kurzweil, teknolojinin geleceği konusunda 1990’lardan bu yana 147 tane öngörüde bulunan ve bunların yüzde 86’sı gerçekleşmiş bir kişi.
Taşınabilir bilgisayarlar, taşınabilir cihazlardan klavyelerin çıkarılması, kablosuz teknoloji, herhangi bir teknikte yazılanların dijital evrak haline getirilmesi konuları hep Kurzweil’ın gerçekleşen öngörüleri arasında. Kurzweil’a göre yakın bir gelecekte beynimizi bilgisayarlara bağlamak mümkün olacak. Kurzweil 2012'de hazırladığı kitabında beyin neokorteksinde insan düşüncelerinin oluşmasından sorumlu 300 milyon model işlemcisi bulunduğunu anlatmıştır. Yapay zekanın bu işlemcileri kullanabilecekleri ve insan kabiliyetlerini aşabileceklerini söylemektedir. Bundan sonrası insan beyninin bir işe yaramayacağı anlamına gelmemelidir. Bu bağlamda olabilecekler arasında beynimiz her türlü bilgisayar ile etkileşime girebileceği de bulunmaktadır. Hatta bu teknoloji sayesinde beynimizi yedeklemek de mümkün olabilecektir.
YETKİLENDİRİLMİŞ BEYİN VE OTİZM
Google, yapay zeka kontrollü beyin oluşturmak için Kurtzweili devreye soktu. Amaçlardan birisi de aklımızı bilgisayara yükleyerek dijital biçimde yaşamak. Tıbbi alanda ise google glass gibi giyilebilir takılabilir (gözlük gibi) cihazlarla öncül sinir bilimi uygulamalarına odaklanmaktadır. Örneğin otizmli çocukların hayatlarını kolaylaştırmak için giyilebilir nöro-yardımcı cihazlar ve yazılımlar geliştirilmekte, otizm spektrumundaki çocuklara ve yetişkinlere hayat becerileri kazandırmak, sosyal becerileri geliştirmek, dillerini doğru, etkili kullanmak ve olumlu davranışların geliştirilmesini sağlamak amaçlanmaktadır. Bu yazılıma “yetkilendirilmiş beyin” denmektedir.
Gelecekteki medikal teknolojideki gelişmeler, görme engellilerdeki gibi fiziksel dezavantajları ortadan kaldırmakla kalmayacak, aynı zamanda görme keskinliğini normal bir insandan daha iyi bir noktaya taşıyacaktır.
Diğer yandan yine kulak implantlarını geliştirilmesi ile çok ileri düzey kusursuz duyma teknolojileri kapımızdadır.
Hastalara implante edilen yeni teknolojik cihazlar diğer ya da belirli bilgisayarlar ile etkileşime girebilecek ya da istenildiğinde bir senaryoda yer alınabilecektir.
ROBOT ARKADAŞLAR!
Teknolojik gelişmeler profesyonelleri iş bulma konusunda zorlayacak mı bilinmez ama gelişmeler insan gücünün daha az kullanılacağı noktalara doğru gitmektedir. Bu günün bebekleri yarın yapay zekalı oyuncaklarla oynarken bizlerde (doktorlar) hastanelerde robot hemşire ve arkadaşlarla beraber mesaimizi tamamlayacağız. Yani gelecek bugünün dünyasından oldukça farklı olacaktır. Hazırlıklı olmalıyız. Doktorlar dijital okuryazarlık konusunda ister istemez kendilerini geliştirmek zorunda kalacaklardır. Belki dijital okuryazarlık diye bir meslek dahi icad olunabilir. Sağlık hizmetlerinde robotların yapamayacağı alanlar olacak ve bu alanlar daha da değerlenecektir. Bu alanlardan biri de empatidir.
Otomasyon, robotlar ve yapay zeka insanların rekabet edemeyeceği bilişsel becerilere sahip olacaktır. İnsanlara kalan alanlar neler olabilir? İlk akla gelenler; empati yanında yaratıcılık, merhamet ve hasta veya yakınlarına duygu aktarımı alanları… Robotlar ameliyat yapabilir ama riskler hakkında hasta ya da yakınının elini tutarak bilgi veremez. Belki çok uzak bir tarihlerde robotlar da bu insancıl görevler hakkında programlanabilir ancak toplumsal bir varlık olarak hiç bir şey insana dokunmanın yerini alamayacak ve her zaman insanlar buna ihtiyaç duyacaklardır. Doğrudan kişisel bakım, evde hasta bakımı ve hemşire yardımcılığı ileride en cazip iş alanları olabilir. Gelişen robot çağı sağlıkta bu meslekleri ön plana çıkaracaktır.
DİJİTAL TIP VE ALTERNATİF TIP
Bir hastanın iyileşme sürecinde sadece mekanik girişimlerle sonuç almak her zaman mümkün olmamaktadır. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları her zaman iyileşme yelpazesinin bir kanadını oluşturacaktır. Ana akım tıp uygulamalarına holistik yaklaşımlar, tamamlayıcı yöntemler ustaca monte edilmelidir. Alternatif tıp uygulamaları adı altında insanların sömürülmesine, maneviyatlarının istismar edilmesine ve de şarlatanlıklara engel olunmalıdır. Sağlık hizmeti sunanlar, tüketiciler ve politika yapıcılar, tamamlayıcı ve alternatif tıp ile konvansiyonel sağlık bakımının çeşitli sağlık alanlarındaki göreceli konumlarını daha iyi anladığında, bunları uygun bir şekilde bütünleştirebilme yeteneğine sahip olabilecektir. Yoğun dijital tıbbı uygulamaların bir anlamda mekanik, ürkütücü uygulamaların güncel hale geleceği her durumda manevi gereksinimlerin parodoksal olarak daha da artacağı kanısındayım. Yeni yapay kalplerden elektronik aspirine kadar birçok uygulama göz önüne alındığında geleneksel ve tamamlayıcı tıp talebi artacak, şifacılar, terapistler ve de hastaya en çok dokunanlar ön planda olacaktır.
arpanetmedya.com'a teşekkürler.