Güncelleme Tarihi:
Sosyal fobi, kişinin hayatının pek çok alanında kaygı ve korkuya yol açan hayat kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Sosyal Fobi Nedir?
Sosyal fobi, toplumda yaygın olarak görülen bu sorun sosyal anksiyete bozukluğu ismi ile de bilinir. Bu hastalık, kişinin yaşamının pek çok alanında kaygı ve korkuya neden olur. Bu nedenle de insanların hayatını olumsuz yönde etkiler.
Sosyal Fobi Türleri Nelerdir?
Sosyal fobinin mevki olarak yüksek birisiyle buluşmak, topluluk karşısında konuşmak gibi bazı özel durumlarda görülen hafif tipi olduğu gibi hemen her sosyal etkileşimde ortaya çıkan daha ağır çeşitleri de vardır. Sosyal fobisi olan kişilerden bazıları için market alışverişi, güvenliğe selam vermek, birisine yol tarifi sormak gibi günlük hayatın içindeki etkileşimlerde bile yoğun kaygı durumu ortaya çıkabilir. Sosyal fobi, kendi kendine geçmeyen kronik seyreden bir rahatsızlıktır ve sadece bilişsel - davranışçı psikoterapi tedavisi ile bu rahatsızlıktan tamamen kurtulmak mümkün olabilir.
Sosyal Fobi Neden Ortaya Çıkar?
Sosyal kaygı bozukluğuna neden olan sadece tek bir neden yoktur. Rahatsızlığın oluşmasında genetik faktörlerin etkisi de oldukça yüksektir. Aynı zamanda da aile üyeleri içinde bulunan sosyal fobili kişiler diğerlerinde de bu sorunun görülme riskini daha da artırır. Aynı zamanda, beynin korku yanıtını kontrol eden amigdala adı verilen bölümünün aşırı aktif olması da fobi oluşumunda çok önemli bir rol oynar. Sosyal anksiyete bozukluğu genellikle 13 yaştan sonra ortaya çıkar. Çocuklukta yaşanılan zorbalık, kötüye kullanım ya da dalga geçme öyküsüyle bağlı olarak ortaya çıkabilir. Sosyal fobi oluşumunu tetikleyebilen diğer faktörlerden bazıları ise şunlardır:
Utangaç mizaca sahip olan çocuklar yetişkinlik dönemlerinde sosyal anksiyete bozukluğu yaşama riski ile karşı karşıya kalabilir.
Kontrolcü ya da fazla baskıcı ebeveynlerin çocuklarında sosyal fobi riski oluşma olasılığı oldukça yüksektir.
Fiziksel görünüşleri ya da sesleri ile ilgili sağlık sorunu yaşamış olan kişilerde görülme riski daha yüksektir.
Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?
Sosyal anksiyete bozukluğu ile birlikte ortaya çıkan duygusal ve fizyolojik belirtilerden bazıları ise şunlardır;
Yüzde kızarıklık
Çarpıntı
Taşikardi
Anksiyete
Korku
Sinirlilik
Nefes darlığı
Aşırı terleme
Karın ağrısı
Ağız kuruluğu
Mide bulantısı
Baş dönmesi
Acil idrara çıkma ihtiyacı
Bulanık görme
Ellerde ve seste titreme şeklinde ortaya çıkabilir.
Sosyal fobisi olan kişiler, genellikle gözle görülür kaygı belirtilerinin başkaları tarafından fark edilmesinden endişe duyarlar. Bu endişe ise belirtilerin şiddetini artırması ile bir kısır döngüye neden olur. Sabit ve yoğun kaygı, en çok görülen sosyal fobi belirtisidir.