Tarihe gömülen hastalıklar
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mart 19, 2008 11:21
Küresel ısınmanın kuraklık, çölleşme, orman yangınları ve deniz seviyelerinin yükselmesi tehlikelerinin yanında tarihe gömülen salgın hastalıkların da ortaya çıkmasına neden olabileceği belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Songül A. Vaizoğlu, tarihte toplu ölümlere neden olan “tüberküloz”, “frengi”, “lyme” ve “lejyoner” hastalıklarının yanı sıra öldürücü hastalıklara neden olan “ebola” ve “hanta” benzeri virüslerin, küresel ısınmayla birlikte yeniden uyanmasının beklendiğini söyledi.
Vaizoğlu, TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen, “İklim Değişimi Sempozyumu”nda sunmak için “Küresel İklim Değişikliğinin Halk Sağlığına Etkileri” konulu bildiri hazırladı.
Bildiride, küresel ısınmanın dolaylı etkilerinin 2050 yıllarında deniz seviyesinin 50 santimetre yükselmesine yol açacağının tahmin edildiğini anımsatan Vaizoğlu, bu durum nedeniyle başta Hollanda, Bangladeş, Çin ve Japonya olmak üzere ABD'nin sahillerinde yaşayan birçok insanın göç etmek zorunda kalacağını ifade etti.
Dünyanın sıcaklığının artmasına paralel oluşan sıcak hava dalgalarına bağlı hastalık ve ölümlerin mevsimsel olarak görülmeye başlandığını belirten Vaizoğlu, ölümlerin bir çoğunun önceden kalp-damar ve solunum sistemi rahatsızlıkları yaşayanlarda görüldüğünü söyledi.
Kan emici haşaratlarla yayılan hastalıkların artmasının, bu haşaratların üreme bölgelerinin genişlemesi ve değişmesinin diğer önemli sonuç olarak ortaya çıktığına dikkati çeken Vaizoğlu, artan ortalama sıcaklığın sivrisinek gibi kan emici haşaratların dağılım oranını ve çokluğunu etkileyeceğini, bunlara bağlı hastalıkların görülüş sıklığının artabileceğini ifade etti.
UYANAN VE YENİDEN BAŞKALDIRAN ENFEKSİYONLAR
Vaizoğlu, “iklim değişiminin en önemli sonuçlarından birinin de uyanan ve yeniden başkaldıran enfeksiyonlar sorunu olduğunu” dile getirdi.
“Küresel ısınmayla birlikte HIV pandemisi, tüberküloz, frengi, lyme ve lejyoner gibi hastalıklar ile öldürücü hastalıklara neden olan ebola ve hanta benzeri virüslerin yeniden uyanmasının beklendiğini” belirten Vaizoğlu, şunları kaydetti:
“Bazıları ise hastalığın yeniden yayılması şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Buna yüzyıllarca önce ortadan kalkan 'Dang Ateşi' örnek verilebilir. Bu da artan sıcaklıklar nedeniyle Aedes Albopictus (bir tür sivrisinek) gibi türlerin ortaya çıkmasıyla ilişkilidir.
Küresel ısınma polen mevsiminin uzamasına neden olacak ve bunlara bağlı olarak görülen saman nezlesi gibi hastalıkların görülme sıklığında artışa neden olacaktır. İklim değişikliğine bağlı olarak, evlerdeki hamam böcekleri, maytların çoğalması ve dış ortamda da polen ve hava kirleticilerin miktarının yükselmesine bağlı olarak astım gibi hastalıkların da artması beklenmektedir.”
Vaizoğlu, TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen, “İklim Değişimi Sempozyumu”nda sunmak için “Küresel İklim Değişikliğinin Halk Sağlığına Etkileri” konulu bildiri hazırladı.
Bildiride, küresel ısınmanın dolaylı etkilerinin 2050 yıllarında deniz seviyesinin 50 santimetre yükselmesine yol açacağının tahmin edildiğini anımsatan Vaizoğlu, bu durum nedeniyle başta Hollanda, Bangladeş, Çin ve Japonya olmak üzere ABD'nin sahillerinde yaşayan birçok insanın göç etmek zorunda kalacağını ifade etti.
Dünyanın sıcaklığının artmasına paralel oluşan sıcak hava dalgalarına bağlı hastalık ve ölümlerin mevsimsel olarak görülmeye başlandığını belirten Vaizoğlu, ölümlerin bir çoğunun önceden kalp-damar ve solunum sistemi rahatsızlıkları yaşayanlarda görüldüğünü söyledi.
Kan emici haşaratlarla yayılan hastalıkların artmasının, bu haşaratların üreme bölgelerinin genişlemesi ve değişmesinin diğer önemli sonuç olarak ortaya çıktığına dikkati çeken Vaizoğlu, artan ortalama sıcaklığın sivrisinek gibi kan emici haşaratların dağılım oranını ve çokluğunu etkileyeceğini, bunlara bağlı hastalıkların görülüş sıklığının artabileceğini ifade etti.
UYANAN VE YENİDEN BAŞKALDIRAN ENFEKSİYONLAR
Vaizoğlu, “iklim değişiminin en önemli sonuçlarından birinin de uyanan ve yeniden başkaldıran enfeksiyonlar sorunu olduğunu” dile getirdi.
“Küresel ısınmayla birlikte HIV pandemisi, tüberküloz, frengi, lyme ve lejyoner gibi hastalıklar ile öldürücü hastalıklara neden olan ebola ve hanta benzeri virüslerin yeniden uyanmasının beklendiğini” belirten Vaizoğlu, şunları kaydetti:
“Bazıları ise hastalığın yeniden yayılması şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Buna yüzyıllarca önce ortadan kalkan 'Dang Ateşi' örnek verilebilir. Bu da artan sıcaklıklar nedeniyle Aedes Albopictus (bir tür sivrisinek) gibi türlerin ortaya çıkmasıyla ilişkilidir.
Küresel ısınma polen mevsiminin uzamasına neden olacak ve bunlara bağlı olarak görülen saman nezlesi gibi hastalıkların görülme sıklığında artışa neden olacaktır. İklim değişikliğine bağlı olarak, evlerdeki hamam böcekleri, maytların çoğalması ve dış ortamda da polen ve hava kirleticilerin miktarının yükselmesine bağlı olarak astım gibi hastalıkların da artması beklenmektedir.”